De NIKKOR Z 50mm F1.2 S is het meest lichtsterke autofocusobjectief ooit van Nikon.

Introductie

De 50mm standaardlens was in het verleden vaak het paradepaardje van de fabrikant. Je kocht dit objectief met een lichtsterkte van F1.7 of F1.8 meestal tegelijkertijd met je spiegelreflex. De kwaliteit van dit type objectief was uitstekend en daarmee was de toon gezet: vanaf nu wilde je alleen nog objectieven van dit merk aanschaffen. Er kwamen compactere, minder lichtsterke varianten met een opening van bijvoorbeeld F2 of F2.8, maar ook lichtsterkere met F1.4. Die laatsten waren aanmerkelijk groter, zwaarder en uiteraard prijziger.Dat heeft alles te maken met de kwaliteit en grootte van de gebruikte optische glassoorten en de noodzakelijk zwaardere constructie. Die volle lensopening was – en is – niet altijd van een betere kwaliteit; je ziet daar vaak een zachter beeld en een sterkere vignettering. Het zoekerbeeld is echter helderder (belangrijk bij de spiegelreflex, maar minder bij de elektronische zoeker van de systeemcamera), de autofocus kan sneller detecteren en natuurlijk is er die stop winst bij heel weinig licht. Sinds de geavanceerde computerberekeningen bij het optisch ontwerp kunnen aspecten als de close-up weer-gave en de overgang van scherp naar onscherp nog fraaier worden. Nu ook video een steeds grotere rol gaat spelen, zijn focus shift en focus breathing het onderwerp van geavanceerde correcties. Je kunt stellen dat de meest recente objectieven daar in toenemende mate van profiteren.

F1.2

Met een maximaal diafragma van F1.2 wordt de NIKKOR Z 50mm F1.2 S het meest lichtsterke autofocusobjectief ooit van Nikon. Het gebruikt een symmetrisch optisch ontwerp, dat voorkomt dat licht wordt gebogen of vervormd wanneer het door de lens gaat. Het beeld dat de camerasensor bereikt is volgens Nikon vrij van vertekening en aberratie voor een echte scherpte van rand tot rand. De optische formule telt drie asferische lenselementen om vertekening vrijwel te elimineren. Het grote diafragma van F1.2 maakt een uiterst geringe scherptediepte mogelijk, zodat het mogelijk is om onderwerpen los te laten komen van de achtergrond, en maakt opnames bij weinig licht mogelijk. Het zorgt voor een cirkelvormige achtergrondvervaging die vloeiend en geleidelijk verloopt, zodat de scherpte op een heel natuurlijke manier vermindert.

Bouw

Het objectief in deze test is een extreem lichtsterk, groot en zwaar standaardobjectief met een zeer brede scherpstelring. Het objectief ziet er sober uit in volledig zwart, zonder de goudkleurige ring en opdruk van de topmodellen van de AF-S serie. Dat is geheel in lijn met de andere S-Nikkor objectieven. We zien een A-M schuifje, een L-Fn functietoets en een DISP-toets waarmee je de diafragmawaarde of de afstand (met scherptediepteschaal) op kunt roepen in het kleine display. Ook is er – weer – de smalle functiering waarmee je bijvoorbeeld de ISO en de belichtingscompensatie kunt tonen. Door sommigen zal dit niet of slechts ten dele worden benut; voor anderen zijn dit al snel onmisbare toevoegingen. Het 150 mm lange en 1.090 gram wegende objectief is wat topzwaar. De onlangs uitgebrachte MB-N11 batterygrip zal vast en zeker een beter houvast bieden.

Close-up

Uiteraard is dit professionele objectief in hoge mate weerbestendig uitgevoerd. De geavanceerde ARNEO- en Nano Crystalcoatings op de frontlens beschermen tegen overstraling en nevenbeelden, en zorgen ervoor dat stof, vingerafdrukken en vocht niet hechten op het glasoppervlak. Zeventien lenzen in vijftien groepen corrigeren op de bekende lensfouten, en compenseren ook voor een fraaie close-up weergave tot 45 cm. Het objectief heeft een filtermaat van 82 mm.

Scherpstelling

De NIKKOR Z 50mm F1.2 S maakt gebruik van stappenmotoren (STM) en een multi-focussysteem, waardoor meerdere lenselementen tegelijkertijd kunnen bewegen. Zo werkt de autofocus snel en nauwkeurig, ook bij close-ups of wijd open diafragma. We hebben het objectief op de Nikon Z 7II-body getest. Die camera is van de meest recente mogelijkheden zoals gezichts- en oogherkenning voorzien en het testobjectief reageerde snel, zeer precies en nagenoeg geruisloos. Door de minimale focus breathing (verandering van beeldhoek als de focus wijzigt) is het objectief ook voor videomakers geschikt.

Beeldkwaliteit

De volle lensopening is goed bruikbaar, al zijn de hoeken en randen wat zacht en zie je zelfs met ingeschakelde lenscorrecties een lichte vignettering. De brilliance is bij F1.4 volop en overtuigend aanwezig. Nikon’s Nano Crystal en ARNEO Coating reduceren lichtvlekken, beeldschaduwen en coma te minimaliseren, zodat het objectief ook fel tegenlicht bruikbaar is. Dankzij de weerbestendige afdichting is het maximaal inzetbaar. Topwaarden zijn F4 en F5.6. Sowieso zijn geen lensfouten waar te nemen. Het diafragma telt negen lamellen, tot en met F2.8 wordt een nagenoeg ronde opening gevormd. Vanaf F8 worden lichtpunten en dus ook de zon voorzien van ‘sterrenstralen’. Het bokeh, de isolatie van het scherpe onderwerpsvlak tegen de achtergrond is werkelijk prachtig. De realiteitsweergave is daardoor hoog. Lichtcirkels die in het beeldmidden egaal rond zijn, worden in de hoeken in lichte mate ovaal weergegeven. Vergelijk je opnames met kleinere F-openingen zoals F1.8, dan zie je waarom de liefhebbers voor F1.2 opteren.

Deze test is eerder gepubliceerd in Focus 5 – 2021