De OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO is een lichtsterk, vocht- en vorstbestendig objectief voor Micro Four Thirds camera’s dat veel lichter, kleiner en goedkoper is dan de huidige vastbrandpunt PRO objectieven van Olympus. Dit objectief past bij de E-M1 en E-M5 camera’s als de zee bij het strand.
TESTRESULTATEN OM System M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO: | |
VOORDELEN | NADELEN |
|
|
De OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO belichaamt heel goed alles waar Micro Four Thirds voor staat.
Introductie
Panasonic en Olympus waren de pioniers op het gebied van spiegelloze systeemcamera’s. Hierdoor hadden ze ten opzichte van andere merken met spiegelreflex camera’s enige jaren een voorsprong waar het ging om afmetingen en gewicht van de apparatuur. Ze hadden ook een nadeel. De kleinere Micro Four Thirds sensoren presteren iets minder goed bij hoge gevoeligheden. De scherptediepte is bij gelijke diafragmaopeningen ook veel groter, waardoor een mooie onscherpte in de achtergrond moeilijker is te bereiken. Om die nadelen weg te nemen, kwam Olympus in 2016 en 2017 met een serie van drie objectieven met een vast brandpunt en een hoge lichtsterkte van F1.2. Die objectieven, een 17mm, 25 mm en 45mm, presteren al bij volle opening erg goed en leveren een mooi bokeh. Ook kan je dankzij de hoge lichtsterke werken met lagere ISO-waardes. Ze doen dus heel goed waarvoor ze ontworpen zijn. Die objectieven hebben echter ook twee nadelen: ze zijn vrij duur en voor Micro Four Thirds zijn ze relatief groot en zwaar. Velen vroegen zich daarom af: wat als Olympus net iets minder ambitieus was geweest met de lichtsterkte? Op die vraag hebben we nu het antwoord gekregen. Niet van Olympus, maar van het bedrijf dat we voorheen kenden als Olympus: OM System.
Feathered Bokeh
De OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO is het eerste echt nieuwe objectief dat onder de vlag van OM System wordt uitgebracht. Het zit qua beeldhoek net tussen de M.Zuiko Digital ED 25mm F1.2 PRO en de M.Zuiko Digital ED 17mm F1.2 PRO in en het kan een vervanging zijn voor beide. De lichtsterkte van de 20mm is maar 1/3e stop minder, maar de verschillen tussen de 20mm aan de ene kant en de 17mm en 25mm aan de andere kant zijn veel groter. Een paar getallen. De 20mm is 63mm dik en 62mm lang en weegt maar 247 gram. De 17mm is 68mm dik, 87mm lang en 390 gram zwaar. De 25mm is met een diameter van 70mm, een lengte van 87mm en een gewicht van 410 gram nog iets dikker en zwaarder. Als je ze naast elkaar ziet, valt pas echt op hoeveel het scheelt.
Voor een klein verschil in lichtsterkte krijg je met de M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO dus een veel kleiner en lichter objectief. De adviesprijs is ook ruwweg de helft van zijn grotere broers. De 20mm deelt verder wel veel belangrijke eigenschappen met zijn lichtsterkere broers.
Als PRO-objectief is het net zo weer- en vorstbestendig als de F1.2 versies. Ook beschikt het over wat Olympus en OM system ‘feathered bokeh’ noemen. Dat is een vorm van bokeh waarbij de randen van onscherpe voorwerpen in de achtergrond niet scherp begrensd zijn, maar een geleidelijk verloop hebben. Lees hier meer over hoe dit werkt. Eigenlijk mist de M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO maar een ding en dat is een focus clutch. Je kan op de 20mm de scherpstelring dus niet naar achter trekken om over te schakelen naar handmatige scherpstelling. Het heeft ook geen beeldstabilisatie, maar de IBIS (In Body Image Stabilisation) van Olympus, de beeldstabilisatie in de camera’s, is erg goed. Met een 20mm objectief zal je uit de hand sluitertijden tot een seconde en langer kunnen gebruiken.
Bouw
De OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO is veel kleiner dan de Olympus M.Zuiko Digital ED 25mm F1.2 PRO. Hij is hierdoor ook duidelijk lichter. Toch is het met een gewicht van 247 gram geen echte lichtgewicht. De nieuwe 20mm is namelijk bijna een half ons zwaarder dan de Panasonic Leica 25mm F1.4. De bouwkwaliteit van de OM System ligt echter ook weer wat hoger dan van de Panasonic versie. Het objectief is qua bediening vrij simpel. Het heeft enkel een scherpstelring , helaas zonder focus clutch.
Complex
Het optisch ontwerp van de OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO is complex en bestaat uit 11 elementen in 10 groepen. Voor wat in feite een compact standaardobjectief is, is dat veel. Twee van die elementen zijn ook nog eens asferisch. Het objectief is weerbestendig en als echt OM System Pro objectief betekent dat dat je er bijna alles mee kan doen behalve zwemmen en duiken. Het voorste lenselement heeft een extra coating zodat vocht en vuil zich niet hechten. Het diafragma heeft 9 lamellen en samen met het ontwerp dat moet zorgen voor een ‘feathered bokeh’, krijg je hiermee een fraaie achtergrondonscherpte. De filtermaat is een binnen het OM systeem een vrij gangbare 58mm.
Scherpstelling
De scherpstelling van de OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO is volledig intern. Er beweegt dus aan de buitenzijde van het objectief niks. Micro Four Thirds objectieven scoren over het algemeen in onze testen erg hoog op AF-snelheid en dit nieuwe PRO-objectief is daarop geen uitzondering. De scherpstelling is stil en snel en je ervaart vrijwel geen vertraging. Wat wel jammer is, is dat het objectief geen ‘focus-clutch’ heeft zoals de duurdere F1.2 PRO objectieven. Je kan dus niet snel overschakelen op handmatig scherpstellen door de scherpstelring naar achter trekken. Dat betekent dat je op het objectief ook geen indicatie hebt van de scherpstelafstand en geen harde stops voor handmatig scherpstellen. Dat is zeker voor filmen jammer.
Dichtbij
De kortste instelafstand is 25 cm. Dat zorgt voor een maximale vergroting van 0,11x. Om dit te kunnen vergelijken met een vergroting op full frame mogen we dit met een factor 2 vermenigvuldigen. De vergrotingsfactor is dus eigenlijk 0,22 (full frame equivalent). Dat is nog steeds niet echt macro, maar wel zorgt er wel voor dat je dit objectief prima kan gebruiken voor close-ups.
Beeldkwaliteit
De beeldkwaliteit van de OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO hebben we kunnen vergelijken met zowel de 25mm F1.2 PRO van Olympus als de 20mm F1.7 van Panasonic. Die laatste is weliswaar een veel kleinere pancake, maar heeft een goede reputatie waar het gaat om scherpte. Als we kijken naar de scherpte, dan evenaart de OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO in het centrum op volle opening de 25mm F1.2 PRO van Olympus en dat is heel fraai. De duurdere 25mm F1.2 PRO laat op F1.4 wel betere hoeken zien. Die van de 20mm F1.4 zijn op volle opening niet slecht en zeker bruikbaar, maar ze halen net niet de hoge scherpte van het F1.2 objectief. Met wat diafragmeren trekken de hoeken keurig bij en op F4 haalt het objectief zijn maximale contrast en scherpte en is de beeldkwaliteit van hoek tot hoek uitstekend.
Kijken we naar chromatische aberraties dan zijn die zonder lenscorrecties zeker aanwezig in dit objectief, meer dan bij de 25mm F1.2 PRO Maar moderne objectieven hoor je niet te gebruiken zonder correcties en met de lenscorrecties aan, is het beeld vrijwel helemaal schoon van kleurfouten en ook vertekening is vrijwel afwezig. Het enige dat je af en toe nog kan zien zijn wat longitudinale chromatische aberraties (LoCA’s). LoCA’s zie je eigenlijk alleen bij opnames op volle opening en met flink wat contrast of schittering in de onscherpe voor- en achtergrond. Je kan dan als je goed kijkt, zien dat voorgrond wat magenta kleurt en de achtergrond iets meer groen. Dit is lastig te corrigeren, maar met een stop diafragmeren heb je er sowieso nog maar weinig last van. Hetzelfde geldt voor de lichtafval. Op volle opening is daar wel iets van te zien, maar ook dat verdwijnt grotendeels met een stop diafragmeren. Lichtafval geeft een beetje een vignet om de foto en dat kan je ook benutten om je onderwerp letterlijk iets meer in het licht te zetten. Een beetje lichtafval op volle opening vinden we dus niet per se iets nadeligs.
Het bokeh van de OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO is fraai en je ziet dat het ‘feathered bokeh’ meer is dan een reclameslogan. De 20mm F1.4 werkt op MFT als een 40mm F2.8 op full frame waar het gaat om scherptediepte. Toch is de onscherpte in de achtergrond fraai en mooi zacht.
Ten opzichte van de Lumix 20mm F1.7 van Panasonic, valt op dat de Panasonic qua scherpte vrijwel niet onderdoet voor de OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO. Waar je wel verschil ziet, is in de gevoeligheid voor tegenlicht. Met de zon in beeld krijg je met de 20mm van OM System een contrastrijker en dus mooier doortekend beeld dan met de Lumix. Hier zie je een verschil van zo’n tien jaar in optisch ontwerp en coatings. Ook is de 20mm pancake van Panasonic een van de weinige Micro Four Thirds objectieven die echt merkbaar traag scherpstelt en ook dat is iets waar de 20mm van OM System geen enkele last van heeft. Met de OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO kan je ook behoorlijk fraaie zonnesterren krijgen, al moet je dan eigenlijk net iets verder diafragmeren dan voor de scherpte optimaal is. Maar op F11 krijg je dankzij het negenbladige diafragma nette zonnesterren met 18 punten.
OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO | |
| specificaties | |
| beeldhoek (diag) | 57° |
| sensorformaat | Micro Four Thirds |
| min. instelafstand | 25 cm |
| filterdiameter | 58 mm |
| diafragmalamellen | nee |
| beeldstabilisator | nee |
| afmetingen (dxl) | 63×62 mm |
| gewicht | 247 gr |
| bajonetaansluiting | MFT |
| bijzonderheden | Feathered bokeh |
| importeur | www.om-digitalsolutions.com |
| verkoopprijs | € 699,00 |
| scheidend vermogen/10 | 8,5 |
| contrast/10 | 9 |
| chromatische aberratie/5 | 3 |
| vertekening/5 | 5 |
| vignettering/5 | 4 |
| autofocus/5 | 5 |
| overstraling/5 | 4 |
| uitvoering/10 | 8 |
| eindwaardering | 8,5 |
Conclusie test OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO
De OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO weegt minder, het is kleiner en biedt bijna alles dat de duurdere objectieven hebben voor de helft van de prijs.
De OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO is een objectief dat Olympus al veel eerder had moeten maken. De OM-D E-M1 en E-M5 serie camera’s zijn compact en licht en tegelijk beter weerbestendig dan vrijwel alle andere camera’s op de markt. Hierdoor zijn ze populair bij veel outdoorfotografen. Zij willen apparatuur die onder alle omstandigheden werkt, maar die tegelijk makkelijk mee te nemen is. Wilde je daar objectieven bij die net zo weerbestendig zijn, dan moest je in zooms de vrij forse en dure F2.8 modellen kopen en in vastbrandpunt de F1.2 objectieven. De M.Zuiko Digital ED 12-45mm F4 PRO bood vorig jaar al een lichter en goedkoper alternatief op zoomgebied en een 40-150mm F4 PRO zoom is al aangekondigd. De nieuwe OM SYSTEM M.Zuiko Digital ED 20mm F1.4 PRO zet die trend voort op het gebied van vastbrandpunten. Het is optisch bijna net zo goed als de meer lichtsterke PRO objectieven, het weegt minder, het is kleiner en biedt bijna alles dat de duurdere objectieven hebben voor de helft van de prijs. Nu maar hopen dat het niet bij deze ene 20mm blijft.
