Review: Sony FE 135mm F1.8 GM

De Sony FE 135mm F1.8 GM is een teleobjectief met een buitengewone beeldkwaliteit.

.

De Sony FE 135mm F1.8 GM is een lichtsterk teleobjectief in de G Master serie van Sony voor full frame en APS-C camera’s. Op APS-C body’s werkt het ongeveer als een 200mm. Op full frame camera’s is het een mooi telebereik. Een 85mm is heel geschikt voor portretten, maar eigenlijk te kort om de echte compressie in het perspectief mee te krijgen die verwacht van teleobjectieven. Met een 135 krijg je dat samendrukken en vervlakken van het beeld wel, terwijl het tegelijk nog net kort genoeg is voor portretfotografie. Een voordeel van een 135mm boven een 85mm is ook dat je bij portretten iets minder achtergrond in beeld krijgt, wat kan zorgen voor meer rust. Bij portretten is wel je afstand tot je model iets groter. Wat scherptediepte betreft, is de 135mm met zijn lichtsterkte van F1.8 ongeveer gelijkwaardig aan bijvoorbeeld de Sony FE 85mm F1.4 GM.

De Sony FE 135mm F1.8 GM is voorlopig een redelijk uniek objectief voor het Sony systeem. Sigma maakt ook een 135mm F1.8, de Sigma 135mm F1.8 DG HSM, maar dit is in feite een ontwerp voor spiegelreflexcamera’s en is groter en zwaarder. Zeiss heeft de Zeiss Batis 135mm F2.8. Dat is een apochromatisch objectief met een hele goede beeldkwaliteit en een lager gewicht, maar het is meer dan een volle stop minder lichtsterk. Voor reisfotografie en landschap is de Zeiss misschien aantrekkelijker. Voor portretfotografie of (binnen)sport biedt de Sony duidelijk voordelen. Het enige wat jammer is aan dit objectief is dat je het niet kan gebruiken met een van de teleconverters van Sony voor wat extra bereik. Dat zou dit objectief nog veelzijdiger hebben gemaakt.

Bouw

Gewicht

De FE 135mm F1.8 GM is een G Master objectief en dat voel je direct zodra je het in de hand hebt. Dat heeft deels natuurlijk ook met het gewicht te maken. De Sony FE 135mm F1.8 GM weegt  bijna een kilo. Met de forse zonnekap erbij, komt het objectief daar net iets overheen. Voor een 135mm met zo’n hoge lichtsterkte valt het gewicht echter best mee. De Sigma 135mm F1.8 DG HSM Art, het meest voor de hand liggende alternatief voor deze Sony, weegt bijna twee ons meer. De Sony dankt zijn lagere gewicht grotendeels aan de polycarbonaat behuizing. We hebben het vaker gezegd: er is niks mis met een objectieven met een body van hoogwaardige kunststof. Minder gewicht is vrijwel altijd beter, kunststof voelt minder koud aan en wanneer het objectief valt, loop je minder snel blijvende schade in de vorm van deuken op.

Weerbestendig

Als G Master objectief is het natuurlijk voorzien van pakkingen rond alle bewegende delen en een pakking op de bajonet op binnendringen van vocht en stof  te voorkomen. Het objectief heeft een brede scherpstelring aan de voorzijde en een diafragmaring ongeveer halverwege. Die ring klikt in in 1/3^e stops en kan klikloos worden gemaakt met een schakelaar, voor videowerk. Het objectief  heeft een AF/MF schakelaar en een schuifschakelaar om het scherpstelbereik te beperken. Ook zijn er twee knoppen tussen de scherpstelring en de diafragmaring om de scherpstelling te vergrendeling.

XA en ED

Het optisch ontwerp bestaat uit 13 elementen in 10 groepen. Het bevat 1 XA (extreem asferisch) element, 1 element van Super-ED glas en 1 ED-element. Het diafragma heeft 11 diafragmabladen die ook nog eens afgerond zijn. De filtermaat is 82mm en het objectief wordt geleverd met een flinke, ronde zonnekap.

Scherpstelling

De Sony FE 135mm F1.8 GM heeft dubbele, lineaire XD motoren voor de scherpstelling en die doen hun werk in de 135mm bijzonder goed. De scherpstelling is bijzonder snel en dat maakt de 135mm ook geschikt voor sportfotografie. Door de hoge lichtsterkte is de 135mm met zijn snelle scherpstelling ideaal voor indoorsporten in matig verlichte sporthallen. De geringe scherptediepte zorgt ervoor dat handmatig scherpstellen op volle opening ook heel nauwkeurig kan. De kortste instelafstand is 70 centimeter en dat is voor een 135mm objectief behoorlijk dichtbij. Voor portretten is het al meer dan je nodig hebt. De vergrotingsmaatstaf is 0,25x ofwel 1:4. Dat is net geen macro, maar goede close-ups zijn hierdoor zeker mogelijk.

Beeldkwaliteit

De scherpte van de Sony FE 135mm F1.8 GM is hoog. Dit is een van de scherpste objectieven die we ooit getest hebben in dit bereik. Die hoge scherpte haalt het objectief al bijna op volle opening. Op F1.8 is de centrumscherpte al heel hoog en is er een heel klein verloop naar de hoeken. Met maar een derde stopje diafragmeren neemt het contrast nog een fractie toe en trekken de hoeken nog iets bij en is het beeld eigenlijk zo goed als het kan worden. Meer diafragmeren doe je daarna alleen nog om extra scherptediepte te krijgen of je sluitertijden korter te maken.

Kleurfouten

Wat bijdraagt aan die hoge scherpte-indruk is het hoge contrast van het objectief en het feit dat het objectief vrijwel geen last heeft van chromatische aberraties. Zowel laterale kleurverschuivingen als longitudinale chromatische aberraties zijn zo goed als afwezig. Vooral dat laatste is opvallend. Bij longitudinale chromatische aberratie krijg je een kleurverschuiving in de ene richting (meestal magenta) in onscherpe partijen in de voorgrond en een kleurverschuiving in de andere richting (groen) in onscherpe partijen in de achtergrond. Omdat het optreed in de onscherpe partijen zie je het vooral bij lichtsterke objectieven en het is nauwelijks in de nabewerking te corrigeren. De Sony FE 135mm F1.8 GM is lichtsterk, maar heeft hier nauwelijks last van en dat is een enorm pluspunt.

Vertekening en lichtafval

Vertekening is ook nauwelijks aanwezig. Er is een lichte kussenvormige vertekening die in de nabewerking makkelijk te corrigeren is en niet tot een waarneembaar verlies van kwaliteit zal leiden. Lichtafval is ook heel gering, zelfs op volle opening en ook dat is bijzonder. Dit is natuurlijk geen groothoek, maar voor een objectief met deze lichtsterkte is de lage lichtafval toch opmerkelijk en een teken van een uitstekend optisch ontwerp.

Bokeh

Het bokeh van de Sony FE 135mm F1.8 GM is fraai, zeker op volle opening. Bokehballen zijn redelijk (maar niet helemaal) schoon en hebben een heel klein randje. Dat is niet perfect, maar het zal in de praktijk niet afleiden. Wat jammer is, is dat de bokehballen richting de hoeken afgesneden worden en meer ellipsvormig worden. We kennen echter geen lichtsterke tele in dit bereik die dit beter doet.

Reflecties

Dit is geen objectief dat je koopt voor zonnesterren. Zelfs op F16 zijn ze met moeite te maken en dan nog zijn ze niet heel goed gedefinieerd. Voor mooie zonnesterren wil je liever een diafragma met weinig, hoekige bladen hebben in plaats van 11 afgeronde bladen. Van overstraling en reflecties heeft het objectief ook weinig last, zolang je tenminste de meegeleverde zonnekap gebruikt. Doe je dat niet, dan moet je toch oppassen met zon net buiten het beeld of licht dat op de uitstekende filterrand valt en voor reflecties kan zorgen.

Conclusie test Sony FE 135mm F1.8 GM op Sony A7R III