Full Review Sony FE 50mm F1.4 GM – Compact G-Master standaardobjectief

De Sony FE 50mm F1.4 GM is de goedkoopste 50mm als je alle opties wilt voor de bediening in combinatie met een hoge lichtsterkte.

Introductie

Voor de kleinbeeld camera’s van Sony is er geen gebrek aan standaardobjectieven. Als we alleen al kijken wat Sony maakt aan objectieven met een brandpunt van 40 tot 55mm dan tellen we er 7 (50mm F1.2 GM, 50mm F1.4 Planar, 50mm f1.8, 50mm F2.8 macro, 55mm F1.8 Sonnar, 40mm F2.5 G, 50mm F2.5 G). De Sony FE 50mm F1.4 GM is de opvolger van de FE 50mm F1.4 Zeiss Planar. Je mag het objectief ook zien als het kleinere broertje van de Sony 50mm F1.2 GM. Ietsje minder lichtsterkte, ietsje minder groot en ietsje minder duur, maar verder met dezelfde mogelijkheden en een vergelijkbare beeldkwaliteit. De FE 50mm F1.4 GM is daardoor iets prettiger in de aanschaf en iets prettiger om mee te nemen dan de FE 50mm F1.2.

De verschillen met de standaardobjectieven die onder de Sony FE 50mm F1.4 GM komen, zijn een stuk groter. Qua prijs komt dan eerst de Sonnar T* 55mm F1.8 ZA. Dat is een van de allereerste objectieven die Sony voor de spiegelloze kleinbeeldcamera’s uitbracht. Het is 2/3e stop minder lichtsterk, maar de scherpte is nog altijd uitstekend en het is ook veel compacter en lichter dan de Sony FE 50mm F1.4 GM. Maar wat niet meer van deze tijd is, voor een objectief van € 1100,00, is het ontbreken van pakkingen om het objectief weerbestendig te maken en het ontbreken van zaken als een AF/MF schakelaar, een diafragmaring of een knop om de autofocus vast te zetten. Al die zaken krijg je wel bij de compacte 50mm F2.5 G, maar die is dat nog een stop minder lichtsterk.

De Sony FE 50mm F1.4 GM is dus de eerste keus als je alle opties wilt voor de bediening en een moderne bouw in combinatie met een hoge lichtsterkte. Het enige dat mogelijk ontbreekt is beeldstabilisatie. Maar voor objectieven met relatief korte (vast)brandpunten vertrouwen tegenwoordig alle fabrikanten op de stabilisatie in de camera’s. Met de kwaliteit van de stabilisatie in de meeste high end camera’s, waar een objectief als dit zonder twijfel op gebruikt gaat worden, is dat ook wel terecht.

Bouw

De Sony FE 50mm F1.4 GM is kleiner en lichter dan de Sony 50mm F1.2 GM. Dat is natuurlijk logisch, omdat het ook een minder hoge lichtsterkte heeft. Het is ook ietsje dikker maar een stuk korter en beduidend lichter dan de kort ervoor geïntroduceerde Sigma 50mm F1.4 DG DN Art. Dat is opvallend, omdat die Sigma alweer kleiner en lichter is dan zijn voorganger en hetzelfde brandpunt en lichtsterkte heeft als de Sony. Je zou dus kunnen zeggen dat de Sony licht en compact is. In vergelijking met oudere 50mm F1.4 objectieven voor spiegelreflexcamera’s is het echter nog steeds een fors objectief. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de hogere eisen die er aan moderne objectieven worden gesteld. De hoge lichtsterkte van een objectief voor spiegelreflexcamera’s was vooral handig om een helder zoekerbeeld te krijgen en een geringe scherptediepte zodat je makkelijker kon zien waar je scherpteveld lag. Voor een goede beeldkwaliteit was het vaak nodig om tenminste een en soms wel twee stops te diafragmeren. Van een moderne, lichtsterke 50mm verwachten we dat die al op volle opening goed presteert en dan ook nog op een sensor met 40, 50 of zelfs 60 megapixels.

Het objectief is uiteraard voorzien van pakkingen om het weerbestendig te maken, al is dat natuurlijk met de gebruikelijke voetnoot dat het objectief daarmee niet water- of stofdicht is. Het objectief is degelijk gebouwd en heeft, zoals je mag verwachten van een GM-objectief – alle bedieningselementen die Sony zo’n beetje te bieden heeft. Behalve de scherpstelring heeft het objectief een AF-lock knop, een AF/MF schakelaar , een diafragmaring en twee schakelaars voor het diafragma. Met de ene kan je het diafragma in de A-stand vergrendelen, zodat je het diafragma via de camera in kan stellen, met de andere kan je de diafragmaring klikloos maken, wat handig is als je het licht traploos wilt verstellen voor bijvoorbeeld filmopnames. Met klikjes klikt de diafragmaring in 1/3^e stops in.

Het optisch ontwerp bestaat uit 14 elementen in 11 groepen en heeft 1 lenselement van ED glas en 2 asferische lenselementen. Het voorste lenselement heeft een coating om stof en vuil te weren. De filtermaat is een alleszins redelijke 67mm en het diafragma heeft maar liefst 11 lamellen die moeten zorgen voor een ronde diafragmaopening en daarmee een mooier bokeh. Het objectief wordt geleverd met een zonnekap.

Scherpstelling

Voor de scherpstelling beschikt de Sony FE 50mm F1.4 GM uiteraard over Sony’s lineaire XD-motor die heel snel en heel stil is. Voor videowerk is de autofocus in feite onhoorbaar. Wat voor video minder ideaal is, is dat de focus breathing op dit objectief best fors is. Op de meest moderne Sony’s als de A7 IV en de A7R V hoeft dat geen probleem te zijn, omdat je de breathing op die camera’s kan laten compenseren. Je moet er dan wel rekening mee houden dat je een deel van je beeldhoek kwijtraakt. Het brandpunt wordt dus effectief iets langer.

De kortste instelafstand varieert. Met autofocus is het 41cm en handmatig 38cm. De maximale vergrotingsmaatstaf die je daarmee haalt is 0,16x met AF en 0,18x als je handmatig scherpstelt.  Genoeg voor een close-up maar natuurlijk nog lang geen macro.

Beeldkwaliteit

De Sony FE 50mm F1.4 GM heeft een scherpte die zelfs op volle opening al heel hoog is en die loopt goed tot in de hoeken door. Zonder lensprofielen is de vertekening best flink en de op volle opening zie je ook een duidelijke lichtafval. Met de lensprofielen aan heb je van de vertekening geen last meer en wordt ook de lichtafval een stuk minder en bij F2.8 is de lichtafval eigenlijk alleen nog in de meest kritische opnames zichtbaar.

Beide correcties zijn in principe niet zonder verlies. De scherpte in de hoeken is bij deze Sony echter zo hoog, dat we het corrigeren van de vertekening eigenlijk niet als minpunt kunnen zien. Correctie van de lichtafval zorgt wel voor een verlies van dynamisch bereik in de hoeken, maar de lichtafval is gelukkig niet zo hoog dat je dit zult merken.

Chromatische aberraties zijn vrijwel afwezig. Een beetje longitudinale chromatische aberratie is als je goed kijkt zichtbaar op volle opening, maat het is al met al heel weinig. De Sonnar T* 55mm F1.8 heeft hier bijvoorbeeld veel meer last van. Het bokeh is prachtig, met een fraaie, zachte onscherpte en een mooi verloop van scherp naar onscherp. Bokehballen zijn op volle opening eigenlijk alleen in het centrum mooi rond en krijgen richting de rand al snel de vorm van kattenogen. Ze hebben geen echte harde rand en ook niet echt last van uienringen, maar helemaal egaal zijn ze ook niet. Wil je ze zoveel mogelijk rond houden, dan zul je een stop of twee moeten diafragmeren.

Dan worden de bokehballen kleiner en zie je al iets van de vorm van het diafragma, maar blijven ze ook iets ronder. Zonnesterren zijn met wat moeite te produceren. Je moet dan flink diafragmeren en ze worden niet heel groot, maar wel mooi van vorm.

De hoge kwaliteit van dit objectief voel je niet alleen als je het gebruikt, maar zie je ook terug in de opnames. De beeldkwaliteit is zo goed, dat we eigenlijk geen reden zien om de F1.2 G Master van Sony aan te bevelen, tenzij je echt die extra lichtsterkte nodig hebt of alleen met de allerkleinste scherptediepte genoegen kan nemen.  

Conclusie Sony FE 50mm F1.4 GM