Test Sony 300mm f/2.8 G SSM II

Vlak voor de start van de Photokina in 2012 werd de Sony 300mm 2.8G II aangekondigd. Dit objectief heeft hetzelfde optische ontwerp als zijn voorganger uit 2003, die weer afstamt van een ontwerp van Minolta uit het analoge tijdperk. De lenselementen van de Sony 300mm 2.8G II zijn voorzien van een nano coating om interne reflecties te verminderen. Verder is de afdichting tegen spatwater verbeterd en is de AF gemoderniseerd. Op de Sony 500mm f/4 na, die we al eerder op een Sony A77 hebben getest, is dit de duurste Sony lens.
Dit is een zwaar, superdegelijk uitgevoerd objectief. Op de site van Sony wordt dit objectief beschreven met “Lightweight Design“. Met een gewicht van 2340 gram is dat misschien wat overdreven. Dit objectief is net zo zwaar als de Canon EF 300mm f/2.8L IS II USM en 20% lichter dan de Nikon AF-S NIKKOR 300mm f/2.8G ED VR II.

Sony 300mm f/2.8 G SSM II @ Sony A77
Sony 300mm f/2.8 G SSM II @ f/2.8, 1/400, 200 ISO
Karakteristiek voor lichtsterke telelenzen is een volledig egale achtergrond, waardoor storende elementen op de achtergrond volledig geëlimineerd worden. Ook het verloop van scherp naar onscherp in het onderwerp op de voorgrond is heel mooi.
Bouw
Het objectief bestaat uit 13 lenzen, waarvan 3 ED (extra-low dispersion) lenzen, in 12 groepen. Het objectief wordt geleverd in een koffer inclusief een statiefgondel. Indien gewenst kan je de camera draaien terwijl de statiefgondel aan het objectief vast blijft zitten. Dat werkt heel handig als je het nodig hebt om van een liggend naar staand formaat over te schakelen. Ook wordt het objectief geleverd inclusief een grote carbonfiber zonnekap, die met 1 schroef wordt bevestigd en die je tijdens transport omgekeerd op het objectief zet, waarbij de scherpstelring en de schakelaars op het objectief worden afgedekt. Vergeet dus nooit om eerst de zonnekap om te draaien voor het fotograferen.	{insertgrid ID = 288}
De meeste professionele telelenzen, waaronder de 300mm f/2.8 lenzen van Canon en Nikon, zijn voorzien van ingebouwde beeldstabilisatie. Bij Sony zit de beeldstabilisator in de camera. In theorie zou de lens hierdoor goedkoper en lichter kunnen zijn dan gelijkwaardige objectieven van de concurrentie. Dat is niet zo.Zoals je mag verwachten van een professioneel objectief, is het objectief aan voorkant, achterkant en bij de scherpstelring extra afgedicht tegen spatwater en stof. Het vormt daarmee een voor de hand liggende partner voor de Sony A77 of Sony A99, die beiden ook extra zijn afgedicht. Filters worden in een filterhouder halverwege het objectief gestopt.

De kortste instelafstand is 2 meter, met een afbeeldingsmaatstaf van 0.18. Daarmee is dit een minder voor de hand liggend objectief voor close-up fotografie, alhoewel de snelle AF – bij veel licht – juist geschikt is voor het scherpstellen op snel bewegende onderwerpen.
Autofocus
De Sony 300mm 2.8G II maakt gebruik van een intern scherpstelsysteem, waardoor de lengte van het objectief onveranderd blijft. De aandrijving van de autofocus is nauwkeurig en razendsnel. Volgens Sony is de Sony 300mm f/2.8 G II dankzij “a new LSI drive circuit” 4 keer sneller dan zijn voorganger. Een genot om mee te werken. Bij een laar contrast moet de AF soms wat zoeken. Wat dat betreft is het prettig om de beschikking te hebben over uitgebreide scherpstelbegrenzing, waarbij je zelf de kortste en langste afstand kan instellen. Er is een knop voor DMF (Direct Manual Focus), waarmee je op ieder gewenst moment de AF handmatig kan overrulen, door aan de scherpstelring te draaien. Een dergelijke knop lijkt me wat overbodig, want ik zie niet in waarom je dit niet standaard full time aan zou laten staan. Als je het dan wilt gebruiken, hoef je niet eerst een schakelaar over te halen.
Beeldstabilisatie
Als je met dit objectief uit de hand fotografeert, adviseer ik om een sluitertijd van 1/1500 of sneller te gebruiken om bewegingsonscherpte te voorkomen. Opnames gemaakt bij een sluitertijd van 1/750 zijn scherp als je met vaste hand fotografeert, maar zijn toch nèt iets minder scherp dan opnames gemaakt vanaf statief. Bij langere sluitertijden kan je gebruik maken van beeldstabilisatie. Sony maakt gebruik van beeldstabilisatie in de camera, door de sensor te bewegen, in plaats van een lens in het objectief. Dit systeem is jaren gelden ontworpen door Minolta en levert in vergelijking met andere merken een bescheiden winst van 1 tot 2 (bij de langere sluitertijden) stops op.
Scherpte
Al vanaf volle opening levert de Sony Sony 300mm f/2.8 2.8G II opnames met een mooi hoog contrast. Opnames zijn bij alle diafragma’s scherp zijn van centrum tot in de uiterste hoeken. Als je de resolutie meet, dan is die het maximaal bij f/5.6, maar ik vraag me af of je in de praktijk verschil in scherpte ziet tussen opnames gemaakt bij een opening tussen f/2.8 en f/11. Met name bij 50 en 100 ISO levert de Sony A77 hele mooie scherpe, ruisvrije beelden met een hoog dynamisch bereik. Bij hogere ISO waardes (800 ISO), zie je bij uitvergroten tot 100% (klik op de opname rechtsonder) de invloed van de ruisondedrukking. Als je je beperkt tot lage ISO waardes heb je waarschijnlijk meer bewogen opnames. Maar daar staat een hoger percentage opnames met een hoog “WOW’ effect tegenover. Klik op onderstaande afbeeldingen voor een beelduitsnede op ware grootte.

Lichtafval
De Sony 300mm 2.8 G II is ontworpen voor gebruik op een camera met een volformaat sensor en heeft een enorme frontlens om zo veel mogelijk licht op de sensor te krijgen. Geen wonder dan ook dat dit objectief op een camera met een APS-C sensor in de praktijk geen zichtbare lichtafval laat zien. Weliswaar scoort de Sony 300mm f/2.8G hoog op dit onderdeel, diverse andere Sony objectieven zoals de Sony 70-400mm en de Sony 70-300mm G scoren nog beter.

Dankzij de hoge lichtsterkte van de Sony 300mm f/2.8 G II heeft de elektronische zoeker iets minder last van ruis als je moet scherpstellen in situaties met weinig licht. Ook blijft de AF zijn werk goed doen bij weinig licht, zo lang er maar een onderwerp met contrast in beeld is.
Vervorming
Ook op dit onderdeel is er niets aan te merken op de prestaties van de Sony 300mm 2.8G II. Vervorming zal je niet zien in de opnames die je maakt met dit objectief. Zoals gebruikelijk bij veel telelenzen, meetten we een zeer lichte kussenvormige vervorming.
Bokeh
Op een camera met een volformaat sensor zal je de mooiste bokeh krijgen, maar ook met de Sony A77 die is voorzien van een kleinere APS-C sensor, is de bokeh heel mooi. Dat was al duidelijk in te zien in bovenstaande testopnames. Er is een heel klein beetje structuur te zien in de bokeh, zoals je in onderstaande beelduitsnedes kan zien. Als je diafragmeert tot f/8, dan verandert de bokeh van rond in diafragma-vormig.

Overstraling
Een van de verbeteringen ten opzichte van de vorige versie is het aanbrengen van een antireflecterende nanocoating, waarmee schitteringen worden beperkt. Toch hebben we een aantal testopnames gemaakt, waaruit blijkt dat je wel degelijk nog last kan hebben van overstraling en nevenbeelden. Zelfs als je de zonnekap gebruikt en vlak naast een felle lichtbron mikt, denk aan concertfotgrafie, dan kan je een paarse waas en nevenbeelden in beeld krijgen. Puntvormige lichtbronnen in beeld kunnen eveneens soms overstraald zijn, zoals je hiernaast kan zien.
Chromatische aberratie
Telelenzen met een lange brandpuntsafstand hebben natuurkundig gezien eerder last van chromatische aberratie als je gebruik maakt van gewoon optisch glas. Daarom wordt er in duurdere telelenzen gebruik gemaakt van veel duurder glas met een extra lage kleurscheiding (ED-glas). In de Sony 300mm f/2.8G II zijn 3 (hele) grote ED glas elementen toegepast om chromatische aberratie te beperken. Dat is goed gelukt. Ook bij grote vergrotingen kom je geen zichtbare chromatische aberratie tegen als je dit objectief gebruikt. Tijdens het testen van objectieven slaan we jpg bestanden op in de camera, waarbij we alle mogelijke lens-correcties, waaronder chromatische aberratie, toepassen. In dit geval maakte dat weinig verschil.
Deze opname is gemaakt door Gustav Kiburg (bezoek eens zijn site) met de vorige versie van de Sony 300mm f/2.8. Omdat het optisch ontwerp van de Sony 300mm f/2.8G II ten opzichte van zijn voorganger ongewijzigd is, wilden we jullie deze mooie opname niet onthouden.
Conclusie Sony 300mm f/2.8 II test
	Gebruik de Lensvergelijker of kijk in ons overzicht van geteste objectieven om dit objectief te vergelijken met andere objectieven.
WYSIWYG score: Deze tabel geeft de prestatie weer van dit objectief als je de bestanden in de camera opslaat als jpg, waarbij je alle beschikbare in-camera lenscorrecties hebt aanstaan. Deze score geeft je voor deze objectief / testcamera combinatie: “What you see is what you get”.	{insertgrid ID = 301}
Puur RAW score: Deze tabel geeft de prestatie weer van dit objectief als het bestand in de camera wordt opgeslagen als een RAW bestand.	{insertgrid ID = 302}
Voordelen	Nadelen
Hoge beeldkwaliteit Gebouwd als een tank Snelle en nauwkeurige AF Telelens met hoge lichtsterkte	Gevoelig voor overstraling Zwaar, groot en duur
{insertgrid=344}{insertgrid=345}{insertgrid=343}
Gezien de hoge prijs van de Sony 300mm 2.8G II wekt het geen verwondering dat dit objectief net als de eerder getest Sony 500mm f/4 op alle onderdelen – bouw, beeldkwaliteit, AF – hoog scoort. De in-camera beeldstabilisatie levert een bescheiden winst van 1 stop en ondanks de toepassing van nano-coatings is dit objectief gevoelig voor overstraling. Als je dit objectief gebruikt met een Sony A77, dan heb je de beschikking over een telelens met een zeer hoge lichtsterkte, snelle AF en een beeldhoek die overeenkomt met een 450 mm objectief op een camera met een volformaat sensor. De snelle AF en de combinatie van hoog contrast / scherpte bij volle opening in combinatie met een zeer mooie achtergrondonscherpte levert je spectaculaire opnames op. {insertgrid ID = 599}