Full Review Loawa 90mm F2.8 2x Ultra Macro Apo – voor heel dichtbij

De Laowa 90mm F2.8 2x Ultra Macro Apo is een relatief klein objectief voor hele kleine onderwerpen.

Introductie

De Chinese objectieffabrikant Venus Optics bouwt onder de merknaam Laowa al enkele jaren aan een reeks opmerkelijke macro-objectieven met een afbeeldingsmaatstaf van 2:1. Een gewoon macro-objectief heeft een afbeeldingsmaatstaf van 1:1, wat wil zeggen dat het beeld dat de lens op de sensor vormt exact even groot is als het voorwerp in het echt. Het beeld van een insect van 1 centimeter lang is op de sensor ook 1 centimeter lang. Met afbeeldingsmaatstaf 2:1 wordt het beeld van dat insect op de sensor dubbel zo groot, dus 2 centimeter. Daardoor wordt het mogelijk om minuscule details beeldvullend vast te leggen.

De Laowa 90mm F2.8 2x Ultra Macro APO is het vierde macro-objectief van Loawa dat tot 2:1 gaat. Het eerste was een 65mm, het tweede een 100mm, het derde een 85mm. Waarom deze 90mm, terwijl er dus al twee objectieven zijn met vrijwel hetzelfde brandpunt? De 85mm is veel minder lichtsterk, met een diafragma van F5.6 als grootste opening. De 100mm is wel een F2.8, maar het is in de versie voor spiegelloze camera’s veel groter dan de Laowa 90mm F2.8 2x Ultra Macro APO. Dat komt omdat de 100mm ontworpen is voor spiegelreflexmodellen. Koop je de 100mm in een Sony-vatting, dan is het 35mm langer dan de 90mm.

De 100mm kan je dus wel op meer verschillende camera’s gebruiken en voor Canon EF is de  100mm zelfs beschikbaar in een elektronische versie. De Laowa 90mm F2.8 2x Ultra Macro APO is een puur mechanisch objectief waarop je het diafragma handmatig in moet stellen en zelf moet scherpstellen. Het heeft dus geen autofocus (net als de overige Laowa’s). Maar er is wel iets bijzonders aan de hand met de scherpstelling van de 90mm. Die is namelijk volledig intern. Het objectief wordt dus niet langer bij het scherpstellen. Fotograaf je kleine, levende beestjes, dan zien die dus niet een grote frontlens op zich afkomen. Doordat dit objectief geen data doorgeeft aan de camera, kan het ook geen gebruik maken van lenscorrecties in de camera. De Laowa 90mm F2.8 2x Ultra Macro APO is extra gecorrigeerd om kleurfouten te voorkomen, dus we hebben hoge verwachtingen van de beeldkwaliteit. Het objectief is ontworpen voor systeemcamera’s met Canon RF-, Nikon Z-, Sony FE- en L Mount-lensvatting .

Bouw

Gezien de brandpuntsafstand en lichtsterkte is de Laowa 90mm F2.8 2x Ultra Macro APO behoorlijk compact en licht, met afmetingen van 74 x 120 mm bij een gewicht van 619 gram. Het lage gewicht wordt deels verklaard doordat dit een manueel objectief is, dus zonder scherpstelmotor en bijbehorende elektronica. De Laowa 90mm F2.8 2x Ultra Macro APO is een ouderwets degelijk gebouwd objectief met een metalen behuizing en een brede, soepel draaiende scherpstelring die direct de scherpstelling aanstuurt. Tegen de lensvatting zit de diafragmaring, met markeringen voor volle stops tussen F2.8 en F22. Deze ring is niet klikloos te maken. Dat zijn alle bedieningselementen. De lens communiceert het gebruikte diafragma niet naar de camera, zodat de exif-informatie onvolledig is. Voor de lichtmeting levert dit geen problemen op met de camera in diafragmavoorkeuze. Het objectief is niet voorzien van pakkingen. Maar het objectief bevat geen elektronica en is daardoor niet erg gevoelig voor vocht. Maar stof en vocht kunnen dus wel binnendringen en eventueel in de camera belanden.

Het optisch ontwerp bestaat uit 13 elementen in 10 groepen. Het apochromatisch (APO) ontwerp reduceert chromatische aberratie en voorkomt paarse of groene randjes op de grens tussen lichte en donkere delen. Dat is bijvoorbeeld nuttig als je juwelen of uurwerken fotografeert. Drie extra-low dispersion (ELD) -elementen moeten zorgen voor een hoge scherpte. Het objectief heeft maar liefst 13 diafragmalamellen. Dat zou theoretisch voor een mooie, ronde diafragmaopening moeten zorgen, zelfs bij kleinere diafragma’s. De filtermaat is 67mm en dat is netjes. Het objectief wordt geleverd met een zonnekap en die is gemaakt van kunststof.

Scherpstelling

De Laowa 90mm F2.8 2x Ultra Macro APO heeft geen autofocus. Dat is niet iets waar we zwaar aan tillen. Voor macrofotografie, waar je vaak met hele kleine diafragmaopeningen werkt en de scherptediepte dan nog heel klein is, is autofocus lang niet altijd bruikbaar. De scherptstelring is lekker breed en draait met voldoende weerstand om nauwkeurig te kunnen werken. Handmatige scherpstelling gaat lekker ouderwets met een lange slag van meer dan 200 graden. Hierdoor is de scherpstelling heel precies en direct. Veel ervaren macrofotografen zullen – als ze op statief werken – overigens eerder voor een macrorail kiezen dan voor het gebruiken van de scherpstelring. Met een macrorail verplaats je namelijk de camera met objectief iets naar voor of naar achter.

Door het IF (internal focus) -ontwerp veranderen de afmetingen niet tijdens het scherpstellen. Op de scherpstelring staat een afstandsschaal (in meter en voet) met de bijbehorende afbeeldingsmaatstaf. Bij een scherpstelafstand van 24 cm zit je op een afbeeldingsmaatstaf van 1:1, en op de minimale scherpstelafstand van 20,5 cm ga je naar 2:1. De afstand tussen het voorste lenselement en het onderwerp is dan maar een vijftal centimeters, of zowat even groot als de afmetingen van de meegeleverde zonnekap. Je moet dan ook goed uitkijken dat deze geen schaduw op je onderwerp werpt.

Beeldkwaliteit

De MTF-curve ziet er netjes uit, met een goede centrumscherpte en een licht verloop naar de hoeken. Het is dus fijn om te weten dat je dit objectief ook als gewone tele, op volle opening en op oneindig kan gebruiken. Deze waardes zeggen niet veel over de beeldkwaliteit voor het soort opnames waarvoor je dit objectief eigenlijk koopt, namelijk voor het gebruik als macro. In onze test levert het objectief een hoge scherpte in de gebieden die ‘in focus’ zijn. Bij macrofotografie zijn die uiteraard heel beperkt; bij afbeeldingsmaatstaf 2:1 en diafragma F2.8 bedraagt de scherptediepte op 5 cm van de frontlens ongeveer een millimeter. Door een plat testvoorwerp te fotograferen konden we vaststellen dat de scherpte op F2.8 over het hele beeld goed is. Diafragmeren brengt de scherpte naar een zeer goed niveau.

Het objectief vertoont lichte focus breathing – door de focusafstand te wijzigen verandert ook de beeldhoek. Macrofotografen die aan focus stacking willen doen zullen daar rekening mee moeten houden. De vertekening is minimaal, maar bij de grote openingen is er wel duidelijke vignettering. Doordat het objectief geen koppeling heeft met de camera en dus niet wordt herkent, wordt deze vignettering niet in de camera gecorrigeerd en is ingrijpen in nabewerking nodig als je geen donkere beeldhoeken wenst.

Conclusie test Loawa 90mm F2.8 2x Ultra Macro APO