Nikon 24-85mm f/3.5-4.5G ED VR AF-S

De Nikon 24-85mm zoomlens is medio 2012 samen met de Nikon 18-300 mm, die we al eerder hebben getest, op de markt gekomen. Het 24-85 objectief is ontworpen voor gebruik in combinatie met volformaat / FX-formaat spiegelreflexcamera’s en heeft een – voor een volformaat lens – aantrekkelijk prijskaartje. Daarom wordt het ook aangeboden als kit-objectief bij de Nikon D600.
Het Nikon 24-85 mm objectief is licht, compact en voorzien van ingebouwde beeldstabilisatie. Deze opvolger van de Nikon 24-85mm f/3.5-4.5G IF-ED uit 2002 is een goedkoper alternatief voor de Nikon 24-85mm f/2.8-4D IF. Deze lens wordt  waarschijnlijk een van de populairste Nikon zoomobjectieven voor dagelijks gebruik met FX-formaat spiegelreflexcamera’s. We hebben deze lens getest in combinatie met de Nikon D800E en de Nikon D600.

Bouw en autofocus

De bouwkwaliteit van de Nikon 24-85 mm is goed, zoals we van Nikon gewend zijn. De body is gemaakt van hoogwaardig kunststof en de vatting van metaal. De vatting is voorzien van een rubberen ring ter voorkoming van stof op de sensor of in de lens. De Nikon 24-85 mm weegt slechts 465 gram en is daarmee 30% lichter dan de Nikon 24-70 mm f/2.8. Het objectief wordt geleverd inclusief objectieftas en zonnekap.
Dankzij de IF scherpstelling verandert het objectief niet van lengte bij scherpstellen en draait de frontlens niet, wat prettig is bij het gebruik van polarisatie of grijsverloop filters. Sommige zoomlenzen worden fors langer als je inzoomt, maar dat valt bij deze lens reuze mee. De SWM (Silent Wave Motor) doet zijn naam eer aan en zorgt inderdaad voor een stille en nauwkeurige autofocus. Zoals vrijwel alle Nikon objectieven zit er op de lens een schakelaar voor twee AF standen: M/A (autofocus met handinstellingsprioriteit) en M (handmatige scherpstelling).

Beeldstabilisatie Nikon 24-85 mm VR

De ingebouwde beeldstabilisatie (VR) wordt bediend via een aan/uit schakelaar op de lens.  Duurdere lenzen hebben naast de aan/uit schakelaar ook een optie voor VR tijdens het meetrekken met bewegende onderwerpen. Dat heeft de Nikon 24-85 mm VR helaas niet. Het vibratiereductiesysteem (VRII) maakt het volgens Nikon mogelijk om uit de hand opnamen te maken met sluitertijden die tot vier stops langer zijn. We hebben de VR getest bij een 85mm brandpuntafstand en maakten bij een brandpuntafstand van 85 mm zelfs bij een sluitertijd van 1/6 seconde alleen maar scherpe opnames als de VR was ingeschakeld. Een topprestatie! Het Nikon VR werkt ook nog eens volledig stil.

Lichtafval Nikon 24-85 mm VR @ FX

Op een camera met een volformaat sensor is het niet ongebruikelijk dat je te maken krijgt met 1 stop of meer lichtafval. Daarom stond de Nikon D600 camera ingesteld op correctie van lichtafval (Normal) in jpg bestanden. Dat was kennelijk nog niet voldoende, want in de jpg bestanden is het lichtafval, met name bij de kortste brandpuntsafstanden en open diafragma, zichtbaar.

In het algemeen is de lichtafval in jpg bestanden na 1 of 2 stops diafragmeren voldoende laag om in de meeste praktijk situaties niet meer zichtbaar te zijn. Maar in RAW bestanden kan je zelfs bij diafragma 11 nog zichtbare lichtafval tegenkomen. Dit is overigens eenvoudig softwarematig te corrigeren in Lightroom, Photoshop of Capture NX.

Vervorming Nikon 24-85 mm VR @ FX

Zoals veel goedkopere objectieven vertoont de Nikon 24-85 mm VR een stevige mate van vervorming. In RAW bestanden zonder in-camera correctie is er bij 24 mm en 35 tonvormige vervorming en bij 50 mm en 85 mm kussenvormige vervorming zichtbaar. Bij ingeschakelde in-camera correctie van vervorming wordt het beter, maar blijft met name bij 24 mm en 28 mm nog steeds zichtbare tonvormige vervorming aanwezig.
Omdat vervorming eenvoudig softwarematig te corrigeren is, weegt dit onderdeel relatief weinig mee in het eindoordeel van de Nikon 24-85 mm VR. Toch moet je er bij het maken van een opname al rekening mee houden dat je het perspectief achteraf gaat corrigeren, omdat een gedeelte van het beeld aan de randen weg zal vallen.

Bokeh

Het diafragma van de Nikon 24-85 mm bestaat uit 7 afgeronde lamellen, die volgens Nikon een rustige OOF (out-of-focus) oplevert. Toch is de bokeh van de Nikon 24-85 mm VR, ondanks de zeven afgeronde diafragma lamellen, onrustig. Alleen bij een 85 mm brandpuntafstand en bij volle lensopening is de bokeh rustig. Daarmee is het objectief geschikt voor portretfotografie, alhoewel een lichtsterker objectief dan de Nikon 24-85 mm VR, zoals de Nikon 105 mm 2.8 macro,  toch mijn voorkeur zou hebben.

Overstraling

Nikon Super Integrated Coating vermindert daadwerkelijk nevenbeelden en lichtvlekken als gevolg van overstraling. Toch is het objectief niet in alle situaties vrij van nevenbeelden. In het voorbeeld hiernaast is in het water een rood nevenbeeld en een regenboogje te zien als gevolg van het felle zonlicht. aanzienlijk en staat garant voor een uitstekende kleurreproductie.

Scherpte

Mede dankzij het gebruik van elementen van ED-glas is de scherpte van het Nikon 24-85 mm objectief, met name in het centrum, hoog. Aan de randen en in de hoeken is de scherpte minder dan in het centrum. Toch ligt de scherpte aan de randen bij het gebruik van deze lens met de Nikon D600 vrijwel overal boven de 1500 LW/PH. Dat houdt in dat deze lens op een Nikon D600 beelden oplevert die in de hoeken scherper zijn dan een groot aantal (duurdere) lenzen die we op oudere camera’s hebben getest op diverse camera’s met minder megapixels. Wat dat betreft verwachten we dat een groot aantal amateur fotografen ook met de scherpte in de hoeken tevreden zal zijn. Mits deze lens gebruikt wordt op een camera met een hoge resolutie zoals de Nikon D600, natuurlijk.

Hoe erg is de lagere randscherpte van de Nikon 24-85 mm VR op een Nikon D600 in de praktijk? Is dit een verschil om je druk over te maken? Het is maar hoe je er naar kijkt:  Hieronder hebben we twee opnames toegevoegd ter illustratie. Rechtsonder een beelduitsnede van een hoek uit een opname gemaakt met de Nikon 24-85 mm VR bij een brandpuntafstand van 85 mm en open diafragma. De scherpte is inderdaad minder dan in het centrum, maar als je overstapt van een camera met een lagere resolutie zoals de Nikon D7000 of de Nikon D5100, naar een Nikon D600 met een Nikon 24-85 mm objectief, dan zou je het ook vanuit een ander perspectief kunnen bekijken: Linksonder hebben we een beelduitsnede van het centrum van opname gemaakt met de Nikon D7000 bij een brandpuntafstand van 50 mm (75 mm @ FF) geplaatst naast een beelduitsnede uit de uiterste hoek van een opname gemaakt met de Nikon D600 en de Nikon 24-85 mm bij een brandpuntafstand van 85 mm bij volle opening. De hoekscherpte van een kit-objectief op FX formaat komt in de buurt van de centrumscherpte van een kitobjectief op je huidige DX camera. Is dit een verschil om je druk over te maken? Dat is aan een ieder om voor zichzelf uit te maken. Qua beeldkwaliteit zou ik de overstap van een Nikon D7000 of een Nikon D5100 naar een Nikon D600 meteen maken.

Opnames gemaakt met Nikon D600.

Nikon 24-85 mm VR @ 24 mm f/4.5, 1/1000, 400 ISO

Chromatische aberratie Nikon 24-85 mm VR

Om de chromatische aberratie zo laag mogelijk te houden, zijn bij het ontwerp van de Nikon 24-85 mm VR een lenselement van ED-glas (extra lage dispersie) en drie asferische lenselementen toegepast. Waarschijnlijk corrigeert de Nikon D600 de chromatische aberratie in jpg bestanden, want in jpg bestanden is chromatische aberratie vrijwel volledig afwezig, terwijl met name bij de langere brandpuntsafstanden chromatische aberratie wel zichtbaar is in RAW bestanden.
Hieronder een voorbeeld van de chromatische aberratie in de uiterste hoek van een opname gemaakt bij een brandpuntafstand van 85 mm, waarbij uitvergroot tot 200% de chromatische aberratie in een RAW bestand zichtbaar is. Softwarematig is met Photoshop, Lightroom of Capture NX eenvoudig de chromatische aberratie te verwijderen.Conclusie Test Nikon 24-85mm f/3.5-4.5G ED VR AF-S Nikkor

Voordelen

• Hoge centrumscherpte
• Compact, aantrekkelijk geprijsd zoomobjectief met een veelgebruikt zoombereik
• Effectieve ingebouwde beeldstabilisatie

Nadelen

• Randscherpte blijft achter op centrumscherpte
• Zichtbare lichtafval en vervorming bij kortere brandpuntsafstanden
• Gevoelig voor nevenbeelden
• Net zichtbare chromatische aberratie in RAW bestanden

Dankzij de goede kwaliteiten van de Nikon D600 worden er hoge ogen gegooid in deze Nikon 24-85 mm test. De Nikon 24-85 mm is qua afmetingen, gewicht, degelijke  bouwkwaliteit, ingebouwde beeldstabilisatie en relatief lage prijs een aantrekkelijke partner voor de Nikon D600.
Voor veeleisende fotografen (denk aan: een Nikon D3X eigenaar met enkele lichtsterke vast brandpunt objectieven) zijn er een aantal aandachtspunten die uit onze Nikon 24-85 test naar voren komen: de scherpte aan de randen en hoeken blijft achter op het centrum en zowel vervorming bij de korte brandpuntsafstanden als chromatische aberratie in RAW bestanden zijn voor verbetering vatbaar.
Voor de Nikon D7000 of Nikon D5100 bezitter, die twijfelt over de overstap naar een Nikon D600 met een Nikon 24-85 mm VR: qua beeldkwaliteit ga je er zichtbaar op vooruit op vele fronten.