Full Review: Fujifilm X-H2S – Snel en trefzeker

De Fujifilm X-H2S is de eerste APS-C camera van Fujifilm met een stacked sensor

Introductie Fujifilm X-H2S

De Fujifilm X-H2S die in juni 2022 uit kwam, kun je beschouwen als de tegenhanger van de Sony A1, de Nikon Z 9, de Canon EOS R3 en de OM System/Olympus OM-1: camera’s die ontworpen zijn voor snelheid. Waar de genoemde concurrenten, op de OM-1 na, een full-framesensor toepassen, gebruikt Fujifilm een sensor in APS-C formaat, zoals in haar andere X-camera’s. De X-H2S beschikt over een nieuw ontwikkelde 26 megapixel X-Trans CMOS 5HS stacked sensor. Zo’n sensor kan veel sneller uitgelezen worden dan een traditionele sensor, omdat er geheugen in de sensor is geïntegreerd. Samen met de eveneens gloednieuwe X-Processor 5 maakt dat een maximale seriesnelheid van 40 beelden per seconde mogelijk met gebruik van de elektronische sluiter. Met de mechanische sluiter zijn dat er nog steeds 15 per seconde. De hoge sensorresolutie en krachtige processor maken ook video in hoge resolutie mogelijk. De X-H2S kan filmen in 6,2K met maximaal 30 bps. In 4K haalt hij 60 bps bij de volledige sensorbreedte en 120 bps met een 1,3x crop.

Als je de camera voor het eerst gebruikt, merk je dat je de hoogste seriesnelheden niet kunt gebruiken. Je moet eerst in het menu Opname-instellingen het Sluitertype instellen op Elektronische sluiter – standaard staat deze ingesteld op mechanische sluiter. De reden daarvoor is dat er bij gebruik van de elektronische sluiter een (klein) risico op rolling shutter bestaat. Daarom zorgt Fujifilm ervoor dat je standaard de mechanische sluiter gebruikt. Vreemd genoeg kun je in datzelfde menu met de optie Shutter Type M+E ook instellen dat de camera de mechanische sluiter gebruikt voor sluitertijden tot 1/8000S en bij hogere sluitertijden (tot 1/32.000S) automatisch overschakelt naar de elektronische sluiter. Het zou me logisch lijken dat er ook een optie is waarbij de camera de mechanische sluiter gebruikt tot 15 bps, en automatisch overstapt op elektronische sluiter zodra je de Drive op meer dan 15 bps instelt, zodat je daarvoor niet steeds in het menu hoeft te duiken.

Forse upgrade voor de zoeker

De Fujifilm X-H2S is net iets kleiner dan de X-H1, maar heeft een forse grip, zodat de camera goed in de hand ligt. Hij heeft een handig uitklap- en draaibaar scherm, net als de X-T4. Bovenaan zit een groot E-ink scherm dat ook informatie weergeeft als de camera niet ingeschakeld is. De elektronische zoeker kreeg een forse upgrade, zodat hij meekan met de hoge seriesnelheden. De zoeker heeft 5,76 miljoen beeldpunten en een verversingssnelheid van 60 of 120 fps, en is blackout-free: het beeld wordt dus niet zwart tussen twee opnames. Dat maakt het gemakkelijk om actie te blijven volgen. De hoogste zoekerresolutie en verversingssnelheid moet je wel activeren door in het menu Stroombeheer bij Prestaties de Boost-optie te kiezen. Om je accu te sparen, kun je deze optie het best uitgeschakeld laten als je hem niet nodig hebt. Volgens de specificaties haal je met een volle accu 550 opnames zonder boost en 390 opnames met boost. Dat is zoals altijd een onderschatting, omdat hierbij aangenomen wordt dat je elke opname meteen bekijkt. In de praktijk haalden we zonder boost tussen de 1200 en 1600 opnames met een volle accu.

Bouw en bediening

De Fujifilm X-H2S is kleiner dan de X-H1. De grip is gelukkig wel nog steeds lekker fors, zodat de camera goed in de hand ligt. Een belangrijk verschil met de X-T camera’s is dat de X-H2S niet meer de traditionele knoppen voor sluitertijd en gevoeligheid heeft. De bediening wijkt daardoor af van de retroaanpak van Fujifilm, maar sluit meer aan bij moderne camera’s. Op de linker bovenkant zit een keuzeknop voor de programmastand met P/A/S/M en maar liefst zeven gebruikerspresets.

Op de rechterkant vind je het genoemde E-Ink scherm, de ontspanknop, en knoppen voor ISO-instelling, witbalans en een functietoets. Sluitertijd, diafragma en/of belichtingscompensatie stel je in met twee draaiwielen voor- en achteraan. De camera heeft een goed geplaatste AF-joystick en je hebt de keuze of deze alleen het AF-gebied verplaatst of ook de grootte van het AF-punt verandert. Door op de joystick te drukken, keert het AF-punt terug naar de centrale positie. De X-H2S heeft een verbeterde ingebouwde beeldstabilisatie. Het systeem levert volgens de CIPA-norm een winst tot 7 stops. Met 79 weerbestendige afdichtingen die een hoge mate van stof- en vochtbestendigheid bieden, is de X-H2S ook in ruige omstandigheden inzetbaar.

Voor de camera komen twee verticale grips beschikbaar. De ene zorgt voor meer accucapaciteit, de andere biedt een netwerkaansluiting. Verder is er een externe koeling voor de camera aangekondigd. Deze wordt aangeprezen als accessoire voor videomakers: de koeling zorgt dat je langer continu kunt filmen. Maar ook voor bepaalde fotografen zou deze nuttig kunnen zijn. Bij een test tijdens een beachvolleytoernooi, op een zonnige dag met temperaturen tot 28 graden in de schaduw, kwam deze ook van pas. De camera en de Fujifilm XF 50-140mm F2.8 R LM OIS WR bevonden zich in de volle zon, en bij het vastleggen van snelle series gaf de camera een paar keer de waarschuwing dat hij oververhit dreigde te raken. Dat is de keerzijde van de compactheid van de X-H2S: de warmte die ontstaat bij het vastleggen van snelle serieopnames kan in dergelijke omstandigheden niet snel genoeg afgevoerd worden.

De X-H2S heeft twee kaartsleuven, eentje voor CFexpress Type B en de andere voor UHS-II SD. Voor de hoogste seriesnelheden en de hoogste videokwaliteit moet je wel een CFexpress Type B gebruiken. Met een ProGrade 1700 MB/s kaart van 325 GB haalden we tot 130 opeenvolgende opnames met 40 fps voor de buffer volliep en het opnametempo vertraagde. De resolutie van de zoeker is 5,76 megapixel. Het zoekerbeeld kan 120 keer per seconde worden ververst, waardoor er geen zichtbare blackout meer is, zelfs niet op de hoogste opnamesnelheid. Het scherm heeft 1,62 miljoen pixels.

Beeldkwaliteit

Bij de ontwikkeling van de X-H2S ging het Fujifilm vooral om snelheid en autofocus. De resolutie bleef dezelfde als op de X-T4 (26 megapixel, oftewel 6240 x 4160 pixels). De nieuwe stacked sensor levert dezelfde – zeer goede – beeldkwaliteit als de X-T4. De jpeg-bestanden vertonen veel detail en realistische kleuren. Die kleuren kun je zoals steeds bij Fujifilm naar je hand zetten met een van de vele filmsimulaties. De X-H2S kreeg de Nostalgic Neg-filmsimulatie van de recente GFX-modellen als extra optie. De gevoeligheden tot ISO 3200 zijn prima bruikbaar dankzij de efficiënte ruisonderdrukking. Met enig voorbehoud is ook ISO 6400 op niet al te groot formaat te tonen; de hogere gevoeligheden zijn wegens te veel kleurruis alleen te gebruiken voor als het echt niet anders kan. Als je met Auto ISO wilt werken, kun je drie voorinstellingen met een maximale ISO-waarde en minimale sluitertijddrempel gebruiken.

Onder bepaalde omstandigheden is er op andere punten een vooruitgang te vinden in de beeldkwaliteit. De Fujifilm X-H2S heeft nu 10 bit HEIF als extra optie. Voor video is er F-log 2, waarmee een twee stops  hoger dynamisch bereik kan worden gehaald dan met F-log. Een andere belangrijke verbetering is dat de Fujifilm X-H2S de sensor veel sneller uit kan lezen. Hierdoor heb je veel minder last van rolling shutter bij het fotograferen met elektronische sluiter en bij het filmen. Ten opzichte van de X-H1 is de snelheid twee tot drie keer hoger.

Video

De Fujifilm X-H2S is een beest voor video. De camera kan filmen in 6.2K, waarbij zowel de hele breedte als hoogte wordt gebruikt, tot 30 beelden per seconde. In 4K kan je filmen tot 60 beelden per seconde met oversampeling en gebruik van de hele breedte en in zelfs tot 120 beelden per seconde met een kleine crop. Nog indrukwekkender is de codecs waar de Fujifilm X-H2S over beschikt. Filmen kan namelijk zowel in H.264 en H.265 als direct in Apple ProRes HQ en LT in 10 bit 4:2:2 intern. Via de HDMI kan je zelfs raw video uitsturen in zowel ProRes Raw als Blackmagic Raw, afhankelijk van welke recorder je gebruikt (Atomos Ninja V of V Plus of een Blackmagic Video Assist). De camera heeft geen opnamelimiet. Oververhitting kan optreden, zoals bij vrijwel iedere passief gekoelde systeemcamera. Maar voor lange opnames in de hoogste kwaliteit in warme omstandigheden kan je op de Fujifilm X-H2S een externe koeling die schroeven. De camera heeft een aansluiting om die koeling van voeding te voorzien en op die manier wordt de Fujifilm X-H2S actief gekoeld. De koeling is heel compact en stil. Het scherm moet dan wel opengeklapt blijven. Fujfilm heeft de X-H2S ook F-log 2 gegeven. F-log 2 biedt een groter dynamisch bereik dan F-log, dat ook aanwezig is op de X-H2.

Autofocus

Als een camera 40 beelden per seconde kan maken, moet het autofocussysteem dat ook bij kunnen houden. Daarvoor zorgt de extra rekenkracht van de X-Processor 5. Het hybride autofocussysteem gebruikt een combinatie van contrast- en fasedetectie, zoals op andere X-camera’s. De X-H2S kan kleinere onderwerpen beter herkennen, en hij biedt nu ook onderwerpherkenning. Daarbij dien je zelf eerst in te stellen wat je wilt fotograferen: dieren, vogels, auto’s, treinen, motoren of vliegtuigen. Deze onderwerpsherkenning kan onafhankelijk van de gezichts- en oogherkenning geactiveerd worden. Maar kies je voor bijvoorbeeld ‘vogels’ als onderwerp, dan zal de camera toch proberen scherp te stellen op de ogen van de vogel wanneer gezichts- en oogherkenning actief zijn.

In onze tests herkende de X-H2S onderwerpen vrij goed, en bleef deze ook goed tracken als ze bewogen. Via het menu AF-C Aangepaste instellingen kun je kiezen uit vijf verschillende scenario’s voor tracking: in scenario 2 bijvoorbeeld zal de camera plots opduikende obstakels negeren – handig als je wilde dieren fotografeert die wel eens even achter een tak of boom verdwijnen.

Bijzondere functies

De Fujifilm X-H2S heeft een ingebouwde beeldstabilisatie die weer een halve stop beter is. Het systeem moet nu een winst opleveren tot 7 stops. Voor de camera komen twee grips beschikbaar. De ene zorgt voor meer accucapaciteit, de andere biedt een netwerkaansluiting. Verder is er voor de Fujifilm X-H2S een externe koeling beschikbaar. Die kan na het openklappen van het scherm op de achterzijde van de camera worden geschroefd en wordt gevoed vanuit de camera.

Conclusie test Fujifilm X-H2S