Als er 1 filter is, dat je niet in Photoshop kan simuleren, dan is het een polarisatiefilter.
Voordelen polarisatie filter
Een polarisatiefilter is de Polaroidbril voor de camera. Daarmee verwijder je storende reflecties en worden alle kleuren intenser. Niet alleen van het zwembad, maar ook van een winkelruit of van gebladerte in een landschapsfoto. Een polarisatiefilter verhoogt het contrast en maakt een lichtblauwe lucht donkerder blauw.
Er zijn lineaire en circulaire polarisatiefilters te koop. Lineaire filters zijn goedkoper, maar leveren vaak problemen op met scherpstellen. Digitale camera’s vragen om circulaire polarisatie filters.
In dit geavanceerde plakje filterglas zit een raster, dat alle lichtstralen die niet evenwijdig aan dat raster lopen terugkaatst. Het filter is draaibaar, waarmee je het polarisatie effect kan optimaliseren.
{insertgrid=379}
Polarisatiefilter verwijdert ongewenste reflecties.
Sommige fotobewerkingsprogramma’s bieden ook een polarisatiefilter. Softwarematig wordt het contrast vergroot en worden de kleuren iets warmer geaakt. Maar dat effect is meestal een slap aftreksel van wat een echt polarisatiefilter heeft te bieden. Bovendien is het (nog) niet mogelijk om softwareamatig reflecties te verwijderen.
Iedere keer als de locatie van de camera wijzigt moet je het filter aanpassen door aan de draairing te draaien. Als je bijvoorbeeld de camera na horizontaal te hebben gefotografeerd opeens verticaal houdt is het effect van de polarisatiefilter weer weg. Ook als de hoek van de zon is veranderd moet je een aanpassing doen. Je moet dus aan de draairing blijven draaien, het filter op de lens steken alleen is niet genoeg. Let ook op als de lens een draaiend voorelement heeft, het voorste deel van je lens draait bij het focussen en het effect van het filter wordt dan ook aangepast.
Nadelen polarisatie filter
Bij polarsatie wordt een deel van het licht weggefilterd, waardoor je een hogere ISO waarde (nadeel: meer ruis) of een langere sluitertijd (nadeel: meer bewegingsonscherpte) moet kiezen. Een polarisatiefilter versterkt ook eventuele vignettering (lichtafval aan de hoeken) van een lens.
Een polarisatie filter is het meest effectief als de camera op 90 graden van de zon wordt gehouden. Ook de verticale hoek waarin de camera wordt gehouden is van belang. As de zon recht achter je – of recht voor je staat – dan werkt een polarisatiefilter niet.
Bij een polarisatiefilter geldt: oefening baart kunst. Soms kan je met een kleine verandering van standplaats een heel ander effect bereiken. Sommigen ervaren dat als een nadeel, terwijl anderen de ontdekkingsreis met een polarisatiefilter juist leuk vinden.
Moderne filters zijn voorzien van een coating, die vaak ook bestaat uit meerdere lagen.
3 redenen waarom een coating belangrijk is
1. De coating zorgt er voor dat zo veel mogelijk licht door het filter wordt doorgelaten
2. Het biedt bescherming tegen stof, vet, vocht omdat de coating vaak harder is dan het filterglas en soms ook speciale waterafstotende of anti-statische eigenschappen heeft
3. Het voorkomt nevenbeelden en overstraling als gevolg van reflecties tussen het filter en de frontlens
In het algemeen geldt, dat hoe meer lagen coating zijn toegepast, des te hoger de transmissie van het filter is. Het prijsverschillen tussen soortgelijke filters van eenzelfde merk en soms ook prijsverschillen tussen merken.
Polarisatiefilter
Een polarisatiefilter is de Polaroidbril voor de camera. In het geavanceerde plakje zit een raster, dat alle lichtstralen die niet evenwijdig aan dat raster lopen terugkaatst. De filter is draaibaar, voor een optimaal resultaat per foto. Een bekend effect van een polarisatiefilter is een diepblauwe lucht die zelfs op de Antillen uitzonderlijk is.
Doordat de filter schitteringen op wateroppervlakken of weerkaatsingen door bladgroen terugdringt, worden de platen warmer en meer verzadigd. Het is zelfs mogelijk om de weerspiegeling van ruiten deels op te heffen. Veel experimenteren met de standplaats ten opzichte van de zon en het instellen van de filter is nodig om dit goed onder de knie te krijgen.
Er zijn lineaire en circulaire polarisatiefilters te koop. Lineaire filters zijn goedkoper, maar leveren vaak problemen op met scherpstellen. De meeste digitale camera’s vereisen daarom circulaire, die voor prijzen vanaf 50 euro over de toonbank gaan.
Polarisatie filter voorbeelden
Het effect van het filter zie je in deze voorbeelden. Een goed polarisatiefilter (vaak liefkozend een ‘pola’ genoemd) is één van de belangrijkste accessoires die een digitale fotograaf bij zich kan hebben. Met de introductie van digitale fotografie is de noodzaak voor fysieke filters grotendeels verdwenen. Veel effecten zijn prima achteraf op de computer toe te passen. Toch is het polarisatiefilter de moeite van het aanschaffen waard. Het reduceren of verwijderen van reflecties is achteraf niet mogelijk en het toevoegen van contrast achteraf gaat ten koste van detail in de schaduwen.
{insertgrid=425}
Polarisatiefilter
Wat doet een polarisatiefilter precies?
Het polarisatiefilter geeft een aantal effecten die goed van pas komen voor een fotograaf. Het meest merkbare effect is het effect op kleuren. Met een polarisatiefilter wordt groen groener, springen felle kleuren van bloemen er nog meer uit en wordt het contrast tussen de lucht en de wolken vergroot. Vooral dit laatste is een bekend effect, onder sommige omstandigheden wordt de lucht zelfs donkerblauw/zwart.
Sterk polariserend effect
Een ander goed eigenschap van het filter is dat het reflecties tegengaat. Alles in de wereld reflecteert licht, anders zouden we ze niet kunnen zien, maar soms kan de reflectie zo sterk zijn (vooral midden op de dag in de zomer) dat deze invloed heeft op hoe de kleuren in de camera terecht komen. Hoe meer reflectie, hoe minder je de echte kleuren ziet, het contrast neemt af. Kleuren worden dus versterkt als je het filter op je lens hebt zitten.
klens loop je de kans dat een dik filter zorgt voor extra vignettering. En dan eigenlijk nog alleen als er meerdere filters tegelijk worden gebruikt, zoals een protector + polarisatie of een protector met meerdere grijs filters.
Verder worden reflecties in glas en op water tegengegaan, waardoor je met het filter wel de bodem van een fontein met vissen zou kunnen zien en niet alleen de kop van een kikker, maar ook zijn lijf onder de waterspiegel. Een andere goede toepassing is bij het maken van een portretfoto waarbij je met een polarisatiefilter glimmende plekken tegen kunt gaan.
Werking
Het filter bestaat uit twee delen, een deel dat je op de schroefdraad van de lens draait en een draairing waarmee je het effect kunt doseren door er aan te draaien. Het kunnen draaien is een belangrijke eigenschap van het filter, afhankelijk van de sterkte van het licht en de lichtinval heeft het filter namelijk een ander effect. Als je je camera enkele graden draait zal het effect meteen veranderen.
Iedere keer als de locatie van de camera wijzigt moet je het filter aanpassen door aan de draairing te draaien. Als je bijvoorbeeld de camera na horizontaal te hebben gefotografeerd opeens verticaal houdt is het effect van de polarisatiefilter weer weg. Ook als de hoek van de zon is veranderd moet je een aanpassing doen. Je moet dus aan de draairing blijven draaien, het filter op de lens steken alleen is niet genoeg. Let ook op als de lens een draaiend voorelement heeft, het voorste deel van je lens draait bij het focussen en het effect van het filter wordt dan ook aangepast.
Sterker contract tussen wit en blauw
Sterker contract tussen wit en blauw
Het filter is het meest effectief als de camera op 90 graden van de zon wordt gehouden, dus de zon staat links of rechts van de fotograaf. Daarnaast hangt het ook nog af van de verticale hoek waarin de camera wordt gehouden. Soms krijg je ook al donkere luchten als je geen polafilter gebruikt, vooral op hele zonnige dagen met een groothoek lens. Er zijn ook standpunten waarop het filter geen effect heeft, bijvoorbeeld als de zon recht achter je of recht voor je staat.
Heb je te maken met grijze luchten waar geen zon doorheen komt, dan heeft het filter ook geen effect. Voor reflecties wegdraaien maakt het trouwens niet uit waar de zon staat, dat werkt altijd. Het is een favoriete toepassing van mij voor bijvoorbeeld watervallen, de reflectie wegwerken en de sluitertijd zo te vertragen dat het een miseffect geeft.
Hoe weet je nu of je het gewenste effect hebt? Door aan het filter te draaien zie je in de zoeker van de camera van het effect. Tijdens het draaien komt er een punt waarop het beeld er het meest aangenaam uit ziet. Bijvoorbeeld bij een blauwe lucht met witte wolken, tijdens het draaien komt een punt waarop de wolken er opeens uit lijken te springen. Dat is op dat moment het ideale effect.Blok 4 Blok 4
Door aan het filter te draaien komt er ander licht de lens binnen, erg duidelijk bij dit gebouw in Almere waar rechts de kleur donkerblauw veel sterker is, maar ook de reflectie aan de rechterkant veel meer zichtbaar. Met de draairing kun je dus ook creatieve keuzes maken.
Circulair of lineair?
Er zijn twee verschillende filters, een circulair en een lineair filter. Lineaire filters zijn minder duur dan circulaire filters en ook marginaal effectiever. Maar je hebt een circulair filter nodig als je een camera hebt die door de lens meet of autofocus heeft, anders schakel je door het ombuigen van lichtstralen dat het filter doet één of beide functies uit. Kortom je hebt een circulair filter nodig voor alle spiegelreflexcamera’s sinds – ehm – 1960 ofzo 😉
Met een polarisatiefilter (dat dus ook in de zonnebrillen is ingebouwd) kan het licht met één specifieke trillingsrichting worden tegengehouden. Zo is het mogelijk om lichtreflecties en spiegelingen in vensters of autoruiten weg te nemen. Men spreekt van het doven van de reflectie. Om te kiezen voor een bepaalde trillingsrichting moet het filter worden gedraaid ten opzichte van het onderwerp. Polafilters zijn daarom in draaibare vattingen gemonteerd.
Omdat de mate van polarisatie afhankelijk is van de hoek waaronder het licht op het onderwerp valt, is ook effect van het doven van die reflectie gevarieerd. Bij een invalshoek van 56 graden wordt het opvallende licht op een wateroppervlak maximaal gepolariseerd weerkaatst. Voor glas bedraagt deze hoek ca. 53 graden. Een polarisatiefilter werkt dan ook alleen wanneer je het onderwerp vanuit een hoek in beeld neemt. Door het draaien aan het polafilter en door tevens met de opnamehoek te variëren kan de ideale uitdoving worden gevonden. Dat hoeft overigens niet altijd volledige uitdoving te zijn, want een verminderde maar nog altijd aanwezige reflectie heeft ook z’n charme.
Grijs
Een polafilter is neutraal van kleur maar houdt wel een deel van het licht tegen. Een polafilter is dus tevens te gebruiken als grijsfilter. Afhankelijk van hoek en draaing kan een polafilters wel de helft van het licht tegenhouden. Dat zou dan een ND2 filters zijn.
Verzadiging
Polafilters kunnen bij kleurenfotografie ook worden ingezet om de kleuren van een onderwerp voller weer te geven. Men spreekt dan van verzadigde kleuren. Dat is een gevolg van het feit dat ruimtelijke reflecties door het filter worden weggenomen. Een opname van een gele bloem in de buitenlucht wordt zodoende ontdaan van de reflectie van de blauwe lucht. Het geel van de bloem is verzadigder. Op soortgelijke wijze kan men ook gras stukken groener maken, luchten blauwer en rozen roder.
