Full Review: Sony A7 IV – Onmisbare update

Het wachten op de opvolger van de A7 III, duurde best lang, maar was de moeite waard.

Introductie

De A7 Mark I uit 2013 was samen met de tegelijk geïntroduceerde A7R de allereerste systeemcamera met fullframesensor, de camera stond aan de basis van Sony’s spectaculaire groei in het fullframe segment. In november 2014 volgde de A7 II, en in februari 2018 volgde de succesvolle A7 III. De opvolger daarvan hadden we al eind 2020 verwacht, maar wellicht heeft Sony omwille van de coronapandemie (en het chips-tekort?) de introductie moeten uitstellen. Maar op 21 oktober werd de A7 IV dan eindelijk voorgesteld. CSR heeft hem voor de officiële aankondiging al kort getest.

Hogere resolutie

Het meest in het oog springende verschil met de voorgangers is de resolutie: die maakt een sprong van 24 naar 33 megapixel. Dat zijn ruim 40% meer pixels, maar je moet er wel rekening mee houden dat die verdeeld worden over de horizontale en verticale as van de opname. Omgerekend ga je van 6000 x 4000 naar 7008 x 4672: de winst is dus ongeveer 15% in elke dimensie. Vertaald naar een afdruk: als je met de A7 III kon printen op 60 cm lang, kun je met de A7 IV tot 70 cm gaan. Zoals bij Sony gebruikelijk heeft de A7 IV beeldstabilisatie in de body (IBIS) via sensorshift. Dit stabilisatiesysteem over vijf assen levert een winst van 5,5 stops, tegen 5 op de A7 III.

Goed voor foto en video

Sinds 2013 is video heel belangrijk geworden, en Sony mikt met haar recente camera’s duidelijk op vloggers en YouTubers. De A7 IV is daarop geen uitzondering; video is op deze camera even belangrijk als foto. Met 33 megapixels heeft de sensor niet voldoende pixels om video in 8K-resolutie te maken, wat de Sony A1 wel kan. Video blijft beperkt tot 4K-resolutie, wat voor de doelgroep van deze camera volstaat. Toch gaan videomakers er met de A7 IV op vooruit. De camera beschikt namelijk wel over de nieuwste Bionz XR-beeldprocessor. Die biedt voldoende rekenkracht om de beschikbare framerate te verdubbelen: in de PALstandaard kan de A7 IV video in 4K-resolutie vastleggen met 50 fps in plaats van 25 fps zoals op de A7 III. Daarbij wordt wel een crop toegepast die overeenkomt met Super35-formaat (ongeveer 1,5), zoals ook bij de Nikon Z 6II. De Canon EOS R6 heeft bij 4K/50p slechts een minimale crop van 1,07x. Bij filmen in 4K met 25 fps gebruikt de A7 IV wel de volledige breedte van de sensor; de camera legt dan een 7K-beeld vast en vertaalt dat via oversampling naar een 4K-beeld. Andere verbeteringen voor videomakers zijn een hogere kleurdiepte (tot 10 bit 4:2:2) en de mogelijkheid om Sony’s S-Cinetone beeldprofiel te gebruiken.

Bouw

Op papier verschillen de afmetingen van de A7 IV en zijn voorganger nauwelijks, maar als je beide camera’s naast elkaar plaatst valt meteen op dat de A7 IV toch groter is. De body zelf is bijna 4mm dikker geworden; wellicht voor het beter kunnen afvoeren van de geproduceerde hitte tijdens lang filmen. Ook de handgreep is groter, daardoor ligt de camera beter in de hand. Bij oudere Sony-camera’s kwam soms de terechte kritiek dat de bedieningselementen zo klein zijn dat ze lastig op de tast te vinden te zijn, en bovendien moeilijk met handschoenen aan te bedienen. Het lijkt erop dat Sony naar deze kritiek heeft geluisterd. Zo is het achterste instelwiel hoger geworden en steekt het boven de topplaat uit, werd de AF-ON knop groter en dieper en heeft de multi-selector voor het focuspunt een grovere textuur.

Het selectiewiel voor de opnamestand werd ook hoger gemaakt; onderaan zit nu namelijk een schakelaar om te kiezen tussen Foto, Video en S&Q (Slow & Quick, vertraagd of versneld filmen). Vergeleken met de A7 III wisselden de functietoets C1 en de Recordknop van plaats; hierdoor is de Record-toets nu ook vlot te gebruiken als je de camera naar jezelf richt. De topplaat heeft nog steeds een instelwiel voor belichtingscompensatie, maar dat toont nu geen markeringen (van -3 tot +3 LW) meer. Het is vergrendelbaar, zodat je niet onbedoeld de belichting verandert.

Waar de A7 III twee slots voor SD UHS-II kaartjes heeft, is op de A7 III het eerste slot ook compatibel met de CFExpress Type A-geheugenkaarten. Ik had liever gezien dat beide slots deze nieuwere en snellere geheugenkaarten ondersteunden, zoals op de A1, maar dat had wellicht de prijs van de camera verhoogd. Onder de klepjes aan de linkerzijde van de camera schuilt nog een verrassing: een full-size hdmi-poort in plaats van een mini hdmi-interface zoals op de A7 III. De usb-c poort kreeg een snelheidsboost; dankzij het USB 3.2 Gen2-protocol is de snelheid verdubbeld tot 10 Gbps. Met de NPFZ100 accu (dezelfde als in de A7 III) heeft de A7 IV een wat lagere autonomie dan zijn voorganger: 610 in plaats van 710 opnames bij gebruik van het lcd-scherm.

Scherm en zoeker

Een groot verschil met de A7 III is het scherm. Net als op de A7s III en de A1 is dit een volledig uitklap- en roteerbaar vari-angle scherm. Daardoor is het veel wendbaarder dan het tilt-scherm van de A7 III. Vloggers kunnen het scherm naar voren draaien en zo zichzelf in beeld zien. Bovendien kan het scherm nu ook gebruikt worden om het cameramenu in te stellen. Het menu zelf deelt de nieuwe verticale layout met andere recente Sony-camera’s, en dat is een hele verbetering tegenover de ingewikkelde structuur met tabbladen, zoals op de A7 III.

Alleen de verkorte beschrijving van bepaalde menu-onderdelen blijft even cryptisch als voorheen: wat moeten we ons voorstellen bij ‘O.w.hrk.schk.inst’? De elektronische zoeker kreeg ook een upgrade. Hij heeft nu 3,69 miljoen beeldpunten, 1,6x meer dan op de A7 III, maar wel minder dan de zoekers op de (veel duurdere) A7r IV en A1.

Scherpstelling

In de maanden voor de aankondiging circuleerde het gerucht dat de A7 IV dezelfde seriesnelheid als de A1 zou krijgen – 30 opnames per seconde in volle resolutie. Dat leek me niet erg waarschijnlijk, omdat Sony zo de aantrekkelijkheid van haar pas geïntroduceerde en duurdere topmodel zou verlagen. En inderdaad, de A7 IV haalt ‘slechts’ 10 opnames per seconde – ‘slechts’ tussen aanhalingstekens, want dat is nog steeds behoorlijk snel. De technische verklaring is dat de A7 IV niet de ‘stacked sensor’ van de A1 en A9 II heeft, waarbij op de sensor al geheugenchips zijn ingebouwd. Dat had de camera waarschijnlijk veel duurder gemaakt. Het verklaart ook waarom de A7 IV wel nog te maken heeft met het fenomeen rolling shutter. Door de snellere processor en een groter buffergeheugen houdt de A7 IV de seriesnelheid van 10 bps wel langer vol: 828 opeenvolgende opnames in jpeg & raw, tegen 182 in jpeg voor de A7 III.

Upgrade

Het autofocussysteem van de A7 IV kreeg wél een upgrade. Het hybride systeem combineert 75 fasedetectiepunten die 94% van de sensor afdekken met contrastdetectie. Net als de topmodellen gebruikt hij Sony’s knappe Real-time Tracking AF-algoritme om bewegende onderwerpen te volgen. De Eye-autofocus herkent ogen van mensen, dieren of vogels, maar je dient wel in te stellen welk onderwerp je voor je lens hebt. Ik heb de camera getest bij rugby en in een skatepark, en hij volgt ook onvoorspelbaar bewegende onderwerpen heel goed. Het is een wereld van verschil met de A7 III.

Beeldkwaliteit

De beeldkwaliteit die de nieuwe sensor en de Bionz X-processor opleveren is zonder meer goed te noemen. We hebben overigens alleen getest met jpeg als hoogste kwaliteit, omdat het raw-formaat van de A7 IV nog niet ondersteund werd ten tijde van deze test. De ruisonderdrukking werkt beter, waardoor je in vergelijking met de A7 III een stop in bruikbare gevoeligheid wint.

Volgens Sony is ook de kleurweergave verbeterd, waardoor de A7 IV meer natuurlijke, gezonde huidtinten zou produceren. We konden weinig verschil vaststellen tussen portretten met de A7 III en de A7 IV. De lichtmeting en automatische witbalans werken goed. Voor een uitgebreide test van de videofuncties was helaas geen tijd in de zeer beperkte periode waarin ik de camera kon testen. De videokwaliteit lijkt erg goed, met als voorbehoud het rolling shutter-effect dat kan optreden bij panning shots en bewegende onderwerpen.

Conclusie test Sony A7 IV