Geen enkel objectief is perfect. Een objectief bestaat uit meerdere lens elementen, die voor een deel elkaars fouten proberen te corrigeren. Objectieven worden dankzij geavanceerde computer berekeningen en moderne productie technieken steeds complexer. De toepassing van moeilijk te maken grote asferische lens elementen en exotische glassoorten leiden tot zichtbaar betere opnames, maar nog altijd niet tot de perfecte opname. Lensfouten, of met een moeilijk woord aberraties, verstoren onze pret in vele gedaantes. Lichtafval, chromatische aberratie en vervorming zijn bekende voorbeelden van lens aberraties. Bij de meest bekende vorm van chromatische aberratie (laterale CA), worden verschillende kleuren licht – net als bij een prisma – van elkaar gescheiden, waardoor je bij scherpe contrast overgangen in de hoeken gekleurde randjes te zien krijgt. Een paar kleuren schieten als het ware uit de bocht, waardoor een zwart silhouet van een tak tegen een grijze lucht een gekleurd randje krijgt. Meestal gaat het om magenta aan de ene kant en Cyaan aan de andere kant van de contrast overgang. Hoe groter de lens, des te groter de kans dat deze lens aberratie (als het niet door de camera of softwarematig wordt gecorrigeerd) in de hoeken zichtbaar wordt.
Coma van een lens
E zijn nog meer lens aberraties die je niet ziet in het centrum van het beeld, maar wel in de hoeken. Daarvan is coma een voorbeeld. Een lens kan last hebben van coma bij het fotograferen van sterren of bij het maken van nachtopnames (als: een stad met lampjes in de verte). Net als laterale chromatische aberratie (LACA) is coma het meest zichtbaar in de hoeken. De kans op zichtbare coma is het grootst in een opname gemaakt met een lichtsterke (groothoek) lens op een camera met een volformaat sensor. Als je een sterrenhemel fotografeert, zou in het ideale geval ieder puntje scherp op de sensor afgebeeld worden. Als een lens last heeft van coma, dan worden de lichtpuntjes in de hoeken echter niet als een puntje weergegeven, maar als een soort komeet die zoals in onderstaand voorbeeld vanuit de hoek het beeld komen ingevlogen. Bij volle opening is coma het meest zichtbaar. Hoe verder je diafragmeert, des te meer coma verdwijnt. Als je last hebt van coma, dan kan je dit storende effect eenvoudig verminderen door een kleiner diafragma en een hogere ISO te kiezen.
Met een oude 28mm f/2.8 mm lens op een camera met een volformaat sensor had ik meteen prijs. Zo ziet een sterrenhemel in de buurt van Almere er uit als je die fotografeert met een lens die last heeft van coma.
