Test Nikon 18-300 mm

Door

12 juli 2012

Nikon 18-300mm f/3.5-5.6G ED AF-S DX VR Nikkor & Nikon D3200 (N APS-C)

In de zomer van 2012 is de Nikon 18-300 mm f/3.5-5.6G ED AF-S DX VR Nikkor, kort aangeduid met Nikon 18-300 mm VR, op de markt gekomen. Het is in wezen een verlengd 18-200 mm objectief, waarvan de bijnaam ‘vakantiezoom’ vaak gebruikt wordt. Vanuit een bepaalde loomheid dan wel luiheid willen veel vakantiegangers niet meer een objectief wisselen. Het zoombereik van een 18-200 is eigenlijk zo groot dat je bijna alle fotografische situaties de baas kan en van lens wisselen is dan niet meer nodig. Is het toeval dat een vakantiezoomlens even groot is als een blikje bier? In navolging van Sigma en Tamron, die respectievelijk een 18-250 en een 18-270 mm aanbieden, is Nikon nu met een 18-300 mm uitgekomen. Het is een DX lens, dus ontworpen voor een kleine beeldsensor en de beperkte lichtsterkte wordt ten dele goedgemaakt door ingebouwde beeldstabilisatie. De AF-S DX Nikkor 18-300 mm f/3.5-5.6G ED VR heeft een ingebouwde scherpstelmotor en past daardoor ook op Nikon camerahuizen zonder ingebouwde motor.

Nikon-18-300-mm

beeldhoek Nikon 18-300mm f/3.5-5.6G ED AF-S DX VR Nikkor @ 18 mm	Nikon 18-300mm f/3.5-5.6G ED AF-S DX VR Nikkor @ 300mm
Het indrukwekkende 17 x zoombereik van de Nikon 18-300 mm VR komt overeen met de beeldhoek van een 27-450 mm zoomlens op een camera met een vol-formaat sensor. Klik op de rechterafbeelding voor een grotere weergave van het centrum van de rechterafbeelding of klik hier voor een 100% beelduitsnede van de rechterafbeelding, om een indruk te krijgen van de scherpte bij een uit de hand gemaakte opname bij een brandpuntsafstand van 300 mm, f/8 en 400 ISO. Het zoombereik van de Nikon 18-300 mm is een stuk groter dan het zoombereik van een 18-200 mm lens. Maar, koop je een 18-300 mm om als ‘vogeltjeslens’ in te zetten, dan kom je bedrogen uit. Een brandpuntsafstand van 300 mm, ook op het DX formaat, is voor veel vogelaars te kort.
Bouw en autofocus Nikon 18-300 mm
Gezien het grote zoombereik is de Nikon 18-300 mm zeer compact gebouwd en licht van gewicht. De lengte van het objectief bedraagt slechts 12 cm, vergelijk dat maar eens met mijn geliefde Nikon AF 300 mm 4.0. Echter, zoom je in van 70 mm naar 300 mm dan wordt het objectief 21 cm lang. En verdraai je die zoomring wat snel, dan voel je de wind langs je ogen blazen. Brildragers zijn hier in het voordeel. De zoomring draait voldoende soepel en is, net zoals de scherpstelring spelingvrij. Het scherpstellen gaat voldoende vlot, maar bij weinig licht dan wel weinig contrast, gaat de camera wat zoeken. Een verschijnsel dat we wel vaker tegenkomen.	{insertgrid ID = 288}
De Nikon 18-300mm wordt geleverd inclusief zonnekap en etui. Gezien het enorme zoombereik is de zonnekap gericht op een groothoeklens. In het telebereik zou een grotere zonnekap effectiever zijn.
Beeldstabilisatie Nikon 18-300 mm
Rechtsonder de Imatest resultaten voor een groot aantal opnames gemaakt bij een brandpuntsafstand van 70 mm. Het beeld is niet helemaal eenduidig vanwege een paar verrassend stil gehouden uit de losse pols gemaakte opnames bij 1/25 seconde. Het lijkt er wel op dat de winst beperkt blijft tot 1 of 2 stops. Linksonder twee praktijkopnames gemaakt, met normale VR aan, bij een brandpuntsafstand van 300mm, waarbij de opname die is gemaakt met een sluitertijd van 1/160 seconde al zichtbaar minder scherp is dan de opname gemaakt bij een sluitertijd van 1/500 seconde. Ook hier realiseren we niet meer dan 2 stops winst. Klik op de afbeelding voor een grotere versie.

Lichtafval Nikon 18-300 mm

Omdat we bij 9 brandpuntsafstanden de lichtafval gemeten hebben, zijn het 2 grafieken geworden. Samenvattend kan je stellen dat de lichtafval bij alle brandpuntsafstanden na 1 stop diafragmeren redelijk goed binnen de perken blijft. Uitzondering daarop is 18 mm, waar ook na 1 stop diafragmeren de lichtafval nog fors is. Ter illustratie hieronder de lichtafval bij een brandpuntsafstand van 18 mm en diafragma 3.5 (links) en een opname gemaakt bij een brandpuntsafstand van 300 mm en diafragma 5.6. Ondanks de in-camera correctie van lichtafval die op de Nikon D3200 was ingesteld, zal je achteraf in Photoshop of Lightroom de lichtafval nog moeten corrigeren.

Vervorming Nikon 18-300 mm

Eerlijk is eerlijk, we hadden, vanwege het enorme zoombereik, een grotere vervorming verwacht. Alleen bij 18 mm en 33 mm zal deze bij bepaalde onderwerpen, denk daarbij aan gebouwen, gecorrigeerd moeten worden.
Bokeh

Hierboven twee opnames gemaakt bij een brandpuntsafstand van 300 mm. Linksboven is ter illustratie scherpgesteld op de achtergrond. Rechtsboven een opname van dezelfde opstelling, maar nu scherpgesteld op de voorgrond. Er is geen sprake van een mooie wollige achtergrond. Klik op de rechter afbeelding voor een grotere versie. Linksonder een opname gemaakt bij een brandpuntsafstand van 200 mm en diafragma 8. Ondanks de lange brandpuntsafstand is er geen mooie wollige achtergrond te zien in deze opname. Rechtsonder een 100% beelduitsnede van de onrustige bokeh bij diafragma 3.5 en een brandpuntsafstand van 18 mm.

Overstraling Nikon 18-300 mm
Hieronder twee opnames gemaakt bij een brandpuntsafstand van 21 mm (links) en een brandpuntafstand van 25 mm (rechts), waar duidelijk sprake is van overstraling en nevenbeelden. Verlies aan contrast, diafragma ringen en groene spoken; je kan ze allemaal tegenkomen. Bij de langere brandpuntsafstanden is er geen sprake van overstraling. Zelfs niet als er een felle lichtbron rechtstreeks in de camera schijnt. Rechts een opname gemaakt bij een brandpuntsafstand van 300 mm. Dat is een goede prestatie.

Scherpte Nikon 18-300 mm
De scherpte wordt bij de Nikon 18-300 mm weergegeven door maar liefst 108 kolommen, de helft daarvan geeft de centrumscherpte en de andere helft geeft de hoekscherpte weer. Bij bijna alle brandpuntsafstanden geldt dat de centrumscherpte het hoogst is bij 1 stop diafragmeren. Kijk je naar de hoeken dan is het soms nodig om een extra stop te diafragmeren om het optimum te behalen. In het algemeen is de scherpte hoog, mede dankzij, of juist dankzij, de 24 MP beeldchip van de testcamera. Uitzondering daarop is de hoekscherpte bij 18 mm; deze blijft ook na diafragmeren onder de maat.
Chromatische aberratie Nikon 18-300 mm
Waar mogelijk passen we de standaard in-camera correcties toe op de objectieven die we testen. Dankzij in-camera correctie van chromatische aberratie door de Nikon D3200 is chromatische aberratie in jpg bestanden afwezig over het hele zoombereik. Klik op het plaatje voor alle Imatest resultaten voor chromatische aberratie van jpg bestanden. Wie in RAW werkt, of een oudere Nikon camera heeft, zal wel rekening moeten houden met de chromatische aberratie van de Nikon 18-300 mm VR. Bij de uiterste brandpuntsafstanden kan je groene en paarse randen tegenkomen bij scherpe contrastovergangen. In het midden van het zoombereik zijn het blauwe en gele randen. Hieronder zie je de chromatische aberratie in een 100% crop van een NEF bestand gemaakt op een brandpuntsafstand van 18 mm (links) en een 200% crop van een NEF bestand gemaakt bij een brandpuntsafstand van 52 mm.

{insertgrid=117}	{insertgrid=118}
Conclusie test Nikon 18-300mm f/3.5-5.6G ED AF-S DX VR Nikkor
	Gebruik de Lensvergelijker of kijk in ons overzicht van geteste objectieven om dit objectief te vergelijken met andere objectieven.
WYSIWYG score: Deze tabel geeft de prestatie weer van dit objectief als je de bestanden in de camera opslaat als jpg, waarbij je alle beschikbare in-camera lenscorrecties hebt aanstaan. Deze score geeft je voor deze objectief / testcamera combinatie: “What you see is what you get”.	{insertgrid ID = 301}
Voordelen Groot zoombereik Compact en licht in relatie tot zoombereik Bij alle brandpuntsafstanden hoge tot zeer hoge scherpte in het centrum en bij de meeste brandpuntsafstanden voldoende tot hoge scherpte in de hoeken Lichtafval en vervorming laag voor een dergelijk objectief Weinig last van tegenlicht bij wat langere brandpuntsafstand	Nadelen Lage lichtsterkte bij 18 mm flinke lichtafval en vervorming Last van nevenbeelden en overstraling in groothoekstand Minder mooi bokeh AF van testcamera zoekt soms bij laag contrast onderwerpen Forse meerprijs t.o.v. 18-200 mm
{insertgrid=344}{insertgrid=345}{insertgrid=343}
Met gemengde gevoelens zijn we aan de test van de Nikon 18-300 mm f/3.5-5.6G ED AF-S DX VR begonnen. Maar tijdens het testen werden we steeds enthousiaster. Immers, de lichtafval valt wel mee en is te corrigeren. Dit geldt ook voor vervorming en CA. De centrumscherpte is zonder meer hoog en in veel gevallen is de hoekscherpte meer dan voldoende. De bouw is compact en de AF is voldoende snel. Het objectief is wel lichtzwak, spelen met de scherptediepte is lastig omdat je veel scherptediepte hebt. En nu we het toch over de beeldkwaliteit hebben, de weergave van onscherpe partijen, de zogenaamde bokeh, is niet erg fraai. Daarnaast is de meerprijs voor een 18-200 mm fors. Maar verder is de Nikon 18-300 mm een fijn vakantie-maatje!