De Canon 24-70mm f/4 kwam in december 2012 uit, tegelijk met de Canon 35 mm f/2. Het is een goedkoper alternatief voor de Canon 24-70 mm 2.8 of zijn opvolger, de Canon 24-70 mm 2.8 II. En omdat de Canon 24-70 mm f/4 IS lens over een ingebouwde beeldstabilisatie beschikt, is dit objectief zelfs beter geschikt om in het donker opnames te maken zonder een statief te gebruiken. Tenzij het onderwerp snel beweegt, want daartegen helpt alleen een snellere sluitertijd.
Een andere eigenschap – en mogelijk zelfs het “Unique Selling Point” – die dit objectief breder inzetbaar maakt dan de beide Canon 24-70 mm f/2.8 objectieven of de Canon 24-105 mm f/4 IS, is de ingebouwde macro-functie. Daarmee kan je foto’s  maken met een maximale vergroting van 0,7 x, waardoor je minder behoefte zal hebben aan een speciaal macro-objectief.

Beeldhoek Canon EF 24-70mm IS @ 70 mm

Als je een setje van twee lenzen wilt samenstellen om van alle markten thuis te zijn, dan vormt een 24-70 mm lens en een 70-200 mm lens een ideale combinatie. Op een camera met een volformaat sensor biedt een 24-70 mm objectief een zeer breed inzetbare beeldhoek, die de populaire 24 mm, 28 mm, 35 mm en 50 mm vaste brandpuntsafstanden omvat en geschikt is voor groothoek opnames, straatfotografie en portretfotografie. Toch zullen echte portretfotografen voor een beeldvullend portret de voorkeur geven aan een objectief met een iets langere brandpuntsafstand (~100 mm) en liefst ook nog een hogere lichtsterkte (f/2.8).

Bouw

De Canon EF 24-70mm f/4L IS USM is gebouwd zoals je van een Canon L lens verwacht. Als een tank. Toch is dit objectief met een gewicht van 600 gram duidelijk lichter dan zijn Canon soortgenoten. En dat is heel prettig. De herziene vormgeving van de Canon L-serie is toegespitst op gebruiksgemak. De buitenkant heeft een hoogwaardige coating met een leerstructuur. Het Canon 24-70mm f/4 objectief is, net als alle Canon L-objectieven,  stof- en vocht-dicht. De lens wordt langer als je inzoomt. Met name tijdens het gebruik van de macro-stand is dat iets om rekening mee te houden, omdat de frontlens heel dichtbij het onderwerp komt.
Op het objectief zitten 3 knoppen: AF/MF, IS on/off en een gecombineerde macro / lock knop waarmee je het objectief in de macro stand kan zetten, of juist kan vergrendelen om het tegen schokken te beschermen tijdens reizen.

Macro?

Op de Canon 24-70 mm f/4 IS zit een macro-knop, waardoor je op kortere afstanden nog kan scherpstellen. Formeel is dit nog geen macro-lens, omdat het objectief geen 1:1 afbeeldingsmaatstaf / vergrotingsfactor haalt. Maar in de praktijk worden met macrolenzen heel veel opnames gemaakt die een vergrotingsfactor van minder dan 1 hebben. Hieronder zie je twee opnames die het verschil illustreren tussen een opname gemaakt met een Canon 24-105mm f/4, een Canon 24-70mm f/2.8 (links) of met de Canon 24-70 mm f/4 in de macro stand (rechts). Omdat deze objectieven kwalitatief niet heel veel van elkaar verschillen, kan deze macro stand het “Unique Selling Point” zijn om voor de Canon 24-70 4 te kiezen.
Je kan niet meteen een macro opname maken, je moet er wel wat voor doen: Als je in de 70mm-stand deze knop omhoog schuift, dan kan je de lens verder doordraaien. De kortste scherpstelafstand wordt zo verkort tot 20 cm (2 cm vanaf de frontlens!) en de vergrotingsfactor neemt toe van 1:4.2 naar 1:1.5.  Aan de onderstaande opnames kan je zien dat het heel veel uitmaakt of je een onderwerp fotografeert vanaf 38 cm of vanaf 20 cm. Houdt er wel rekening mee dat je meestal zelf bij een afstand van 20 cm het licht wegneemt van het onderwerp dat je fotografeert.

Canon EF 24-70mm f/4L IS USM @ 70 mm

Canon EF 24-70mm f/4L IS USM @ macro

Test zonder lensafwijkingscorrectie

Veel camera’s bieden tegenwoordig mogelijkheden om voor lensfouten te corrigeren. Sommige fotografen zijn bang dat deze correcties een negatieve invloed hebben op de beeldkwaliteit. Daarom proberen we bij een test zo veel mogelijk correcties op jpg bestanden toe te passen als mogelijk is, terwijl we de RAW bestanden ongemoeid laten (en daarvoor ook een andere RAW converter gebruiken dan van Canon of Adobe).
Deze test van de Canon EF 24-70mm f/4L IS USM is uitgevoerd op een Canon 5D MK3, waarbij onze testcamera aangaf dat er voor dit objectief (nog) geen correctiegegevens voor lichtafval en chromatische aberratie beschikbaar waren. Onze Imatest meetresultaten voor jpg bestanden waar we de lensafwijkingscorrecties (lichtafval en chromatische aberratie) toch hadden aangezet, kwamen overeen met de resultaten van RAW bestanden zonder lensafwijkingscorrecties.

Autofocus

De aandrijving van de autofocus verloopt stil en snel, dankzij de ring-type ultrasone motor (USM). Scherpstellen gebeurt intern: de frontlens draait niet mee tijdens het scherpstellen. Ook als AF is ingeschakeld, kan op elk moment handmatig worden scherpgesteld, waarbij de AF wordt overruled door de gebruiker, zonder dat hiervoor eerst een knop omgezet hoeft te worden. Dit objectief stelt elektronisch scherp, waardoor je bij handmatig scherpstellen gewoon kan doordraaien als je oneindig hebt bereikt. Dat zal voor sommige fotografen even wennen zijn.Canon EF 24-70mm f/4L IS USM @ macro-stand

Beeldstabilisatie

De Canon EF 24-70mm f/4L IS USM is voorzien van een nieuw ontworpen beeldstabilisatie (IS) systeem. Canon’s geavanceerde optische IS biedt volgens specificaties een voordeel van 4 stops, terwijl “Hybrid IS” hoekverdraaiingen en kantelbewegingen compenseert tijdens macrofotografie. We hebben de beeldstabilisatie getest bij een brandpuntsafstand van 70 mm, waarbij we zien dat met ingeschakelde beeldstabilisatie de beeldkwaliteit vanaf een sluitertijd van 1/15 seconde begint af te nemen. De resolutie van een opname gemaakt zonder IS bij een sluitertijd van 1/30 is gelijk aan de scherpte van een uit de hand geschoten opname met IS en een sluitertijd van 1/4. Dat is een daadwerkelijke winst van 3 stops.

Scherpte

Qua scherpte presteert de Canon 24-70 mm f/4 IS iets beter dan de Canon 24-105mm f/4 IS en net zo goed als de oude versie van de Canon 24-70 mm f/2.8. En dat is gewoon heel erg goed. Met name bij f/4 is de scherpte bij de kortste brandpuntsafstanden in de uiterste hoeken iets lager dan in het centrum, maar het meest opvallend is hoe constant hoog de resolutie over het hele zoombereik is. De Canon 24-70 mm f/2.8 is het werkpaard van vele professionele fotografen. Qua adviesprijs ontlopen beide objectieven elkaar ook niet veel, dus ook dit objectief zal zijn bestemming bij professionele fotografen vinden. In onze overzichten met testresultaten van afzonderlijke brandpuntsafstanden, kan je de testresultaten van deze lenzen bij 24 mm, 35 mm of 50 mm met elkaar vergelijken.

Lichtafval Canon EF 24-70mm f/4L IS USM

Wie overstapt van een camera met een APS-C sensor bijvoorbeeld naar een Canon 6D met een 24-70 mm f/4 IS, zal misschien verrast worden door zichtbare lichtafval in de uiterste hoeken. Zichtbare lichtafval komt vaker voor bij groothoek zoomlenzen op een volformaat sensor en daarom scoren deze objectieven ook relatief laag op dit onderdeel op een camera met een volformaat sensor, in vergelijking met lenzen getest op camera’s met een kleinere sensor.
Voor alle brandpuntsafstanden geldt dat je bij volle opening een stop of meer lichtafval hebt. Dat is ook met het blote oog duidelijk te herkennen. Bij een 70 mm brandpuntsafstand is de lichtafval boven diafragma 8 niet meer te herkennen, tenzij je het contrast van een opname verhoogt. Dan valt in de uiterste hoeken nog een klein beetje lichtafval te herkennen. Lichtafval is achteraf eenvoudig softwarematig te corrigeren, ten koste van de signaal / ruis verhouding, die hierdoor in de hoeken wat lager wordt.

Vervorming

Bij brandpuntsafstanden van 24 tot en met 30 mm is de tonvormige vervorming zichtbaar. Dat is niet ongebruikelijk voor dit soort zoomlenzen. Bij brandpuntsafstanden boven de 35mm is de vervorming laag.
Wie in RAW fotografeert kan met behulp van standaard lenscorrectieprofielen van Canon, alle opnames die met dit objectief zijn gemaakt in 1 batch voor vervorming, chromatische aberratie en lichtafval corrigeren.

Bokeh Canon EF 24-70mm f/4L IS USM

Een vast diafragma van f/4 over het gehele zoombereik en een negenblads circulair diafragma helpen fotografen hun onderwerpen te isoleren van de achtergrond. Bij volle opening heeft dit objectief een mooie ronde bokeh, maar als je verder diafragmeert wordt de bokeh hoekiger en vertoont ook randen. Bij volle opening is in de hoeken ook de lichtafval te herkennen in de vorm bvan kattenoog bokeh; in de opname hiernaast krijgen de cirkels naar boven toe steeds meer de vorm van een kattenoog.

Canon EF 24-70mm f/4L IS USM @ macro-stand

Overstraling

Met 15 lenselementen in 12 groepen is de kans op zichtbare interne reflecties in de vorm van overstraling of nevenbeelden, relatief groot. De lenselementen zijn voorzien van speciale coatings om overstraling te beperken. Op dit punt presteert de Canon 24-70 mm f/4 eveneens net zo goed als onder professionals geliefde Canon 24-70 f/2.8 objectief. Ten opzichte een lens met een vaste brandpuntsafstand, zoals de Canon 35 mm f/2, heeft de Canon 24 -70 mm f/4 IS meer last van overstraling in de vorm van nevenbeelden, maar voor een 24 mm zoomlens valt het heel erg mee.

Chromatische aberratie

Het lensontwerp omvat twee asferische elementen en twee UD (Ultra-low Dispersion) lenzen om chromatische aberratie en kleuronscherpte te beperken. Een fluor coating op de voor- en achterzijde minimaliseert de hoeveelheid vuil, stof en vingerafdrukken – waardoor de beeldkwaliteit hoog blijft en je het objectief minder hoeft schoon te maken. Des te minder je met een doek over de lensdelen hoeft te wrijven, des te kleiner de kans op krassen en des te langer de levensduur. Het lensontwerp werkt  goed: zelfs zonder in-camera correctie van chromatische aberratie (omdat de testcamera nog geen correctieprofiel beschikbaar had voor dit objectief) worden goede prestaties neergezet.

Canon 24-70 mm 2.8 vs Canon 24-70 mm 4 IS

Twee voor de hand liggende vergelijkingen zijn die van de Canon 24-70 f/4 IS met de Canon 24-105 mm f/4 IS (en die vergelijking maken we binnenkort in de Canon 24-70 mm f/4 IS test met de Canon 5D MK3) en met de Canon 24-70 mm f/2.8. Optisch gezien kan je stellen dat je geen kwaliteitsverschil ziet tussen de oude versie van de Canon 24-70 mm f/2.8 en de Canon 24-70 mm f/4 IS. Qua adviesprijs ontlopen beide objectieven elkaar niet veel. Ook de Canon 24-105 mm IS heeft een gelijkwaardige adviesprijs, maar de 24-105 mm IS heeft een veel aantrekkelijkere straatprijs. Afgezien van 1 stop lichtsterkte biedt de Canon 24-70 4 louter voordelen ten opzichte van de Canon 24-70 mm f/2.8: het objectief is lichter, compacter, heeft ingebouwde beeldstabilisatie en een macro-functie.

Conclusie Canon EF 24-70mm f/4L IS USM test

Voordelen

• Hoge beeldkwaliteit
• Licht en compact in vergelijking met Canon 24-70 mm f/2.8
• Ingebouwde IS
• Macrofunctie
• Degelijk gebouwd en stof- / vochtbestendig

Nadelen

• Hoge lichtafval
• Zichtbare vervorming bij 24 mm en 28 mm
• Frontlens is 2 cm van onderwerp verwijderd bij macro-functie op kortste instelafstand

Dit objectief biedt dezelfde hoge beeldkwaliteit als de Canon 24-70 mm f/2.8. Aan de andere kant is de Canon 24-70 mm f/4 IS een lichter en compacter alternatief voor de Canon 24-70mm f/2.8. De 24-70 mm f/4 biedt aanvullend een macro-functie en een ingebouwde beeldstabilisatie, met een daadwerkelijke winst van 3 stops. Omdat deze objectieven kwalitatief niet heel veel van elkaar verschillen, kan deze macro stand het “Unique Selling Point” zijn om voor de 24-70 4 te kiezen.