In April 2013, werd de Nikon AF-S NIKKOR 80-400mm f/4.5-5.6G ED VR geïntroduceerd. Een paar weken geleden publiceerden we onze Nikon 80-400mm VR test met een Nikon D5200. Speciaal voor natuurfotografie is dit objectief een goede partner voor een camera met een DX sensor, zoals de Nikon D5200. Op een camera met een DX sensor, wordt de beeldhoek gelijk aan die van een 120-600mm lens op een camera met een FX sensor.

In vergelijking met het vorige model van deze lens, is het optisch ontwerp veranderd en omvat nu 20 elementen in 12 groepen, inclusief een Super ED Glas Element en vier ED glas elementen.

Het beschikt ook over een ingebouwde SWF AF motor, wat inhoudt dat je de beschikking over AF houdt op camera’s zonde AF motor, zoals de Nikon D3200 en de Nikon D5200. Deze lens is ontworpen voor camera’s met een FX-sensor als een telezoom met een 5x zoomrange, en is ook daar een ideaal objectief voor sport en natuurfotografie / video. Laten we kijken hoe dit objectief het er vanaf brengt in onze Nikon 80-400 II test met een Nikon D800E.

Nikon AF-S 80-400mm f/4.5-5.6G ED VR test @ Nikon D800E

Bouw en autofocus

De Nikon 80-400mm VR II is een telezoom met een 5x zoomrange, waardoor het ideaal is voor natuurfotografie en sportfotografie. Bij ons wilde het weer niet meewerken tijdens de testperiode en bleef de zon verborgen achter een dik pak regenwolken. De Nikon AF-S 80-400 mm VR is een zware (1.5 kg), degelijk gebouwde lens. Het lenshuis is gemaakt van hoogwaardig plastic en de lensvatting is van metaal. Een rubber ring beschermt de lens tegen stof en spatwater. Een statiefgondel, een lenshoes van “Ballistic Nylon” en een zonnekap zijn inbegrepen.

Nikon’s AF-S NIKKOR lenzen maken gebruik van Nikon’s Silent Wave Motor (SWM), die ultrasone vibraties—in plaats van een traditionele aandrijving— toepassen om scherp te stellen. Dit resulteert in een soepele, snelle en nauwkeurige AF scherpstelling. Op het objectief zitten een schakelaar voor de twee scherpstelmodi:  M/A (AF die je handmatig kan overrulen) en M (manual).  Er zit ook een afstandsbegrenzer op, om de scherpsteltijd verder te verkorten.

Beeldstabilisatie

De Nikon 80-400mm VR II is uitgerust met de meest recente versie van Nikon’s Vibratie Reductie (VR) systeem, dat automatisch uitschakelt als je een statief gebruikt. In het plaatje rechts zie je de resultaten van onze beeldstabilisatietest van de Nikon 80-400mm VR II op een Nikon D800E. Als je de VR aanzet, krijg je bij een brandpuntsafstand van 70mm even scherpe opnames bij een sluitertijd van 1/200 en 1/25 seconde. Bij een sluitertijd van 1/13 sec (4 stops verschil) is het beeld iets minder scherp, maar veel, veel beter dan een opname gemaakt zonder beeldstabilisatie bij dezelfde sluitertijd.

De duif wilde niet helemaal meewerken tijdens onze testsessie, maar het positieve effect van de beeldstabilisatie in onderstaande praktijkopnames is onmiskenbaar.

Resolutie

Ingesteld op de kortste brandpuntsafstand levert de Nikon 80-400mm II hele scherpe opnames, met uitzonderlijk hoge resolutie in het centrum en hoge resolutie in de hoeken. Hoe langer de brandpuntsafstand wordt, met name boven de 200mm, neemt de resolutie af. Bij de langste brandpuntafstand is de resolutie in het centrum afgenomen tot 3500 LW/PH. Dat is nog steeds goed, maar wel zichtbaar lager dan de centrum scherpte bij kortere brandpuntsafstanden. Een resolutie van  3000 LW/PH in het centrum is dankzij de 36 megapixels van de Nikon D800E sensor nog steeds goed, wat wordt gedemonstreerd in onderstaande afbeelding.

Lichtafval

De RAW bestanden vertonen nooit meer dan 1 stop lichtafval. In de afbeelding rechts is het ergste geval weergegeven. Vrijwel elke FX lens laat onder dergelijke omstandigheden enig lichtafval zien. Ik zou me daar niet druk over maken. Soms geeft lichtafval het beeld extra sfeer. Het kan ook eenvoudig gecorrigeerd worden met software, indien nodig.
Dankzij in-camera correctie voor lichtafval (ingesteld op “Normaal”), vertoonden de jpg bestanden nog minder lichtafval. Niet verrassend behaalde de Nikon 80-400mm een beter resultaat voor lichtafval in onze test met een DX-sensor camera. De Nikon AF-S 80-400mm VR is ontworpen voor een camera met een full frame sensor en de kleinere omvang van een DX sensor gebruikt alleen het midden van het beeld.

Vervorming

Zelfs met een ruim 5x zoombereik is er geen enkele brandpuntsafstand waar je last zal hebben van zichtbare lichtafval. De meetresultaten van de RAW bestanden vertoonden iets lagere vervorming dan de jpg bestanden. Daar hebben we geen verklaring voor. Vervorming is geen punt om je druk over te maken bij deze lens. In alle gevallen blijft de vervorming onder de 1%, zowel voor RAW als voor jpg bestanden.

Nikon AF-S 80-400mm f/4.5-5.6G ED VR @ 6400 ISO, 400mm, 1/320 sec

Bokeh Nikon AF-S 80-400mm II

De bokeh, zowel in de praktijkopnames als in onez testopnames in de studio, zag er mooi rond uit. Ik had de indruk dat de bokeh iets minder indrukwekkend, minder wollig, was dan de bokeh van de  Nikon 70-200 mm f/2.8.

Overstraling

Om overstraling en nevenbeelden te voorkomen, zijn de individuele lenselementen voorzien van Nikon’s Nano Crystal Coating. Ook wordt een zonnekap meegeleverd. Gedurende onze testen, zijn we geen sterke lichtbron tegengekomen door het slechte weer.
In de studio zagen we geen overstraling of nevenbeelden als we de lens op een punt vlak naast een felle lichtbron richtten. Pas als je de lens rechtstreeks op een felle lichtbron richt, is er een regio met verlaagd contrast zichtbaar en een net waarneembaar nevenbeeld. Dat is een hele goede prestatie.

Chromatische aberratie

Telelenzen zijn relatief gevoelig voor chromatische aberratie. In de Nikon 80-400mm review op Photozone werd getoond dat de oude versie van de Nikon 80-400mm VR relatief veel last had van chromatische aberratie, met name bij een brandpuntsafstand van 80mm en de diafragma’s 4.5 en 5.6.
In het nieuwe ontwerp is meer ED glas toegepast, dat chromatische aberratie beperkt. Bovendien corrigeerde de Nikon D800E voor eventuele laterale chromatische aberratie in jpg files. Zowel RAW als JPG bestanden vertonen geen zichtbare chromatische aberratie. Pas als je bij een RAW bestand inzoomt tot 200%, worden paarse en groene randen zichtbaar bij scherpe contrastovergangen in de hoeken van het beeld.

Conclusie Nikon AF-S 80-400mm f/4.5-5.6G ED VR test

Voordelen

Nadelen

• Hoge beeldkwaliteit
• Effectieve beeldstabilisatie
• Telelens met een groot zoombereik
• Snelle en stille  AF
• Goed bestand tegen overstraling

• Hoge prijs
• Gewicht (1.5 kg)

De Nikon AF 80-400mm f/4.5-5.6D ED VR is een lens met een hoge aanschafprijs, wat maakt dat je ook hoge verwachtingen hebt voor de beeldkwaliteit. De bouwkwaliteit is goed, maar dat mag je van een Nikon lens – duur of gpedkoop – verwachten. De Nikon AF-S 80-400mm stelt snel en nauwkeurig scherp met een Nikon D800E: de scherpte is hoog bij alle brandpuntsafstanden. Ook in de hoeken. Bij de langere brandpuntsafstanden neemt de resolutie af, maar blijft hoog mede dankzij de 36 megapixels van de Nikon D800E sensor. Lichtafval en vervorming zijn mooi laag en dat geldt ook voor chromatische aberratie, zelfs in RAW bestanden waar geen lenscorrectie is uitgevoerd. De belangrijkste kritiek op de oude versie betroffen de trage AF en de hoge CA. Op beide punten laat de nieuwe versie, de Nikon 80-400mm VR II, goede prestaties zien in onze test. De vernieuwde versie van de beeldstabilisatie is uiterst effectief, ook bij langere brandpuntsafstanden.
Nikon bevelt dit objectief aan als een betrouwbaar werkpaard. De resultaten van onze Nikon 80-400mm VR II test bevestigen deze claim.