In augustus 2008 werd de Nikon 18-105 mm gelanceerd. Dit objectief, voluit: Nikkor AF-S DX 18-105 mm 3.5-5,6 G ED VR, is een  alternatief voor de Nikon 18-55 mm kitlens. Het zoombereik loopt van groothoel tot telelens en daarmee hoef je niet meer van onjectief te wisselen. De Nikon 18-105 mm is flink goedkoper dan de Nikon 16-85 mm. Het verschil in beeldhoek tsussen 16 en 18 mm is fors en en het is een stuk moeilijker om een goede groothoekzoom te bouwen. In de afgelopen jaren heeft deze Nikon zoomlens ook nog eens concurrentie gekregen van de Nikon 18-200mm en de Nikon 18-300mm objectieven. Wat heeft de Nikon 18-105 mm te bieden? Dit was een van de objectieven die we het eerst hadden getest. We hebben hem nu zo wel met jpg als RAW bestanden getest met een moderne 24 megapixel camera (zowel de Nikon D3200 als de Nikon D7100).

Nikon AF-S DX 18-105 mm/3.5-5,6 G ED VR test @ Nikon D7100 / D3200

Beeldhoek Nikon 18-105mm @18 mm
Beeldhoek Nikon 18-105mm @105 mmTwee opnames, genomen vanuit hetzelfde standpunt, illustreren het forse 5,8 zoombereik van de Nikon 18-105 mm. Zonder van lens te verwisselen, krijg je dankzij het grote zoombereik twee totaal verschillende opnames. De beeldhoek van dit objectief komt overeen met de beeldhoek van een 27-157 mm lens op een camera met een volformaat sensor.

Bouw en autofocus

Zowel het lenshuis als de vatting van de Nikon 18-105 mm is van kunststof. Tijdens het scherpstellen draait het filter niet mee, wat bijvoorbeeld bij gebruik van een polarisatiefilter heel prettig is. De scherpstelring en de zoomring draaien soepel zonder dat het objectief goedkoop aanvoelt. Zoals bij veel andere objectieven van Nikon wordt de AF aandrijving verzorgd door een Silent Wave Motor. Dankzij deze SWF motor heb je met de Nikon 18-105mm ook de beschikking over AF op Nikon camera’s zonder ingebouwde AF motor, zoals de Nikon D3200 of de Nikon D5200. De SWF motor stelt snel, nagenoeg geruisloos scherp en heeft vrijwel geen last van zoeken bij weinig licht.

Beeldstabilisatie

De effectiviteit van de ingebouwde beeldstabilisatie is gemeten bij een brandpuntsafstand van 105 mm. De effectiviteit is ongeveer 4 stops en dat is veel.Nikon AF-S DX 18-105 mm/3.5-5,6 G ED VR @ 18 mm, f/3.5, 1/640, 100 ISO

Lichtafval

De lichtafval van de Nikon 18-105 mm is bij 18 mm bij f/3.5 en f/4.0 iets aan de hoge kant. Ook bij het andere uiterste brandpunt van het zoombereik, 90 mm en 105 mm, is de lichtafval alleen bij f/5.6 net wat te hoog.
Lichtafval is eenvoudig te bestrijden met foto-editing programma’s.We testen de lichtafval in jpg bestanden waar de camera staat ingesteld op correctie van lichtafval (stand: normaal). Waarschijnlijk bereik je nog betere resultaten als je de stand hoog kiest. In RAW bestanden, die niet door de camera worden gecorrigeerd op lichtafval, is lichtafval duidelijker zichtbaar.

Vervorming

De vervorming in RAW bestanden (beweeg je muis over de grafiek), uitgedrukt in procenten, is bij alle brandpuntsafstanden hoog, met als uitschieter 18 mm. Boven de 33mm wordt vervorming in jpg bestanden effectief door de camera bestreden, maar bij 24mm en 18 mm zie je het nog steeds.
Vervorming kan nog beter met software bestreden worden, zoals met de lenscorrectieprofielen in Lightroom of Photoshop.

Bokeh

Minder lichtsterke zoomlenzen op een camera met een APS-C sensor leveren vrijwel nooit een mooie bokeh. De Nikon 18-105mm vormt daarop geen uitzondering. Het maximale diafragma bij 62 mm is f/5.2. De scherptediepte, ook al door de kleine beeldsensor, is dan tamelijk groot. De achtergrond komt onrustig over, de onscherpe rondjes zijn scherp omlijnd en hebben geen egale dekking.De bokeh verandert van vorm door lichtafval: in het centrum is de bokeh mooi rond. In de hoeken neemt de bokeh de vorm aan van een kattenoog

Overstraling

Dit objectief is heel gevoelig voor tegenlicht, zowel lichtvlekken als overstraling zijn dan te zien. Bij het fotograferen zal je daar rekening mee moeten houden.

Scherpte

Het scheidend vermogen, uitgedrukt in lijnen/sensorhoogte, bereikt in het centrum bij de verschillende brandpuntsafstanden en diafragma’s mooie waarden. De hoeken zijn minder scherp dan het centrum en diafragmeren helpt nauwelijks. Dankzij de hoge resolutie van de testcamera’s (24 megapixels) zal de lagere scherpte in de uiterste hoeken in de praktijk vrijwel niet zichtbaar zijn voor de meeste fotografen. 

Chromatische aberatie

De chromatische aberratie blijft in jpg bestanden voldoende laag, mede dankzij de in-camera correctie. Bij chromatische aberratie zie je of je te maken hebt met een professioneel Nikon objectief (zodanig ontworpen dat laterale chromatische aberratie volledif afwezig is) of een goedkoper consumenten objectief, waar minder zwaar is ingezet op volledig elimineren van chromatische aberratie. Bij hele grote vergrotingen kan je in de hoeken bij scherpe contrastovergangen paarse en groene randen tegenkomen. Dat is tegenwoordig gelukkig eenvoudig te corrigeren in Capture NX of Lightroom.

Conclusie Nikon AF-S DX 18-105 mm 3.5-5.6 

Voordelen

• In het centrum goede scherpte
• Handig zoombereik
• Effectieve beeldstabilisatie
• Gunstige adviesprijs

Nadelen

• Matige scherpte in de hoeken
• Sterke vervorming
• Gevoelig voor overstraling

De Nikon 18-105 mm is voorzien van een effectieve beeldstabilisatie en is door het ruime zoombereik praktisch in gebruik. De lichtsterkte is beperkt en op het gebied van scherpte en vervorming presteert dit objectief slechts heel matig. Het objectief is gevoelig voor tegenlicht maar de adviesprijs is aantrekkelijk. De verschillen met de andere in de inleiding genoemde Nikon objectieven zijn klein.