Test Canon EOS 1Dx

De Canon EOS 1Dx is de jongste telg van Canon’s 1D-serie professionele spiegelreflexcamera’s. Het is een opmerkelijke camera, omdat de Canon EOS 1Dx de opvolger is van de Canon EOS 1D MkIV (voor sport- en actiefotografie) én van de Canon EOS 1Ds MkIII (voor studiowerk). Deze nieuwe Canon EOS combineert snelheid met een volformaat sensor en is dus een echte allround camera, die in de hectiek van de studio maar ook onder extreme omstandigheden in het veld, 100% ten dienste staat van de professionele fotograaf.

Vormgeving

De vormgeving van het camerahuis van de Canon EOS 1Dx zal bekend voorkomen voor een vaste gebruiker van een professionele Canon spiegelreflexcamera. De body is zodanig ontworpen dat zowel bij horizontale als verticale kadering de grip en bediening nagenoeg hetzelfde is en je dus snel en eenvoudig kunt variëren in kader. Daartoe heeft de EOS 1Dx bijvoorbeeld een tweede joystick voor als je de camera een kwart slag draait.
Omdat de Canon EOS 1Dx ook ongestoord moet blijven functioneren in ‘weer en wind’ zijn alle klepjes en knopjes voorzien van een afdichting tegen stof en spatwater. Een flinke regenbui of zandstorm moet geen probleem zijn, mits natuurlijk gewerkt wordt met L-lenzen.De ergonomie van een camera is erg goed en weer net iets beter dan zijn voorgangers. Maar de Canon EOS 1Dx blijft een ‘grote en zware jongen’. De camera is daardoor wel goed in evenwicht met de zwaardere en langere L-lenzen. Persoonlijk heb ik een voorkeur voor een kleinere, lichtere camera, met optioneel een batterijgrip.
Een groot voordeel van een grote camerabody, waaraan veel amateurfotografen niet onmiddellijk zullen denken, is dat er ruimte is voor een grote batterij. Hierdoor hoef je bij een professionele camera minder van batterij te wisselen dan met een  kleinere camera: met de Canon EOS 1Dx maak je op 1 batterijlading anderhalf keer zo veel opnames als met bijvoorbeeld een Canon EOS 5D MK3.

Metingen voor deze test zijn uitgevoerd met behulp van Imatest. De meetresultaten staan in het Canon EOS 1Dx testrapport.  Voor de testwijze en de uitleg van begrippen: zie FAQ.

Canon EOS 1Dx versus Canon EOS 1Ds Mark III of Canon EOS 1D Mark IV

• Met de Canon EOS 1Dx maak je 40% meer opnames per seconde dan met Canon’s vorige vlaggenschip voor actiefotografie: Canon EOS 1D Mk IV (14 bps vs. 10 bps)
• De Canon EOS 1D Mk IV heeft door de 1.3 cropfactor een kleinere zoeker (0.59x) dan de Canon EOS 1Dx (0.76x)
• Het ISO bereik van de Canon EOS 1Dx gaat 1 stop verder dan de Canon EOS 1D Mk IV (tot 102.400 ISO) en maar liefst 6 stops meer dan van de Canon EOS 1Ds MK III (tot 3200 ISO)
• De Canon 1Ds Mk III biedt geen video, de beide andere camera’s wel, waarbij de Canon EOS 1Dx als enige het voor video snellere contrast detectie AF biedt.
• De Canon EOS 1Dx is uitgerust met twee Digic 5+ processoren, voor snellere dataverwerking en beeldanalyse- en vorming.
• Het 61-punts AF-systeem van de Canon EOS 1Dx heeft een RGB-sensor en een eigen Digic 4 processor. Tevens is het instellen van alle AF-opties nu veel inzichtelijker dan bij de Canon EOS 1D Mk IV en EOS 1Ds Mk III.
• De foto’s van de Canon EOS 1Dx worden opgeslagen op twee CF-kaarten (UMDA7), terwijl de Canon EOS 1D Mk IV en de EOS 1Ds Mk III een CF- en SD-slot hadden.

Camera 1Dx versus Nikon D4

• De Canon EOS 1Dx heeft 12.5% meer megapixels (18 Mp vs. 16 Mp) en is met 14 bps 27% sneller dan de Nikon D4 met 11 bps
• De EOS 1Dx (1.34 kg) is 0,2 kg zwaarder, maar is wel iets kleiner
• De Canon EOS 1Dx heeft een groter genormeerd ISO bereik (51.200 ISO vs 12.800 ISO. Beide uitbreidbaar tot 204.800). De EOS 1Dx heeft ook 50 ISO als uitbreiding ter beschikking.
• Het zoekerbeeld van de Canon is 10% groter
• De Canon EOS 1Dx heeft een 10% hogere adviesprijs

Zoeker, beeldscherm en menu

De zoekernauwkeurigheid bedraagt 100 %, de vergroting bedraagt 0.76 en door de cropfactor van 1 bedraagt de totale vergroting 0.76. Het zoekerbeeld is helder en de informatie onderin de zoeker is uitgebreid, zodat je zelden de camera van je oog hoeft te halen voor de actuele instellingen. Zo hoef je je onderwerp letterlijk nooit uit het oog te verliezen.
Het lcd-beeldscherm achterop de camera heeft een diagonaal van 3.2 inch (8.11 cm) en heeft een hoge resolutie (1040k) met een grote kijkhoek van 170°, zowel verticaal als horizontaal. Dankzij zijn hoge resolutie en heldere kleurweergave is het beeldscherm uitermate geschikt voor Live view bij het maken van foto’s én het opnemen van video. De beeldinformatie kan op verschillende manieren worden weergegeven en voor nauwkeurig handmatig scherpstellen kan het beeld tot 5x en 10x vergroot worden.Steeds meer lcd-schermen van consumentencamera’s zijn draai- en kantelbaar en aanraakgevoelig. Beide functies ontbreken bij de Canon EOS 1Dx, aangezien dit respectievelijk kan leiden tot fysieke storingen en ongewenste instellingen. Zaken die bij professioneel gebruik zoveel mogelijk moeten worden vermeden.
De menustructuur van de Canon EOS 1Dx is behoorlijk op de schop gegaan. Enerzijds omdat er meer opties bijgekomen zijn. Anderzijds ten behoeve van de gebruikersvriendelijkheid. Als je nu op de knop Menu drukt, dan krijg je een indeling zoals we die voor het eerst zagen bij de Canon EOS 5D MkIII. Dus met zes hoofdmenu’s, die onderverdeeld zijn in meerdere submenu’s. Met de Q-knop navigeren we door de hoofdmenu’s en met de joystick bladeren we door de submenu’s. Zo kunnen de meeste opties snel worden gevonden en veelgebruikte parameters kunnen ondergebracht worden in het zogeheten My Menu.
Om de bediening nog verder te personaliseren is het mogelijk om met de optie Aangepaste bediening eigen functies aan knoppen toe te wijzen. Zo kun je het wijzigen van de ISO toewijzen aan de Set-knop en kun je met het indrukken van de Scherpetdiepteknop snel wisselen tussen One Shot en Ai Servo of de digitale waterpas oproepen in de zoeker.

Autofocus

De Canon EOS 1Dx is een snelheidsduivel waarmee je in staat bent om tot 12 beelden (RAW + jpg) per seconde te maken. Deze camera zal dus ook veelvuldig ingezet worden bij snelbewegende onderwerpen, waar de hoogst mogelijke eisen aan de autofocus gesteld worden. Het AF menu biedt een hoge mate van AF maatwerk door middel van een menu met 6 AF voorkeuzes die zijn geoptimaliseerd voor verschillende typen van fotografie. Voor een onderwerp dat snel accelereert of afremt (case 4), heb je bijvoorbeeld een andere voorkeuze voor een onregelmatig / onvoorspelbaar bewegend onderwerp (case 6). Ik kan me voorstellen dat je optie 4 inzet bij de start van een formule 1 race, terwijl optie 6 mogelijk beter is voor een jachtluipaard die achter een impala aanzit. We hadden geen praktijksituatie voorhanden om dit verschil te onderzoeken. Verder op deze pagina komen we nog terug op de snelheid en nauwkeurigheidd van de AF.

Scherpte Canon EOS 1Dx

De Canon EOS 1Dx heeft 18 megapixels en dat is 20% minder dan de 22 megapixels van de Canon 5D Mk3. In de praktijk zie je dat verschil van 11% meer resolutie niet terug, maar je kan het wel meten. De hoogste resolutie die we hebben gemeten voor een Canon 5D MK3 was 8% hoger dan de hoogste resolutie die we hebben gemeten met de Canon EOS 1Dx. Toch scoort de Canon EOS 1Dx in onze test iets hoger qua resolutie dan de Canon 5D MK3 en dat wordt veroorzaakt door de betere signaal ruis verhouding van de Canon EOS 1Dx: bij de hoogste ISO waarden verliest de Canon 1Dx nauwelijks aan resolutie dankzij de goede signaal / ruis verhouding.
Canon camera’s laten in het algemeen een mooi constante resolutie zien over het hele ISO bereik, waar je bij andere merken onder andere vanwege ruisonderdrukking de resolutie ziet afnemen bij hogere ISO waarden. De Canon EOS 1Dx levert, voorzien van een goede lens zoals de Canon 40 mm STM, een jpg bestand met een resolutie van gemiddeld 2100 lijnen per beeldhoogte over het hele ISO bereik. Met een standaardbewerking van de RAW bestanden in Lightroom wordt een grotere scherpte-indruk verkregen, wat zich vertaalt in een van 100 ISO t/ 6400 ISO gemiddelde resolutie van iets meer dan 2550 lijnen per beeldhoogte.

Het Canon 40mm STM pancake objectief is een dwerg in vergelijking met een Canon EOS 1Dx body, maar levert mooie scherpe beelden op zoals je kan zien in bovenstaande beelduitsnede.

Klik op bovenstaande afbeelding voor een grotere versie.

Dynamisch bereik Canon EOS 1Dx

Als je op een camera met een volformaatsensor “slechts” 18 miljoen pixels plaatst, krijg je in ruil voor deze – naar moderne begrippen – bescheiden resolutie een hoog dynamisch bereik en een betere signaal / ruis verhouding terug. Met Imatest vonden we bij de lage ISO instellingen in een RAW bestand een totaal dynamisch bereik (zonder rekening te houden met ruis) van bijna 11 stops.
Bij 100 ISO RAW bestanden vonden we een bruikbaar dynamische bereik (waarbij wèl rekening gehouden wordt met ruis) van 7 stops en bij een 6400 ISO jpg bestand nog altijd 6 stops! In tegenstelling tot de Canon EOS 5D MkIII heeft de EOS 1Dx geen ingebouwde HDR-modus. Maar het dynamisch bereik van deze camera is zo groot dat je in de praktijk vrijwel nooit, zelfs niet bij de hogere ISO instellingen, te maken krijgen met clipping van zowel de hooglichten als de schaduwpartijen in 1 opname. Als je clipping in de hooglichten ziet in het histogram, kan je zonder angst voor uis in de schaduwpartijen dezelfde opname nogmaals maken, maar dan 1 stop onderbelicht.

Ruis Canon EOS 1Dx

De sensor van de Canon EOS 1Dx is de eerste sensor in een professionele Canon spiegelreflexcamera met “gapless microlenses”. Dat houdt in dat er geen ruimte tussen de pixels zit en zo veel mogelijk van het invallende licht ook daadwerkelijk omgezet wordt in signaal. Dat komt zowel het dynamisch bereik als de signaal ruis verhouding ten goede. En dat is daadwerkelijk te zien. De Canon EOS 1Dx levert opnames met zo weinig ruis, dat je met een gerust hart kan uitwijken naar hoge ISO waardes. Hiernaast zie je ter illustratie een 100% beelduitsnede van een 3200 ISO standaard jpg bestand.Vergelijking van de ruis in jpg-bestanden met de gemeten ruis in RAW-bestanden zonder ruisonderdrukking, laat zien dat ruisonderdrukking van de JPG’s vanaf 400 ISO merkbaar is. Hiernaast staan vier 100% beelduitsnedes van RAW-opnames zonder ruisonderdrukking van een opname van een grijskaart. Als je in de beeldbewerking met Lightroom een bescheiden mate van ruisonderdrukking toepast, kan je van een 51.200 ISO RAW-opname nog een redelijk goede print maken op A4 formaat.
Als we de ruis in RAW-bestanden van de EOS 1Dx vergelijken met die van de de EOS 5D MkIII, dan zijn de verschillen klein, waarbij de EOS 1Dx met zijn grote pixels (47 µ2) het best presteert (5D3: 39 µ2). De verbeterde beeldkwaliteit van de EOS 1Dx bij hogere ISO’s komt vooral tot uiting bij het werken in JPEG, waarbij Digic 5+ processing en de meer geavanceerde ruisonderdrukking van doorslaggevend belang zijn.Klik op de afbeelding hiernaast voor twee 100% beelduitsnedes van 51.200 ISO RAW opnames.

Kleurweergave Canon EOS 1Dx

Bij de kleurweergave in daglicht zijn de verschillen tussen alle moderne camera’s klein en de Canon EOS 1Dx levert bij daglicht RAW bestanden met een zeer goede kleurweergave en witbalans (Delta E 94 = 3.7 bij 100 ISO). Kleuren worden zeer natuurgetrouw weergegeven, waarbij de kleurverschillen van een testkaart en een testopname alleen nog maar zichtbaar zijn als je ze rechtstreeks naast elkaar legt. Het lijkt er op dat de donkere kleuren van de testkaart iets lichter en de donkere kleuren iets lichter dan de testkaart worden weergegeven. Dat is met name te zien in een grijskaart. Mogelijk is dat een bewuste keuze van Canon: hierdoor zie je meer detail in de schaduwpartijen en hooglichten.

Jpg bestanden kunnen als s-RGB of Adobe RGB opgeslagen worden. De sensor van de Canon EOS 1Dx is in staat om meer kleuren te registreren dan de sRGB of Adobe RGB kleurruimtes kunnen beschrijven. En daarom kan je bij heel felle of verzadigde kleuren soms clipping tegen komen in jpg bestanden, terwijl de RAW bestanden in Lightroom of Photoshop geen clipping laten zien. Als je vanuit Lightroom of Photoshop een RAW bestand omzet in een jpg bestand in de Pro-Photo RGB kleurruimte, heb je een jpg bestand dat net als het RAW bestand geen clipping heeft.

Hoewel de automatische witbalans bij de laatste generatie EOS-camera’s steeds betere resultaten aflevert, kan in RAW de witbalans bij kunstlicht technisch aanzienlijk verbeterd worden.

Ingebouwde flitser?

De Canon EOS 1Dx heeft geen ingebouwde flitser. Belangrijkste reden hiervoor is dat een interne opklapflitser ‘de achilleshiel’ van de body zou worden en de kans op storingen in extreme omstandigheden sterk zou verhogen. Ook bij een Nikon D4 ontbreekt daarom een ingebouwde flitser. Wil je met de EOS 1Dx toch flitsen, dan kun je voor het grote werk de nieuwe Speedlite 600EX RT gebruiken en heb je alleen een klein invulflitsje nodig, dan is bijvoorbeeld een Speedlite 270EX II een goede keuze.

Autofocus snelheid en nauwkeurigheid

Een echte kritische test van de autofocus voer je pas uit met een lichtsterke telelens met heel weinig scherptediepte in combinatie met een snel bewegend onderwerp. Dat is dit niet. We hebben de Canon 1D x getest met een 40mm STM objectief. De autofocus van de Canon EOS 1Dx is snel en nauwkeurig in combinatie met dit objectief. Bij het volgen van een voorbijrennende hond (zonder AF tracking) stelde de camera zo snel scherp dat zodra het centrale focuspunt onbedoeld net boven of onder de hond werd gericht, het een onscherpe hond op de voorgrond met een scherp bos op de achtergrond opleverde. Dankzij de aparte processor voor de AF module en de vele AF opties levert AF tracking een veel beter resultaat.
Om de AF tracking uit te proberen hebben we vervolgens de AF van de camera ingesteld op case 4 (een onderwerp dat snel accelereert of afremt) en gemikt op een vrachtwagen met een snelheid van ongeveer 80 km/uur. In no-time heb je bij een snelheid van 12 beelden per seconde een serie van 40 opnames gemaakt. En alle opnames zijn scherp. In de DPP software kan je zien op welk punt de focus lag. In dit geval pakte de AF al vrij snel in de serie een koplamp van de vrachtwagen en volgde die nauwkeurig.Conclusie Canon EOS 1Dx test

Voordelen

• Hoge beeldkwaliteit: mooie resolutie, weinig ruis en een hoog dynamisch bereik
• Gebouwd als een tank en extra afgedicht tegen stof en vocht
• Snelle en nauwkeurige AF in combinatie met 12 beelden per seconde
• Heldere zoeker en lange levensduur van de batterij
• Niet duur voor een professionele camera

Nadelen

• Groot en zwaar
• Geen draaibaar / kantelbaar beeldscherm
• Duur voor de meeste fotografen

De Canon EOS 1Dx is met recht het nieuwe vlaggenschip van de Canon professionele spiegelreflexcamera’s. Het is qua ontwerp, uitvoering, bediening, snelheid en beeldkwaliteit één van de de meest geavanceerde camera’s in het totale aanbod van DSLR’s. Zijn capaciteiten komen echter pas echt tot hun recht als de camera zich bevindt in de handen van de doorwinterde pro-fotograaf, die deze camera tot het uiterste dwingt. Voor elke goedwillende vrijetijdsfotograaf wordt de Canon EOS 1Dx al snel een ‘overkill’ en is fotograferen met zo’n camera vergelijkbaar met 120 km/h rijden in een Formule 1 wagen. De Canon EOS 5D MkIII of de Canon EOS 6D zijn voor veel fotografen een betaalbaarder alternatief.