De Nikon 18-200 mm f/3.5-5.6G IF-ED AF-S DX VR II is in 2009 op de markt gekomen. Daarmee werd de eerste versie van de Nikon 18-200 mm van Nikon afgelost. Het enige verschil, behalve een klein cosmetisch verschil, is dat bij de tweede versie de zoomring niet meer uitzoomt als die verticaal hangt. Zoals bekend, de bijnaam voor een 18-200 mm lens is ‘vakantiezoomlens’. Tegenwoordig is de belangrijkste concurrent van de vakantiezoom misschien wel de digitale compactcamera. Bij veel compactcamera’s kom je een flink zoombereik tegen, met als grote voordeel de compacte bouw en het lage gewicht. Daartegenover staat, door de kleine sensor van een compactcamera, een grotere gevoeligheid voor ruis. Wat betreft zoombereik biedt de Nikon 18-200 mm VRII veel meer dan de Nikon 18-105 mm kitlens, maar is nauwelijks groter of zwaarder. De Nikon 18-200 mm is qua zoombereik inmiddels door de Nikon 18-300 mm ingehaald; maar die vakantiezoom is groter, zwaarder en duurder.

Nikon 18-200mm f/3.5-5.6G IF-ED AF-S DX VR II Nikkor @ 200 mm

Een zoomlens zoals de Nikon 18-200 mm met een zoombereik van meer dan 10 x levert een dramatisch perspectiefverschil op. Door het grote zoombereik is het niet meer nodig om van lens te wisselen.

Bouw en autofocus Nikon 18-200 mm

De Nikon 18-200 mm II is heel compact gebouwd en nauwelijks groter of zwaarder dan de Nikon 18-105 mm. Dat is een hele prestatie! Het huis is van kunststof gemaakt en de vatting van metaal. De scherpstelring van de Nikon 18-200 mm draait heel licht en zonder speling. De zoomring heeft niet over het hele traject dezelfde weerstand. Groot is het verschil gelukkig niet. Ook bij deze ring komen we geen speling tegen. De aandrijving van de autofocus is door middel van een ingebouwde motor. Voor sommige Nikon camera bezitters is dat een belangrijk gegeven. Immers, niet alle goedkope Nikon camera’s beschikken over een AF aandrijving in de camera voor de lens. Het scherpstellen gaat op de testcamera, een Nikon D3200, vlot en alleen bij weinig contrast is er sprake van ‘hunten’.{insertgrid ID = 288}

Beeldstabilisatie Nikon 18-200 VR

De ingebouwde beeldstabilisatie, door Nikon genoemd VR, is van de tweede generatie. Een opname geschoten zonder statief of VR bij een sluitertijd van 1/100 seconde en een brandpuntsafstand van 70 mm is net zo scherp als een opname met een sluitertijd van 1/10 seconde met VR. De winst bedraagt in onze test maximaal ongeveer 3 stops, en dat is niet gering. De Nikon 18-200 mm VRII is lichtzwak en door de ingebouwde VR wordt dit gecompenseerd.

Lichtafval Nikon 18-200 mm

De lichtafval is bij de Nikon 18-200 mm aardig binnen de perken gehouden. Dat geldt zowel voor de NEF bestanden als voor jpg bestanden. Hiernaast zie je de Imatest resultaten voor de jpg bestanden van de Nikon D3200. Wanneer je 1 stop diafragmeert is de lichtafval bij geen enkele brandpuntafstand storend, een hele prestatie voor een vakantiezoom.

Vervorming Nikon 18-200 mm

Devervorming van de Nikon 18-200 mm VRII NEF bestanden is groot bij de meeste brandpuntsafstanden. Onder de 30 mm is de vervorming tonvormig, tot aan 6% bij 18 mm. Dat is fors. Boven de 40 mm is de kussen-vormige vervorming met ongeveer 1,5% ook aan de hoge kant.

We hebben de Nikon 18-200 mm VRII getest inclusief in-camera correctie van vervorming door de Nikon D3200. Onder de 30 mm is de tonvormige vervorming duidelijk minder, maar nog steeds 4% bij 18 mm. Boven de 40 mm is er geen sprake meer van zichtbare vervorming.

Bokeh

Als fotograaf wil je dat onscherpe delen op de foto, denk daarbij aan een onscherpe achtergrond, mooi rustig weergegeven wordt. Dat gebeurt bij de Nikon 18-200 mm niet en dat zie je bijvoorbeeld aan de cirkels in de onscherpe rondjes.
Beperken van scherptediepte is met dit objectief niet of nauwelijks mogelijk. Ten eerste is het objectief niet  lichtsterk en ten tweede is de scherpte aan de randen minder bij volle opening. Maar dat geldt voor heel veel zoomlenzen.
Voor een mooiere bokeh moet je uitwijken naar veel duurdere, lichtsterkere lenzen, die bovendien een kleiner zoombereik hebben.

Overstraling

De Nikon 18-200 bestaat uit 16 lenselementen in 12 groepen. Met een dergelijk complex ontwerp is het niet verwonderlijk dat de Nikon 18-200 mm VRII gevoelig is voor tegenlicht. Zowel overstraling als lichtvlekken kom je dan tegen en tijdens de opname moet je daar rekening houden. Het oude adagium: “Fotografeer met de zon in je rug” is hier van toepassing.

Scherpte Nikon 18-200 VR

De centrumscherpte is vanaf volle opening hoog en neemt iets af bij de langere brandpuntafstanden. Dat laatste is bijna altijd het geval bij zoomlenzen. De Nikon 18-300 mm heeft een groter zoombereik, is even lichtzwak maar tekent iets scherper bij de langere brandpuntsafstanden dan de Nikon 18-200 mm.

Het verschil tussen de scherpte in het centrum van de Nikon 18-200 mm en de scherpte in de hoeken is bij sommige zoomstanden echter tamelijk groot. Bij brandpuntsafstanden langer dan 90 mm kan je het beste diafragma f/11 aanhouden. Je moet er dan wel voor zorgen om een voldoende snelle sluitertijd te houden bij de lange brandpuntsafstanden.

Chromatische aberratie Nikon 18-200 mm

Net als bij de Nikon 18-300 mm VR kan je in de NEF bestanden van de Nikon 18-200 mm zichtbare chromatische tegenkomen. De prestaties van beide objectieven zijn op dit punt ongeveer gelijkwaardig. Chromatische aberratie is overigens eenvoudig te corrigeren in Capture NX, Photoshop of Lightroom.

De Nikon D3200 testcamera corrigeert chromatische aberratie van de Nikon 18-200 mm uitstekend, waardoor er geen zichtbare chromatische aberratie overblijft in jpg bestanden.

Conclusie test Nikon 18-200mm f/3.5-5.6G IF-ED AF-S DX VR II Nikkor

Voordelen

• Groot zoombereik
• Zeer effectieve beeldstabilisatie
• Hoge tot zeer hoge centrumscherpte
• Lage chromatische aberratie in jpg bestanden
• Compact van bouw met laag gewicht

Nadelen

• Hoekscherpte valt bij de meeste brandpuntafstanden wat tegen
• Gevoelig voor tegenlicht
• Zichtbare chromatische aberratie in NEF bestanden
• Niet zo fraai bokeh

Er wordt wel eens gesteld dat een 18-200 mm vakantiezoomlens door het grote zoombereik niet goed kan zijn. Onze test laat zien dat die bewering ten dele niet klopt. De scherpte is, zeker in het centrum, heel hoog in combinatie met de Nikon D3200. Ga je wat diafragmeren dan wordt bij de meeste brandpuntsafstanden de hoekscherpte beter. De Nikon D3200 is medeverantwoordelijk voor de hoge resolutie. Zaken als vervorming en lichtafval zijn te corrigeren en de chromatische aberratie is voldoende laag.
Is er dan niets op de Nikon 18-200 mm aante merken? Ja zeker, het objectief is gevoelig voor tegenlicht en daarnaast is de weergave van onscherpe partijen niet zo fraai. En, kenmerkend voor het compacte ontwerp, de lichtsterkte is heel beperkt waardoor je bij weinig licht te maken krijgt met lange sluitertijden. Als potentiële koper zou je ook naar de Nikon 18-300 mm kunnen kijken. De Nikon 18-300 mm heeft een groter zoombereik, is even lichtzwak maar tekent scherper bij de langere brandpuntsafstanden dan de Nikon 18-200 mm. Bij een brandpuntsafstand van 18 mm wint de Nikon 18-200 mm het van de Nikon 18-300 mm. Met beide objectieven is het goed vakantie vieren!