De Panasonic GH6 is niet zomaar een update in de GH-serie van Panasonic. Het is de eerste Panasonic camera met een echt volledig nieuwe sensor en de eerste Micro Four Thirds camera met meer dan 20 megapixel. Het is de duurste MFT-camera, maar de GH6 biedt met name filmers mogelijkheden die je voor deze prijs nergens anders vindt. Met Firmware 2.0 heeft de camera nu ook raw-video als optie er bij gekregen.
TESTRESULTATEN Panasonic GH6: | |
VOORDELEN | NADELEN |
|
|
De Panasonic GH6 is de voorbode van een nieuwe generatie Micro Four Thirds camera’s.
Introductie Panasonic GH6
De Panasonic GH6 is een grote stap vooruit voor Panasonic. De camera komt kort na de introductie van de Panasonic GH5 II. De verschillen tussen de GH5 en de GH5 II zijn veel minder groot dan de verschillen tussen de GH5 II en de GH6. De Panasonic GH6 heeft een nieuwe body, een nieuwe processor en een nieuwe sensor. Al die vernieuwingen zorgen voor indrukwekkende mogelijkheden, zeker voor filmers. Maar ook voor fotografen heeft de camera behoorlijk wat te bieden. De nieuwe sensor heeft 25 megapixels, een primeur voor Micro Four Thirds. Dat is een verbetering van 25% ten opzichte van andere Micro Four Thirds camera’s. De GH6 is ook de eerste Panasonic waarmee je uit de hand opnames kan maken in hoge resolutie dankzij de verbeterde beeldstabilisatie. Die beelden zijn 100 megapixel groot.
De filmmogelijkheden zijn heel erg uitgebreid. De camera biedt een hoogste resolutie voor filmen van 5,8K en kan in 5,7K zelfs tot 60 beelden per seconde opnemen. In 4K kan je kiezen uit 120 beelden per seconde in 4:2:0 of 60 beelden per seconde in 4:2;2 10 bit. De GH6 kan zelfs direct Apple ProRes HQ wegschrijven naar de interne CFexpress kaart. Anamorfisch filmen met gebruik van de hele sensor en weergave van het gecorrigeerde beeld op het scherm is mogelijk en eigen LUT’s kunnen in het Cube formaat in de camera worden geupload. Het enige dat de GH6 eigenlijk niet kan is filmen in 8K. De nieuwe sensor heeft 25,2 megapixels en geen antialias filter. De sensor leest sneller uit dan de 20 megapixel sensoren uit oudere Panasonic camera’s en heeft een bijzondere dual gain architectuur. Dit zorgt ervoor dat de camera bij hogere gevoeligheden meer dynamisch bereik heeft dan eerdere Micro Four Thirds sensoren. De beeldstabilisatie is verder verbeterd en de camera heeft nu een ventilator zodat lange opnames in hoge resoluties (en met hoge bitrates) mogelijk zijn.
Nieuwe firmware: GH6 versie 2.0
Panasonic heeft een goede reputatie op het gebied van firmware updates en die maken ze ook met de GH6 waar. Voor de GH6 is nu firmware 2.0 beschikbaar. Met deze firmware update krijgt de GH6 beschikking over raw-video via HDMI en extra prores-mogelijkheden voor intern filmen.
https://web.archive.org/web/20230420192303/http://www.youtube.com/watch?v=3CssOtw_gfY
De belangrijkste nieuwe mogelijkheid is de optie om in 12 bit ProRes RAW te filmen. Dat kan niet meer intern. Bestanden kunnen alleen via HDMI naar een Atomos recorder worden weggeschreven. De bestandsgrootte en opnamesnelheid hangt af van de gebruikte recorder. Wie tenminste een Ninja V+ heeft, kan filmen in 5.7K in 17:9 verhouding tot 60 beelden per seconde en in C4K (17:9 verhouding, 4096×2160 pixels) tot 120 beelden per seconde. Met de wat oudere Ninja V haal je de helft van de beeldsnelheid. Dus 30 beelden per seconde in 5.7K en 60 beelden per seconde Cinema 4K. Dat is op zich nog bijzonder, omdat de Ninja V met veel andere camera’s niet verder komt dan raw video in 4K tot 30 beelden per seconde. Wie anamorpisch filmt kan zelfs in raw in 5.8K filmen met een beeldverhouding tot 4:3. In de GH6 kan de desqueeze factor worden ingesteld en de stabilisatie werkt ook gewoon met deze anamorphische opnames. De GH6 is in dit opzicht een unieke camera. Die opnames in 4:3 verhouding hoef je niet per se anamorphisch te gebruiken. Het is natuurlijk ook mogelijk om er later naar eigen believen een 16:9 uitsnede uit te halen of zelfs om er een verticale crop van te maken voor Insta-stories of Tiktok. Om de rawbeelden te laten matchen met in V-log opgenomen beelden, zijn via Panasonic aparte LUT’s verkrijgbaar die van de Panasonic support pagina’s kunnen worden gedownload. Hierdoor krijgen de raw-beelden dezelfde kleurweergave als de log-opnames. Wie intern filmt heeft ook wat extra mogelijkheden gekregen. Met de GH6 kon je al in 5.7K in Prores filmen en dat wegschrijven naar de CFexpress kaart . Nu kan je met de GH6 ook in Full HD (1920×1080 pixels) in ProRes filmen tot 60 beelden per seconde en die opnames wegschrijven naar de SD-kaart.
Ruimte voor verbetering blijft er door deze update toch nog over. In de hoogste opnamesnelheid op 5.7K in raw is er namelijk sprake van een crop van 1.4x. Dat doet de eventuele kwaliteitswinst die je boekt door te filmen in raw voor een deel weer teniet. Ook is het jammer dat je intern alleen de keus hebt uit ProRes en ProRes HQ en niet uit ProRes LT. Het zou namelijk heel fijn zijn als je in een hogere resolutie dan 1080 in ProRes zou kunnen filmen en kunnen wegschrijven naar SD-kaarten. Het zou een toch al hele goede videocamera nog veelzijdiger maken. De updates zijn hier nog niet mee gedaan. Wat nog in het vat zit is de mogelijkheid om bestanden via de USB-C uitgang direct naar SSD weg te schrijven. Hierdoor krijg je de mogelijkheid om grotere opslag tegen lagere kosten te gebruiken en de SSD’s kunnen ook direct aan een computer worden gehangen voor een snelle workflow. Die mogelijkheid werd al aangekondigd bij de introductie van de camera, maar zit nog niet in Firmware 2.0.
Bouw en bediening
De Panasonic GH6 is een flinke camera. Hij heeft wel veel weg van de GH5, maar het is de grootste Micro Four Thirds camera tot nu toe en de zwaarste ook, met een gewicht van 823 gram met accu en geheugenkaart. Een deel van die toename van de afmetingen en het gewicht, vind je aan de achterzijde. De GH6 heeft net als de S1H, zijn grote broer uit de full frame lijn van Panasonic, een ingebouwde ventilator die de camera tijdens het filmen koel kan houden en een scherm dat gekanteld kan worden en dan ook nog eens kan worden uitgeklapt en gedraaid. Hierdoor heb je eigenlijk het voordeel van beide systemen en zit het scherm nooit in de weg als je een HDMI-kabel of een microfoon hebt aangesloten. Aan de onderzijde vinden we niet alleen een schroefdraad, maar ook een extra gat voor een pen om te voorkomen dat de camera onbedoeld draait op (langere) snelkoppelplaten.
De zoeker heeft 3,68 miljoen pixels en een 0,76x (equivalent) zoekervergroting. Niet helemaal top anno 2022, maar zeker voor filmers is het scherm misschien wel belangrijker. Dat heeft het wat ongebruikelijke aantal van 1,84 miljoen beeldpunten. Dat is wel een mooi aantal. De GH6 heeft twee kaartsleuven. 1 voor CFexpress type B en 1 voor UHS-II SD-kaarten. Voor de hoogste videokwaliteiten in bitrates van meer dan pakweg 600 Mbps is een CFexpress-kaart noodzakelijk. Aan de andere zijkant vind je een USB-C aansluiting met Power Delivery, een grote HDMI-A aansluiting een koptelefoon en microfoonaansluiting. De microfoonaansluiting zit op de schouder achter een apart klepje.
Op de bovenkap heeft de GH6 veel weg van de GH5, maar een knop valt wel op en dat is de aparte knop voor audio. Zodra je daar op drukt, krijg je op het scherm een menu te zien dat volledig gewijd is aan geluid. Wil je dat niet, dan kan je knop net als alle andere knoppen herprogrammeren. De GH6 heeft ook een lamp op zowel de voor- als achterzijde zitten die brandt tijdens het opnemen.
Beeldkwaliteit
De Panasonic GH6 heeft een nieuwe sensor en voor het eerst doorbreekt het Micro Four Thirds systeem de 20 megapixel grens. Het systeem is begonnen met 12 megapixel in 2009. In 2010 verscheen al de GH2 met 16 megapixel en in 2015 was de GX8 de eerste met 20 megapixel. Het heeft dus bijna 7 jaar geduurd voordat Micro Four Thirds wat extra pixels kreeg. Totaal gaat het dus om een toename van 25%. Lineair is het verschil kleiner. De opnames zijn nu maximaal 5776 pixels breed, tegenover 5184 pixels op een 20 megapixel camera. Een toename van 11,5%. In hele kritische toepassingen zal dat verschil mogelijk net te zien zijn. De toename maakt ook 5.7K video mogelijk en voor filmers is dat interessant (zie hieronder). Wat mogelijk belangrijker is dan het grotere aantal pixels, is de dual gain architectuur van de sensor, die afwijkt van de wijze waarop dat bij andere camera’s werkt. Op DPreview staat een uitgebreide uitleg van hoe dit werkt op de GH6. De huidige dual gain sensoren versterken het signaal vanaf een bepaalse gevoeligheid en ruilen wat dynamisch bereik in de hoge lichten in om wat te winnen in de schaduwen. De GH6 kan tegelijk zowel het versterkte als niet versterkte signaal uitlezen en beide datastromen combineren voor een beter dynamisch bereik (bij hogere gevoeligheden). In de praktijk zal moeten blijken in hoeverre Micro Four Thirds door deze nieuwe technologie het gat met grotere sensoren op het gebied van dynamisch bereik kan dichten.
Video
De kracht van de GH-serie van Panasonic zit vooral in de uitgebreide videomogelijkheden. Naast de GH-serie heeft Panasonic tot nu toe altijd G-modellen gehad met dezelfde sensor die meer toegespitst waren op fotografie. De GH6 bouwt voort op de kwaliteiten van de GH5, en voegt daar nog weer de nodige mogelijkheden aan toe. Het meest in het oog springen natuurlijk de grotere filmformaten en de hogere opnamesnelheden. De GH6 kan nu filmen in 5,7K in 4:2:2 in 10 bit in Apple ProRes HQ. De datastroom is dan 1,9 Gbps (ongeveer 240 Mb/s). Natuurlijk lukt dat alleen met een CFexpress kaart. Maar filmen kan bijvoorbeeld ook in H.265 en dan is een snelle V90 SD-kaart voldoende. De GH6 biedt ook nog een hogere kwaliteit (5,8K) en zowel de mogelijkheid om in standaard 4K (3840×2160) pixels op te nemen als in Cinema 4K (4096×2160) op te nemen. Er is zelfs een 4.4K optie (4352×3264). In 4K is de hoogste opnamesnelheid 120 beelden per seconde in 4:2:0, in 5,7K 60 beelden per seconde. In full HD is 240 beelden per seconde mogelijk. De GH6 heeft meer opties voor filmen met anamorfische objectieven, waarbij de volledige hoogte van de sensor kan worden gebruikt. Ook heeft de GH6 dezelfde Vlog als de full frame modellen, in plaats van de Light versie van de GH5. De uitgebreide hulpmiddelen zoals waveform en vectorscope zijn weer verder verfijnd en de GH6 heeft nu ook een apart scherm voor audiomogelijkheden. De GH6 heeft verder de mogelijkheid om 4-kanaals audio op te nemen. Met de komst van Firmware 2.0 kan de GH6 nu zelfs ook in Apple ProRes raw filmen. Opnames worden dan via de HDMI uitgang naar een Atomos recorder gestuurd. Dit zorgt voor extra mogelijkheden om de beelden te graden en verregaande kleuraanpassingen te maken.
Autofocus
De Panasonic GH6 maakt gebruik van Panasonics DFD-autofocussysteem. Dit is gebaseerd op contrastdetectie in plaats van fasedetectie dat door vrijwel alle andere cameramerken gebruikt wordt. DFD (Depth From Defocus) probeert net als fasedetectie te voorspellen in welke richting de camera moet scherpstellen. Tijdens het scherpstellen wordt het beeld steeds geanalyseerd. De huidige versie van DFD in camera’s als de GH5 II en de S5 is sterk verbeterd vergeleken met de werking in oudere camera’s. Maar ook in de nieuwere camera’s, en mogelijk dus ook in de GH6, werkt het systeem beter als de scansnelheid hoger is. Filmen met 24 of 25 beelden per seconde met een 180 graden sluiter (1/48e of 1/50e seconde) is dus niet gunstig voor DFD-autofocus. Gelukkig kan de GH6 ook in 4K en zelfs 5,7K in hogere snelheden filmen.
Bijzondere functies
De Panasonic GH6 is de eerste Panasonic waarbij de beeldstabilisatie in de body goed genoeg is om opnames met hoge resolutie uit de hand mogelijk te maken. De camera gebruikt het stabilisatiesysteem om de sensor steeds kleine stukjes te verplaatsen en maakt dan een reeks van 16 beelden. Die worden samengevoegd tot een enkel bestand met vier keer het aantal pixels van de sensor: 100 megapixel dus. Bijzonder daarbij is dat de camera beweging in de verschillende opnames kan herkennen en kan wegwerken. Hierdoor zal je in de high res opnames van de GH6 minder vaak last hebben van artefacten dan bij bijvoorbeeld de Olympus OM1.
Ten opzichte van de concurrentie
Er zat maar heel weinig tijd tussen de introductie van de GH6 en de OM1 van OM System. Twee nieuwe Micro Four Thirds vlaggenschepen in minder dan twee weken tijd. Beide zijn uitstekend geschikt voor hybride gebruik. De OM1 heeft ook goede filmmogelijkheden, met bijvoorbeeld 4K 10bit 4:2:2 in Vlog op 60 beelden per seconde. De GH6 biedt op dit punt niet alleen meer opties, meer snelheid en meer resolutie, maar ook betere gereedschappen voor de ervaren filmer. De GH6 heeft ook een grotere en daardoor betere HDMI -aansluiting. Daar staat tegenover dat de OM1 weer meer snelheid biedt voor het maken van foto’s en een IP53 certificering heeft. Toch is het te kort door de bocht om te zeggen dat de OM1 de betere fotocamera is en de GH6 de betere videocamera. De GH6 biedt namelijk in high res grotere fotobestanden dan de OM1 en ook voor enkele opnames heeft de GH6 met 25 megapixel een voordeel ten opzichte van de OM1.
Panasonic GH6 | |
| specificaties | |
| sensor | 25,2 Mp |
| video | 5.7K 60p / 4K 120p |
| ISO | 100-25.600 (50-25.600 uitgebreid) |
| max. seriesnelheid | 14 bps met sluiter, 75 bps elektronisch |
| opslagmedia | 1x CFexpress type B en 1x UHS II SD |
| capaciteit accu | 360 opnamen |
| afmetingen | 100x138x100 mm |
| gewicht (incl accu) | 823 g |
| verkoopprijs | € 2099,00 (body) |
| importeur | www.panasonic.nl |
| beoordeling | |
| beeldkwaliteit | – |
| scherpstelling | – |
| lichtmeting | – |
| witbalans | – |
| scherm/zoeker | – |
| prijs-kwaliteit | – |
| bonus | – |
| eindwaardering | – |
Conclusie test Panasonic GH6
De Panasonic GH6 is de nieuwe norm voor resolutie en filmen in Micro Four Thirds.
De Panasonci GH6 is meer dan de beste videocamera die je in het Micro Four Thirds systeem kan kopen. Het is de meest uitgebreide videocamera die je in dit prijssegment kan kopen en ook een van de beste hybride camera’s van dit moment. De videomogelijkheden zullen vrijwel iedere filmer aanspreken, tenzij die absoluut in 8K willen filmen. Maar dat is voorlopig nog een hele kleine groep. Met zijn nieuwe sensor is het ook de beste Micro Four Thirds camera voor fotografen die op zoek zijn naar maximaal detail, zowel in enkele opnames als in high res.
