De OM System M.Zuiko 90mm F3.5 Macro IS PRO is een unieke lange macro met een 4x vergroting als je hem vergelijkt met kleinbeeld.

Introductie

De OM System M.Zuiko 90mm F3.5 Macro IS PRO is een nieuw macro-objectief van OM-System voor het Micro Four Thirds systeem. Het biedt macrofotografen een aantal redelijk unieke mogelijkheden, die voor een deel direct voortkomen uit de sterke punten van het systeem zelf. Micro Four Thirds, het systeem waar Panasonic en Olympus camera’s voor maken, maakt gebruik van een sensormaat die iets kleiner is dan die van APS-C camera’s en duidelijk kleiner dan van kleinbeeld. Voor natuur- en vogelfotografen is het grote voordeel van die kleinere sensor dat je voor eenzelfde beeldhoek een 2x korter brandpunt nodig hebt ten opzichte van kleinbeeld. Daardoor kan je met compactere teleobjectieven op stap. Een ander gebied waar Micro Four Thirds in uitblinkt is macro. Met een echt macro-objectief, dat tot 1:1 gaat, krijg je met kleinbeeld een beestje van 36mm groot beeldvullend op de foto. Met Micro Four Thirds kan dat met een beestje van 18mm groot. De vergrotingsmaatstaf van een 1:1 macro is dus op Micro Four Thirds dus eigenlijk twee keer zo groot als op kleinbeeld. Hetzelfde geldt ook voor de scherptediepte. Heb je op kleinbeeld F16 nodig om je onderwerp van voor naar achter scherp te krijgen, dan kan je met Micro Four Thirds diezelfde opname met F8 maken. Dat scheelt twee stops licht, wat je kan vertalen naar een kortere sluitertijd voor scherpere opnames, een lagere ISO-waarde voor minder ruis of een minder zware flitser. Met de OM System M.Zuiko 90mm F3.5 Macro IS PRO krijg je al die voordelen en meer.

Het is een 90mm. Voor kleinbeeld zijn er ook genoeg 90mm macro’s, maar door de Micro Four Thirds sensor komt dit objectief overeen met een 180mm op kleinbeeld. En daar zijn er niet zoveel van. De OM System 90mm is ook veel kleiner en lichter dan 180mm macro’s voor kleinbeeld en in het veld is dat best prettig. Door dit langere brandpunt is de werkafstand 25 cm. vanaf de sensor en – belangrijker – 9,3 cm. vanaf de frontlens. Je krijgt dan geen 1:1 vergroting, maar zelfs een 2:1 vergroting. Een beestje of bloemetje van 9mm groot, komt hierdoor beeldvullend in beeld. Voor hetzelfde effect zou je op kleinbeeld een 4:1 macro moeten hebben en die zijn heel zeldzaam en bestaan niet als lange tele. De OM System M.Zuiko 90mm F3.5 Macro IS PRO is redelijk lichtsterk met F3.5 en heeft beeldstabilisatie die kan samenwerken met de stabilisatie in camera’s van OM System. Het totale voordeel is dan 7 stops. Op macroafstanden is beeldstabilisatie altijd minder effectief dan op gewone opnameafstanden, maar zelfs als je in de praktjik een paar stops stabilisatie overhoudt, dan is dat al flinke winst. Geheel in overeenstemming met de filosofie van OM System heeft het objectief een IP53 waardering, Het is dus behoorlijk vocht- en stofbestendig en kan dus onder vrijwel alle omstandigheden gebruikt worden. De OM System M.Zuiko 90mm F3.5 Macro IS PRO is het enige macro-objectief dat wij kennen met een IP-waardering. Als kers op de taart kan de 90mm ook nog worden voorzien van de 1.4x en 2x teleconverters van OM System. Met de 2x converter halveer je de beeldhoek, waardoor de vergrotingsmaatstaf verdubbelt naar 4x. Een diertje van minder dan 4,5mm kan je hierdoor helemaal het beeld laten vullen.

Bouw

Uiteraard is de OM System 90mm F3.5 Macro IS PRO een flink stuk groter en zwaarder dan de tot nu toe langste macro van OM System, de M.Zuiko 60mm F2.8. Dat heeft niet alleen met het langere brandpunt te maken, maar ook met de extra vergroting die met dit objectief mogelijk is en de extra mogelijkheden zoals de beeldstabilisatie. De 90mm is bijna 4,5 cm langer en 1,5cm dikker. De 90mm is ook bijna 2,5x zo zwaar. De OM System 90mm F3.5 Macro IS PRO is dus een serieus stuk gereedschap, vergeleken met de 60mm die je veel makkelijker meeneemt. Het objectief heeft een brede scherpstelring aan de voorzijde die is voorzien van een ‘focus clutch’. Je kan de scherpstelring dus naar achter trekken en daarmee overschakelen op handmatige scherpstelling. Je krijgt dan ook een afstandsschaal te zien en een schaal met de vergrotingsmaatstaven, variërend van 0,25x tot 2x. Het objectief heeft verder een schakelaar voor het begrenzen van de autofocusinstelling. Die heeft drie instelllingen: van 0,25m tot oneindig, 0,25m tot 0,5m en S/Macro. Ook zijn er een schakelaar voor de beeldstabilisatie en een programmeerbare knop.

Het optisch ontwerp bestaat uit 18 lenzen in 13 groepen en omvat 2 SED lenzen 4 ED lenzen 1 Super HR lens en 1 HR lens. Veel exotisch glas dus. Het diafragma heeft 7 lamellen en de filtermaat is een redelijk bescheiden 62mm. Het objectief is weerbestendig volgens de IP53-norm. Je kan er dus nog altijd niet mee onderwater, maar een regenbui zou hij wel moeten overleven. Ook is de 90mm F3.5 Macro vorstbestendig tot -10 graden Celsius.

Scherpstelling

De OM System M.Zuiko 90mm F3.5 Macro IS PRO maakt gebruik van interne scherpstelling. Het wordt dus niet langer. Dat is zeker voor macro’s een groot voordeel. Een insect voor de lens ziet dus bij het scherpstellen niet ineens de frontlens op zich afkomen en zal hierdoor minder snel opgeschrikt worden. Ook blijft de balans hierdoor beter wanneer je met een statiefje of macrorail werkt. Voor handmatig scherpstellen heeft het objectief een zogenaamde ‘focus clutch’, een scherpstelring die je naar achter kan trekken. Hierdoor activeer je de handmatige scherpstelling.  Je krijgt dan tegelijk een afstandsschaal te zien en een schaal waarop de vergroting is aangegeven.

Hierdoor kan je het objectief makkelijk op 1:1 of 1:2 of 2:1 instellen. De handmatige scherpstelling is dus lineair, maar de scherpstelling is nog steeds ‘focus by wire’. Dat wil zeggen dat dee scherpstelring een signaal naar de camera stuurt die vervolgens weer de autofocusmotor aanstuurt. Daar zit altijd een korte vertraging tussen. De kortste opnameafstand is 9,3cm tussen het onderwerp en de frontlens ofwel 25cm van het onderwerp tot de sensor. Dan zit je wel op 2:1, dus tweemaal macro. Wie maar 1:1 nodig heeft, kan flink wat meer afstand tot het onderwerp aanhouden.

Beeldkwaliteit

Al dat bijzondere glas dat in de OM System 90mm F3.5 Macro IS PRO zit, moet zorgen voor een hoge beeldkwaliteit. We hebben natuurlijk al ruime ervaring met de twee andere macro’s van OM System / Olympus, de M.Zuiko Digital ED 30mm F3.5 Macro en de M.Zuiko Digital ED 60mm F2.8 Macro. De prestaties daarvan zijn erg goed. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat de 60mm in het standaardbereik, dus wanneer je het objectief niet als macro gebruikt, niet zo goed als de M.Zuiko 75mm F1.8. Maar die geldt al jarenlang als een van de scherpste objectieven voor Micro Four Thirds. De 90mm zit zowel qua prijs als constructie in een hoger segment dan de beide andere macro’s. Dat schept hoge verwachtingen over de beeldkwaliteit. We zijn daarom niet alleen heel benieuwd hoe de 90mm zich als macro gedraagt, maar ook als wat langer teleobjectief.

Conclusie test OM System M.Zuiko 90mm F3.5 Macro IS PRO