Als je in Photoshop of Lightroom een RAW bestand van een opname gemaakt met de Tokina 14-20mm f/2 opent, dan zal je geen lichtafval (“vignettering”) zien. Over het hele zoombereik is de lichtafval in RAW bestanden ongeveer een halve stop. Als je een kleiner diafragma gebruikt, is de lichtafval nog geringer. Ook RAW bestanden die buiten Lightroom of Photoshop worden geopend laten geen zichtbare lichtafval zien. Dat is een hele knappe prestatie voor een groothoek zoomlens.
Als je opnames in de camera gelijktijdig als RAW en jpg opslaat in de camera, kan het zijn dat je een opvallend verschil te zien krijgt tussen het RAW en jpg bestand van dezelfde opname
Tokina AT-X PRO SD 14-20 mm f/2 (IF) DX:
RAW bestanden zelfs bij f/2 vrijwel zonder lichtafval
Dat deze jpg opnames lichtafval vertonen, ligt niet aan de lens, maar aan de omzetting van RAW naar jpg in de testcamera. De hoeveelheid lichtafval in jpg bestanden hangt af van de beeldbewerking (contrast, verscherping) die door de camera wordt toegepast. Het kan verschillen per camera. In de Tokina 14-20mm f/2 test op de Lenstip website vertonen de jpg bestanden van de Canon 50D een lichtafval van bijna 1 stop en wordt pas na twee stops diafragmeren (f/4) een lichtafval van een halve stop bereikt. Sla je van een opname in een Canon 760D gelijktijdig een RAW en een jpg bestand op, dan vertoont het jpg bestand bij f/2 zelfs anderhalve stop lichtafval. JPG bestanden die in de Canon 760D worden opgeslagen laten zelfs bij f/5.6 nog 0,75 stop lichtafval zien.
Lenscorrecties in Lightroom: bijna alleen voor RAW bestanden
Steeds meer fotografen passen in Photoshop of Lightroom automatische lenscorrecties toe voor lichtafval, vervorming en chromatische aberraties. Dat kan in een batch door in 1 opname de correctie toe te passen, daarna alle andere opnames die met dezelfde lens zijn gemaakt te selecteren en vervolgens de instellingen van deze opnames te synchroniseren. Dit is een goede reden om in RAW te fotograferen, want in Lightroom en Photoshop zijn bijna geen lenscorrectieprofielen voor jpg beschikbaar.
Dat de RAW opname zo veel minder lichtafval laat zien dan de jpg opname, wordt niet veroorzaakt door een lenscorrectie die Photoshop of Lightroom uitvoert. Als je een lenscorrectie zou toepassen, dan wordt de lichtafval van de Tokina 14-20mm f/2 zelfs nog maar minder.
Op dit moment is er in Lightroom of Photoshop nog geen lenscorrectieprofiel beschikbaar voor de Tokina 14-20 mm f/2. Als tijdelijke oplossing zou je het lensprofiel van de Tokina 11-20mm f/2.8 kunnen gebruiken. Na correctie is de lichtafval volledig onzichtbaar, zoals je kan zien in dit voorbeeld, waar een Canon 760D jpg opname wordt vergeleken met een gecorrigeerd RAW bestand uit dezelfde camera, gemaakt bij 14mm f/2.
Niet iedereen wil overigens corrigeren voor lichtafval. Bij portretten worden soms juist de randen donkerder gemaakt, zodat het onderwerp meer oplicht. Fotografen die een camera met een volformaat sensor gebruiken, zijn – meestal zonder dat ze het weten – gewend aan 1 tot 2 stops lichtafval .
