Review Fujifilm GF 30mm F5.6 T/S – Tiltshift voor het middenformaat

Met de Fujinon GF 30mm F5.6 T/S wordt het middenformaatsysteem van Fujifilm echt volwassen en nog interessanter voor professionals.

Introductie

De Fujinon GF 30mm F5.6 T/S is het eerste objectief van Fujifilm voor de spiegelloze middenformaatcamera’s waarmee tilt- en shiftverstellingen mogelijk zijn. Die verstellingen zijn handig in de architectuurfotografie en landschap, maar ook in de studio. Voor dit soort verstellingen werden traditioneel technische camera’s gebruikt, waarbij een plank met het matglas en de filmhouder en een plank waar het objectief op zat, verbonden waren door een flexibele balg. Fujifilm heeft ooit een unieke reeks middenformaatcamera’s voor 6x8cm opnames op rolfilm uitgebracht waarbij een balg in de camera geintegreerd was. Het voordeel van het kunnen shiften en tilten van objectieven is dat je er veel meer controle over je beeld mee kan krijgen. Met tilten kantel je het objectief, waardoor het scherptevlak rond een horizontale of verticale as gekanteld wordt. Je krijgt hierdoor niet meer scherptediepte, maar je kan wel veel beter bepalen waar de scherpte die je bij een bepaald diafragma hebt, moet komen te liggen. Voor een redelijk vlak landschap heb je bijvoorbeeld niet veel scherptediepte nodig, maar wel een scherptevlak dat bijna horizontaal ligt. Zonder tiltverstelling loopt het scherptevlak standaard parallel aan de sensor. Het staat dus verticaal en alleen door extreem te diafragmeren of met focusstacking te werken, kan je dan alles van voor tot achter scherp krijgen. Shiften houdt in dat je het objectief parallel aan de sensor verschuift. Je kan hierdoor de camera als het ware omhoog of omlaag laten kijken, zonder dat de camera gekanteld hoeft te worden. Hoge gebouwen blijven met zo’n shiftverstelling keurig rechtop staan en lijken dus niet achterover te vallen. In de studio worden ze gebruikt om bijvoorbeeld verpakkingen te fotograferen met de juiste vormweergave. Voor dat doel worden vaak wel objectieven met een wat langer brandpunt gebruikt en daarom komt Fujifilm ook met een 110mm met tiltshift met macro. De Fujinon GF 30mm F5.6 T/S komt overeen met een 24mm tiltshift op kleinbeeld. Dat is een prima keus.

Bouw

De Fujinon GF 30mm F5.6 T/S is een fors objectief. Dat kan ook niet anders. Een voorwaarde om met een objectief als dit te kunnen verstellen, is namelijk dat de beeldcirkel van het objectief veel groter is dan de afmetingen van de sensor. Als dat niet zo is, dan ga je zodra je het objectief verstelt, delen van de sensor afschermen, wat zorgt voor zwarte stukken in je beeld. De beeldcirkel van het objectief is daarom 85mm groot. Dat is 30mm meer dan de beeldcirkel die de sensor nodig heeft. Hierdoor is het mogelijk om met dit objectief 15mm in elke richting te shiften. De draaiknoppen voor het verstellen en vergrendelen van het objectief zijn lekker groot en logisch geplaatst. Wie weleens met een Tiltshift van Canon heeft gewerkt kan hiermee direct aan de slag. Een bijzonder detail is wel dat op het objectief twee verschillende ringen geschroefd kunnen worden: een om de zonnekap te bevestigen en een om filters te plaatsen. Het objectief heeft een draaibare statiefvoet die ook verwijderd kan worden. De statiefvoet is helaas niet Arca Swiss compatibel. Je zal dus zelf een snelkoppelplaat eronder moeten zetten.

Het optisch ontwerp van de Fujinon GF 30mm F5.6 T/S bestaat uit 16 lenselementen in 11 groepen. Drie van die elementen zijn asferisch en er zijn twee ED-elementen en één Super ED-element. Hierdoor wordt een geavanceerd optisch ontwerp verkregen dat de noodzaak voor elektronische correctie van vervorming en laterale chromatische aberratie elimineert. Ook sferische aberratie, coma- en veldkromming worden hierdoor tot het uiterste onderdrukt om zo scherpte te kunnen verkrijgen van rand-tot-rand, zelfs wanneer gebruik wordt gemaakt van tilt- shift. Het objectief is verder voorzien van Fujifilms Nano GI Coating-technologie om onnodige lichtreflectie te onderdrukken en ghosting en flare te verminderen. 

Scherpstelling

Uiteraard heeft dit objectief geen autofocus. Voor het soort toepassingen waar de Fujinon GF 30mm F5.6 T/S voor gebruikt gaat worden is dat geen bezwaar. Om te werken met de verstellingen moet je de camera toch op een goed statief zetten, anders heb je te weinig controle en handmatig scherpstellen is dan eerder een voordeel dan een nadeel. Het dwingt je om even na te denken waar – en bij tiltverstellingen ook: hoe – je je scherpte wilt leggen. Met de uitstekende zoeker van de nieuwe GFX-100 II is handmatig scherpstellen geen enkel probleem.

Beeldkwaliteit

Een Fujinon GFX-100 camera koop je vooral voor de enorme scherpte en detailweergave die met deze camera mogelijk is. Voor een Fujinon GF 30mm F5.6 T/S kies je dan ook nog eens als je gebouwen niet recht wil zetten in Photoshop en niet maximaal wil diafragmeren om de nodige scherptediepte te krijgen in een landschap. In beide gevallen verlies je daardoor namelijk beeldkwaliteit. De Fujinon GF 30mm F5.6 T/S is dus echt een objectief voor kritische fotografen die het maximale uit hun apparatuur willen halen. Dat vraagt om een uitmuntende kwaliteit en die levert de Fujinon GF 30mm F5.6 T/S. Een Full Review van dit objectief volgt als we het uitgebreid hebben kunnen testen, maar de eerste indrukken zijn zeker positief. Vertekening hebben we niet kunnen constateren en chromatische aberraties zijn ook vrijwel niet te zien.

Conclusie test Fujinon GF 30mm F5.6 T/S