Aan de buitenkant zijn er nauwelijks verschillen tussen de D6 en zijn voorganger, de D5.

Net als de EOS-1D X Mark III is de D6 in de eerste plaats bedoeld voor professionele sport-, nieuws- en natuurfotografen. Die willen vooral een oerdegelijke camera met een hoge seriesnelheid, gecombineerd met een betrouwbaar autofocussysteem en een uitstekende beeldkwaliteit rechtstreeks uit de camera, ook bij hoge gevoeligheden. Bij een opdracht is er immers meestal geen tijd voor nabewerking; de beelden moeten zo snel mogelijk naar de klant of het agentschap. De D6 voldoet aan al die eisen.

Bouw en bediening

Aan de buitenkant zijn er nauwelijks verschillen tussen de D6 en zijn voorganger, de D5. Daardoor voelt de D6 meteen vertrouwd aan. Alle fysieke bedieningselementen zitten op dezelfde positie, zodat er geen leerproces nodig is voor wie al met een D5 gewerkt heeft. De D6 heeft een horizontale en een verticale grip met op beiden een ontspanknop, AF-ON toets en een joystick om de positie van het focuspunt te wijzigen.

Ook de grote en heldere optische zoeker, het lcd-scherm en de twee monochrome statusschermpjes zijn identiek. Het lcd-scherm toont een scherp beeld met 2,4 miljoen beeldpunten, en is in fel licht goed zichtbaar. Het scherm is aanraakgevoelig en kan gebruikt worden om het uitgebreide cameramenu in te stellen en om opnames te bekijken door naar links of rechts te swipen. Door naar boven of onder te swipen kun je een foto beschermen tegen wissen, een beoordeling toekennen, een spraaknotitie toevoegen of een foto selecteren om door te sturen – de exacte functie wijs je zelf toe via het menu. Nieuw is een aansluiting voor een Kensington-veiligheidsslot. Die is nuttig als je de D6 als remote camera gebruikt, bijvoorbeeld achter het doel bij een voetbalwedstrijd.

Betere communicatie

In de verticale grip zit de nieuwe EN-EL-18c accu. Deze is volgens de CIPA-norm goed voor 3.580 opnames. In de praktijk zul je er meer halen, afhankelijk van hoe vaak je het scherm gebruikt en welke draadloze functies je activeert. Want net als de EOS-1D X Mark III heeft de D6 nu ook wifi, bluetooth en een gps-ontvanger ingebouwd. Jarenlang werd ons verteld dat deze draadloze technologie niet verenigbaar was met de hoge eisen aan weerbestendigheid voor deze camera’s. Dat Nikon en Canon tegelijk een oplossing gevonden hebben, doet vermoeden dat de ingenieurs na de werkuren dezelfde bars bezoeken! Maar even serieus: voor de gebruiker betekent het dat de D6 samenwerkt met Nikons handige SnapBridge-app. Daarmee wordt terwijl je fotografeert al automatisch een verkleinde versie van de foto naar een verbonden smartphone verstuurd. Heel handig, en een potentiële tijdwinst voor professionele fotografen met een deadline. De D6 beschikt ook nog steeds over de aansluiting voor de draadloze WT-6A zender voor wie een groter wifi-bereik nodig heeft. Ook een Ethernet-poort is aanwezig zodat de camera direct met een bekabeld netwerk verbonden kan worden. Volgens Nikon gaat het doorsturen van beelden naar een FTP-server daarbij 15% sneller.

Snelheid

Bij de D5 bood Nikon de keuze tussen een versie met twee Compact Flash-geheugenkaarten en een model met twee XQD-geheugenkaarten. De D6 komt maar in een enkele versie, met twee slots waarin zowel XQD- als CFExpress-geheugenkaarten passen. Indien je twee kaarten tegelijk gebruikt, kun je via het menu instellen hoe deze gebruikt worden: overflow, back-up, raw op kaart 1 en jpeg op kaart 2, of twee verschillende jpeg-formaten. Bij die laatste optie bewaar je dan bijvoorbeeld op de ene kaart een jpeg op volledig formaat voor je archief en op de tweede een verkleinde jpeg om door te sturen. Het is aan te raden om bij aanschaf van de D6 ook meteen CFExpress-geheugenkaarten te kopen. Die zijn immers sneller dan XQD – niet alleen bij het wegschrijven van beelden naar de kaart, maar ook en vooral bij het kopiëren van bestanden naar de harde schijf in je computer (zie de test van geheugenkaarten in Focus 5).

De maximale seriesnelheid van de D6 bedraagt 14 opnames per seconde, in volle resolutie en met continu autofocus – dat zijn twee beelden per seconde meer dan de D5. De EOS-1D X Mark III is sneller, met 16 bps bij gebruik van de optische zoeker, en (net als de Sony A9) 20 bps bij live view. De D6 kan in live view met de elektronische sluiter volledig geruisloos fotograferen met 10 bps, maar dat is wel zonder continu autofocus (5 bps met C-AF).

De buffer van de D6 is groot genoeg voor 200 opeenvolgende opnames in jpeg-formaat met volledige resolutie (20 megapixel). Na het bereiken van die limiet vertraagt de camera. De EOS-1D X Mark III houdt zijn hoge opnametempo vol zolang er plaats is op je geheugenkaart. Is dat in de praktijk een probleem? Ik denk het niet. 200 jpeg-opnames met 14 bps, dat is goed voor 14 seconden ononderbroken fotograferen, dus ruim voldoende voor pakweg de 110 meter horden van start tot finish. In raw-formaat (14-bit, verliesloze compressie) speelt de geheugenkaart de beslissende rol. Met een ProGrade Cobalt CFExpress Card haalt de D6 bij 14 bps nog steeds 175 opeenvolgende raw-opnames. Met een tragere Sony M XQD-kaart vertraagde de D6 al na 114 opnames.

Autofocus

De D5 had al een zeer betrouwbaar fasegebaseerd autofocussysteem, en dat van de D6 is nog beter geworden. De D6 telt weliswaar minder AF-punten dan de D5; 105 tegenover 153. Maar op de D6 zijn dit allemaal gevoelige kruissensoren, die zowel in horizontale als verticale richting faseverschillen kunnen meten. Bovendien zijn alle autofocuspunten te selecteren – op de D5 waren slechts 55 van de 155 te selecteren. Het middelste scherpstelpunt is extra lichtgevoelig; het functioneert bij LW -4,5, terwijl de andere punten gevoelig zijn tot LW -4.

De vertrouwde Nikon AF-veldstanden zijn aanwezig: enkelpunt, automatisch, dynamisch veld (met 9, 25, 49 of 105 AF-punten), 3D-tracking en groepveld-AF. Bij die laatste zijn nu tot 17 aanpasbare configuraties beschikbaar, zodat het AF-patroon kan worden aangepast aan de opnamesituatie. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om een groepveld-AF met alle AF-punten op een horizontale lijn te selecteren; de camera stelt dan scherp op het onderwerp op die lijn dat het dichtst bij de camera komt. Dat is bijvoorbeeld praktisch bij een race waar deelnemers naast elkaar in de richting van de camera bewegen; de D6 pikt er dan automatisch de koploper uit.

Net als bij Canon wordt de scherpstelling ondersteund door de RGB-lichtmeetsensor. Deze sensor herkent vormen, kleuren en gezichten en zorgt ervoor dat de continu-AF het gekozen onderwerp blijft volgen.

De accuraatheid van de 3D-tracking op de D6 is fenomenaal. Ik hoefde er alleen voor te zorgen dat het initiële scherpstelpunt op het hoofd van een sporter lag, en de continu-AF bleef deze perfect volgen, ook als hij zijn hoofd afwendde, of een andere speler door beeld liep. Resultaat: op 1.200 beelden van een badmintonwedstrijd had ik er slechts 6 onscherpe. Canon en Sony geven veel ruchtbaarheid aan hun slimme AF-algoritmes, maar Nikon heeft minstens evenveel recht om te pochen.

In live view is het plaatje minder positief. De D6 gebruikt dan contrastdetectie, en die is veel trager dan de fasedetectie bij gebruik van de optische zoeker. Er zal vast wel een reden zijn waarom Nikon de sensor van de D6 niet uitrustte met fasegebaseerde ‘autofocuspixels’, zoals bij de sensor in de Z-systeemcamera’s en de D780, maar het betekent wel dat de D6 in live view niet geschikt is voor snelle actie. De EOS1-D X Mark III, met zijn Dual Pixel CMOS AF, wint het op dit vlak.

En terwijl Canon de EOS1-D X Mark III promoot als een toestel dat geschikt is voor zowel foto als video, kregen de videomogelijkheden van de D6 blijkbaar geen prioriteit. De D6 kan in 4K-resolutie filmen met maximaal 30 fps, maar met een 1,7x crop. In Full HD wordt wel de volledige breedte van de sensor gebruikt, bij een maximale framerate van 60 fps; er zijn geen hogere framerates voor slow motion. Evenmin is er een raw-formaat voor video of een Log-profiel.

Beeldkwaliteit

We schreven al dat de beeldkwaliteit van jpeg-opnames cruciaal is voor een camera als de D6. Hier stelt Nikon gelukkig geenszins teleur. De opnames (met de Standaard Picture Control) zijn scherp en contrastrijk. De lichtmeting zorgt voor correct belichte opnames, en de automatische witbalansregeling werkt voortreffelijk. De prestaties bij hoge gevoeligheden zijn uitmuntend; tot aan ISO 64.000 is er een goede balans tussen ruisonderdrukking en detailbehoud, zodat de opnames zonder voorbehoud te gebruiken zijn. De gevoeligheid is uitbreidbaar tot het equivalent van ISO 3.280.000, maar daarbij is de ruisonderdrukking zo sterk dat het onderwerp moeilijk te herkennen valt.

Conclusie test Nikon D6