Full Review Sony E PZ 10-20mm F4 G – ultralichte ultragroothoekzoom

De Sony E PZ 10-20mm F4 G is een ideale groothoekzoom voor op gimbals en drones

Introductie

De Sony E PZ 10-20mm F4 G is een nieuwe ultragroothoekzoom van Sony voor de APS-C camera’s. De beeldhoek komt overeen met die van een 15-30mm op full frame camera’s. Sony heeft met de E 10-18mm F4 OSS al een compacte groothoekzoom die ook niet veel weegt. Maar de nieuwe 10-20mm F4 G is nog kleiner en met maar 178 gram nog lichter. De nieuwe 10-20m heeft daarnaast ook nog eens twee millimeter extra bereik. Het belangrijkste nieuws is echter dan de PZ 10-20mm F4 G optisch een stuk beter is dan de oudere 10-18mm F OSS. Zowel de MTF curves als onze praktijktesten van de E PZ 10-20mm F4 G laten een toename van de beeldkwaliteit zien. Dat is heel welkom. De oudere E 10-18mm is een objectief dat licht en veelzijdig is, maar optisch viel er nog best iets aan te verbeteren.

De 10-20mm zoomt volledig intern. Het objectief wordt hierdoor niet langer tijdens het zoomen en dat geldt ook voor de scherpstelling. Voor gebruik op een gimbal is dat prettig, omdat de balans tijdens het zoomen en scherpstellen hierdoor niet verstoord wordt. Het objectief beschikt over een zoomring, maar is tegelijkertijd een powerzoom. Het zoomen kan dus ook worden bestuurd door een schuif aan de zijkant van het objectief, via een knop op de camera of via een afstandsbediening of een app op een smartphone. Dat opent ook mogelijkheden om de zoomfunctie bijvoorbeeld te gebruiken op een drone. De powerzoom is een van de betere waar we ooit mee gewerkt hebben en een heel verschil met bijvoorbeeld de wat trage en gevoelloze powerzoom van de 16-50mm standaardzoom van Sony. De zoom op de 10-20 werkt soepel en reageert behoorlijk direct, waardoor je na verloop van tijd bijna vergeet dat je met een powerzoom werkt.

De compacte bouwwijze heeft echter ook twee nadelen. Doordat het objectief een powerzoom is, is er geen directe relatie tussen de stand van de zoomring en het ingestelde brandpunt. Je kan dus niet op het objectief op welke stand het objectief staat. Een tweede nadeel is dat dit objectief geen beeldstabilisatie heeft. Dat is op bijvoorbeeld de Sony A6600 geen probleem. Maar de APS-C vlogcamera van Sony, de ZV-E10, heeft alleen elektronische beeldstabilisatie. Dat werkt goed voor video, ook met deze E PZ 10-20mm F4 G. Maar zodra je met dit objectief foto’s gaat maken met de ZV-E10 heb je geen enkele vorm van beeldstabilisatie meer. Het is dus wel goed om even te kijken wat je met dit objectief wilt gaan doen en met welke camera je dat gaat doen.

Bouw

De Sony E PZ 10-20mm F4 G is heel kort. Je zou kunnen denken dat het een inschuifbaar objectief is, gezien de lengte van maar 55mm. Dat is niet het geval. Sterker nog, de Sony E PZ 10-20mm F4 G schuift helemaal niet uit. Het objectief zoomt intern en stelt intern scherp. Ondanks dat dit objectief zo kort is, zitten er naast de scherpstelring en zoomring ook een knop op om de scherpstelling te vergrendelen, een schuifschakelaar voor de powerzoom en een AF/MF schakelaar om te wisselen van autofocus naar handmatig scherpstellen. De AF-vergrendelknop is programmeerbaar en er kunnen andere functies aan worden toegewezen.

Het objectief is goed afgedicht tegen stof- en vocht en heeft een pakking op de bajonet. Je kan dit objectief dus gerust bij een beetje regen gebruiken en je hoeft ook stoffige omstandigheden niet te mijden. Het zijn allemaal kenmerken die passen bij de G-kwalificatie die dit objectief heeft. 

Het optisch ontwerp bestaat uit 11 elementen in 8 groepen. Het heeft 3 asferische elementen (1), 1 asferisch element met ED glas (2) en 2 ED elementen. Het diafragma bestaat uit 7 lamellen en de filtermaat is 62mm. Je kan dit objectief dus gewoon met schroeffilters gebruiken en dat is zowel voor filmen (met ND filters) als landschapsfotografie (met polarisatie en verloopfilters) heel handig.

Scherpstelling

De 10-20mm F4 G heeft twee lineaire motoren voor de scherpstelling. Het zijn niet Sony’s allersnelste motoren, maar ze hebben in een objectief dat zo klein en licht is, niet heel veel te doen. Zowel de scherpstelgroep als de afstand waarover deze moet worden bewogen, is klein. Het objectief stelt hierdoor razendsnel en onhoorbaar scherp. Uiteraard worden alle trackingopties ondersteund en de focusbreathing is minimaal. Dat is goed nieuws voor filmers. Op een aantal nieuwe camera’s van Sony kan de breathing worden gecorrigeerd, ten koste van een deel van de beeldhoek. Het is goed om te zien dat Sony ondanks die nieuwe mogelijkheden toch ook de moeite doet om de breathing al zoveel mogelijk in het objectief te beperken.

De kortste instelafstand met autofocus is 20 centimeter. Met handmatige scherpstelling is dat is 13 cm. op de uiterste groothoekstand en 17 cm op de 20mm stand. De maximale vergrotingsmaatstaf die je hiermee haalt is 0,14x met autofocus en 0,18x of bijna 1:5 met handmatige scherpstelling. Macro kan je hiermee dus wel vergeten, maar 13 centimeter is toch al erg dichtbij.

Beeldkwaliteit Sony E PZ 10-20mm F4 G

De MTF curves van de Sony E PZ 10-20mm F4 G zien er een stuk beter uit dan die van de al wat oudere Sony E 10-18mm F4 OSS. Vooral in de hoeken scoort het nieuwe objectief een stuk beter. Dat geldt zowel voor de 10mm als de 20mm stand. Sony heeft met de Sony E PZ 10-20mm F4 G duidelijk een stap vooruit gezet als het gaat om beeldkwaliteit. De scherpte is over bijna het hele beeldveld al op volle opening heel goed. Op 10mm zijn de uiterste hoeken een fractie minder, maar ook nog steeds prima bruikbaar. Voor de rest van het bereik speelt zelfs dit niet meer. Diafragmeren naar F5.6 zorgt voor een minimale toename van contrast en scherpte, die in de praktijk waarschijnlijk nauwelijks zichtbaar zal zijn en op F8 neemt de kwaliteit zelfs weer ietsje af. Maar de verschillen zijn allemaal heel klein. Dit objectief kan je eigenlijk op iedere stand goed gebruiken op F4, F5.6 en F8 zonder zichtbare verschillen.

Chromatische aberraties zijn nauwelijks zichtbaar en ook dat is een verschil met de oudere 10-18mm F4. Lichtafval is nog wel aanwezig, ook met de correcties aan. Het is op volle opening minder dan bij bijvoorbeeld de 11mm F1.8, maar dit is dan ook een F4 objectief. Vertekening is vrijwel afwezig, maar dat komt natuurlijk door toepassing van de lenscorrecties. Die kan je in de camera niet uitzetten en dat is niet zonder reden. Theoretisch gaat de correctie van de vertekening ten koste van de scherpte in de hoeken, maar als die met de correcties aan nog zo goed zijn, dan hebben we niks te klagen.

Als er een punt is waarop de E PZ 10-20mm F4 G iets minder scoort dan de 11mm F1.8 die tegelijk met dit objectief is geïntroduceerd, dan is dat de kwaliteit van de zonnesterren. Zonnesterren zijn bij de 10-20mm ietsje minder scherp gedefinieerd. Maar dat is maar een detail. Overstraling en reflecties zijn ook behoorlijk goed onderdrukt.

Conclusie test Sony E PZ 10-20mm F4 G