In 2005 kwam Canon uit met de Canon 24-105 mm 4.0 als kitobjectief voor de Canon 5D. Tegenwoordig wordt dit objectief vaak geleverd met de Canon 5D MK2 en Canon 5D MK3. De lichtsterkte van de Canon 24-105 mm is minder dan van objectieven met een vaste brandpuntsafstand. Daardoor krijg je sneller te maken met een langere sluitertijd en wordt de kans op een bewogen opname groter. Dit wordt gedeeltelijk gecompenseerd door de ingebouwde beeldstabilisatie.
De Canon 24-105 mm is qua brandpuntafstandbereik een logischer keuze voor een camera met een volformaat sensor dan voor een camera met een APS-C sensor. Op een camera met een APS-C sensor is de Canon 17-55 mm 2.8 qua beeldhoek, lichtsterkte en beeldhoek mogelijk een betere keuze dan de Canon 24-105 mm. De Canon EF-S 17-55 mm 2.8 hebben we al eerder getest op een Canon 650D. Hoe verhouden de optische prestaties van deze lens zich ten opzichte van de Canon 24-105 mm?

Bouw en autofocus

Het Canon 24-105 mm objectief is gemaakt van een hoogwaardig soort kunststof en de vatting is van metaal. Met afdichtingen en een speciale O-ring is dit objectief afgedicht tegen stof en spatwater. De scherpstelring en de zoomring lopen soepel en zonder speling. Het filter blijft bij het scherpstellen in dezelfde positie en het objectief wordt niet groter bij het scherpstellen. Bij verdraaien van de zoomring verandert de lengte van het objectief wel.
Het objectief wordt inclusief een bloemvormige zonnekap geleverd. Deze zonnekap is bestemd voor gebruik bij een brandpuntsafstand van 24 mm en is minder effectief bij langere brandpuntsafstanden.
De Canon 24-105 mm autofocus is van het USM type. Het scherpstellen met de Canon 650D verloopt snel en geruisloos. Ook bij weinig licht pendelt de camera niet. De autofocus van deze lens vertoonde met meerdere camera’s (Canon 7D, Canon 600D) wisselende resultaten qua nauwkeurigheid. Met de Canon 650D kregen we qua scherpte meer reproduceerbare opnames.

Lensafwijkingscorrectie

Waar mogelijk passen we in onze testen zo veel mogelijk in-camera correcties toe op jpg bestanden, terwijl we RAW bestanden analyseren zonder in-camera correcties. De Canon 650D had een correctieprofiel voor de Canon 24-105 mm beschikbaar, woordoor lichtafval en chromatische aberratie van de Canon 24-105 mm door de camera gecorrigeerd zijn in de Canon 650D jpg bestanden.

Beeldstabilisatie

We hebben de beeldstabilisatie van de Canon 24-105 mm niet getest in combinatie met de Canon 650D. Hiernaast zie je de testresultaten voor beeldstabilisatie van de Canon 24-105 mm op een Canon 5d MK2, uit onze Canon 24-105 mm op volformaat test. De beeldstabilisatie van de Canon 24-105 mm kent slechts één stand, een stand om mee te trekken met een bewegend voorwerp zit er niet op. Canon claimt een winst van 3 stops, ik kom zelf op ongeveer 2 ½ stops bij een brandpuntafstand van 105 mm. Dat is minder dan de effectiviteit van de beeldstabilisatie van de Canon 100 mm 2.8 L IS Macro. De Canon 24-105 mm is tamelijk lichtzwak en door de beeldstabilisatie is de toepasbaarheid van dit objectief sterk vergroot.

Lichtafval

De test van de Canon 24-105 mm lichtafval is uitgevoerd op de Canon 650D met de helderheid randen correctie voor jpg bestanden aan. Het effect van de lensafwijkingscorrectie is beperkt.
De lichtafval in stops is zelfs bij volle lensopening laag, zowel voor jpg bestanden als ongecorrigeerde RAW bestanden. Dat is niet verrassend, omdat deze lens ontworpen is voor een camera met een volformaat sensor. Op een camera met een APS-C camera, zoals de Canon 650D in deze test, wordt alleen het centrum van het beeld gebruikt.

Overstraling

Overstraling is goed onder controle bij de Canon 24-105 mm. Maar als je recht tegen de zon in fotografeert, of een nachtopname maakt van een straatlantaarn, dan krijg je zowel overstraling als nevenbeelden te zien, zoals je in deze opname kan zien.

 Vervorming

De vervorming van de Canon 24-105 mm is bij een brandpuntafstand van 24 mm heel groot en zal ook in praktijkopnames met rechte lijnen storend aanwezig zijn. Bij brandpuntsafstanden boven de 35 mm verandert de vervorming van tonvormig in kussenvormig, maar blijft de vervorming voldoende laag om niet aanwezig te zijn. Vervorming kan gecorrigeerd worden met software, onder andere met de eigen RAW converter van Canon, DPP.
De Canon 17-55 mm laat bij een brandpuntsafstand van 22 mm veel minder vervorming zien, terwijl bij de hogere brandpuntsafstanden de resultaten gelijkwaardig zijn met de Canon 24-105 mm.

 Scherpte

De Canon 24-105 mm levert scherpe opnames. Het scheidend vermogen, uitgedrukt in lijnen/sensorhoogte is in het centrum bij 24 mm bij volle lensopening al heel hoog. Bij de langste brandpuntsafstanden wordt de scherpte in het centrum iets minder.
De uiterste hoeken blijven qua scherpte, zeker bij de langere brandpuntsafstanden, achter op de scherpte in het centrum, maar dat is met 1 – 2 stops diafragmeren verholpen.
Qua scherpte doet de Canon EF-S 17-55 mm op een camera met een APS-C sensor niet onder voor de Canon 24-105 mm. Rechtsonder zie je een tabelletje waarin de resolutie van deze twee lenzen bij 3 brandpuntsafstanden met elkaar vergeleken worden bij volledige opening en bij het optimale diafragma.

Chromatische aberratie

De chromatische aberratie van jpg bestanden is, dankzij de op de Canon 650D ingeschakelde lensafwijkingscorrectie, verwaarloosbaar klein.
Bij RAW bestanden is bij een weergave op 100% chromatische aberratie zichtbaar bij de uiterste brandpuntsafstanden (24 mm en 105 mm). De gekleurde randen bij scherpe hoog contrast overgangen zijn pas zichtbaar als je er echt naar gaat zoeken. Deze lensfout is in de RAW bestanden softwarematig te corrigeren.

Bokeh

Het bokeh van de Canon 24-105 mm is minder fraai. Lichtsterkere objectieven zoals de Canon 70-200 mm 2.8 II, de Canon 100 mm 2.8 L IS Macro en de Tokina 100 mm 2.8 Macro hebben een veel mooier bokeh. Ook als je deze lenzen instelt op diafragma 4.
De detailopnames zijn van het linker glas en de rechter fles en gemaakt bij 100 mm. Bij f/4.0 en bij f/8.0 zie je dat de dekking van de onscherpe cirkelvormige vlakken niet egaal is. De cirkels daarin zorgen voor een heel onrustig beeld.

Voordelen

• Goede optische prestaties: hoge resolutie, geringe lichtafval
• Snelle AF
• Afdichting tegen stof en water

Nadelen

• Minder bruikbaar zoombereik bij een camera met APS-C sensor
• Scherpte aan de randen bij volle opening lager dan scherpte in centrum
• Sterke vervorming en hoge chromatische aberratie bij 24 mm (in RAW)
• Minder mooie bokeh
• Duur

De Canon 24-104 mm 4.0 L IS is de standaard zoomlens voor de Canon full frame camera’s. Het scheidend vermogen ligt met name bij de lagere brandpuntsafstanden hoog voor een lens op een Canon camera met APS-C sensor. De lichtafval is niet geheel onverwachts laag op een camera met een APS-C sensor. De beeldstabilisatie doet zijn werk goed, waardoor de bruikbaarheid van het relatief lichtzwakke objectief wordt vergroot. De bokeh is niet erg fraai.
Hoewel de afwerking van de Canon 24-105 mm 4.0 op een hoog niveau staat is de gevraagde prijs aan de hoge kant. De Canon 17-55mm f/2.8 IS is voor een camera als de Canon 650D waarschijnlijk een betere keuze, omdat die lens ten eerste lichtsterker en lichter is. Bovendien reikt de beeldhoek van de Canon EF-S 17-55 mm verder in het groothoekbereik dan de Canon 24-105 mm en is de vervorming bij 24 mm lager. Qua scherpte zijn beide lenzen aan elkaar gewaagd.