De Nikon D7100 is in februari 2013 geïntroduceerd als de opvolger van de Nikon D7000. De Nikon D7100 is een semiprofessionele camera met een APS-C sensor, maar wel met 24 megapixels (6000 x 4000), voor APS-C een ongehoord getal, en vijftig procent meer dan z’n voorganger. Momenteel heeft Nikon 3 DX camera’s (D3200, D5200, D7100), die allemaal een andere 24 megapixel sensor hebben. In de Nikon D7100 is het laagdoorlaatfilter, dat de meeste digitale camera’s nog hebben ter voorkoming van het Moiré-effect, maar dat de scherpte verlaagt, weggelaten. Ook verbeterd zijn het AF-systeem (meer velden) en de filmmogelijkheden. Onder andere is er nu stereogeluid.

Vormgeving

De Nikon D7100 is op het eerste gezicht niet van de Nikon D7000 te onderscheiden. Bij nauwkeurige beschouwing vind je toch nog wel een paar verschillen. Zo is er een aparte start/stopknop voor de filmfunctie. En er zijn wat knoppen van plaats veranderd om ruimte te maken voor een iets groter LCD-scherm. Ook opvallend is dat elke externe aansluiting nu een apart zacht plastic deurtje heeft. De grote draaischijf links boven op de body heeft een blokkeerinrichting gekregen zodat je de instellingen niet per ongeluk kunt veranderen. Zoals het een semiprofessionele body betaamt, heeft de Nikon D7100 twee kaartslots, allebei voor een SD-kaart.

Nikon D7100 Dynamisch bereik? Enorm! Beweeg je muis over bovenstaande afbeelding om te zien wat er in de nacht verborgen is. Dit is geen HDR opname van meerdere belichtingen: het is een panorama van 4 opnames gemaakt met de Nikon 10-24mm DX op 400 ISO, f13, 20 sec

Nikons hebben traditioneel overal knoppen: op voor-, boven- en achterzijde; het design is minder strak dan bij sommige andere merken. Er is wel sprake van een eigen “Nikon” stijl, zodat je, komende van een andere Nikon SLR, niet snel misgrijpt. Het AF-knopje zit rechts onder de bajonet, op een buitengewoon onhandige locatie. De camera heeft een ingebouwde flitser, die ook gebruikt kan worden als masterflitser voor Nikon’s Creative Light System.

Wat de Nikon D7100 mist, is een ingebouwde WiFi-verbinding. Daarvoor moet je een aparte transmitter bijkopen (met Euro 59 redelijk geprijsd) die je achter een van de deurtjes kunt inpluggen. Ook GPS zit niet in het pakket. Daarvoor moet je dieper in de buidel tasten. Zowel de externe GPS als de externe Wifi zorgen voor een onhandig extra uitsteeksel op je camera.

Nikon D7100 versus Nikon D7000

• 24 megapixels (Nikon D7000: 16)
• Geen laagdoorlaatfliter
• AF met 51 velden (D7000: 39)
• Filmt met stereogeluid
• Iets groter LCD-scherm
• 1,3 crop modus

Nikon D7100 versus Canon 60D, Canon 700D en Nikon D5200

• De Nikon D7100 is steviger gebouwd dan de Nikon D5200, heeft een betere Autofocus, geen klapscherm maar wel een ingebouwde scherpstelmotor (waardoor niet AF-S objectieven ook bruikbaar zijn). Hij is daardoor ook 200 g zwaarder. De D7100 heeft meer dedicated knoppen (ISO, AF), die je op de Nikon D5200 alleen via het menu kan kiezen. De Nikon D7100 heeft een tweede draaiwiel en een display aan de bovenkant. De Nikon D5200 heeft geen ingebouwde AF motor.
• Een directe concurrent is de Canon 60D. Die heeft minder pixels dan de D7100 (18 MP) maar wel een klapscherm.
• Ook de Canon 700D heeft een 18MP sensor; hij heeft een klapscherm en tevens een touch screen

Zoeker, beeldscherm en menu

De Nikon D7100 heeft een uitstekende optische zoeker, die het hele beeldveld bestrijkt en een zoekervergroting van 0.94x. Daar kan geen elektronische zoeker, laat staan een LCD-scherm, tegenop! Onder in beeld worden de essentiële camera-instellingen getoond. Met het LCD-scherm is overigens niets mis, maar wij gebruiken het alleen in de studio, om zeer nauwkeurig te kunnen scherpstellen. Je elimineert op deze manier mogelijke front-focus/back-focus problemen die optreden wanneer de autofocus niet helemaal spoort met het gebruikte objectief. In Live View stel je scherp op wat de sensor daadwerkelijk waarneemt.

De Nikon-menu’s blinken doorgaans niet uit in overzichtelijkheid. De Nikon D7100 kent verschrikkelijk veel instelmogelijkheden, alles zit er op en er aan. Het is wel even zoeken voor je die instellingen in het menu gevonden hebt. Gelukkig is er ook een snelmenu, waarmee je de belangrijkste zaken (zoals ISO) snel kunt aanpassen.

Beeldkwaliteit

Qua beeldkwaliteit hoort de D7100 tot de toppers. De resolutie (beeldscherpte) is zeer hoog, en wordt alleen nog overtroffen door de D800E. Beide camera’s hebben geen laagdoorlaat (low-pass) filter. Zo’n filter wordt in de meeste camera’s met een CMOS sensor toegepast om het moiré-effect te onderdrukken. Het beeld wordt in feite bewust onscherp gemaakt, om het vervolgens weer softwarematig te verscherpen. Het kan niet anders of zoiets leidt tot verlies van detaillering. Eerlijkheidshalve moeten we hier vermelden dat de Nikon D5200 in onze resolutiemetingen het net zo goed dat als de Nikon D7100, terwijl de Nikon D5200 wel is voorzien van een laagdoorlaat filter. Waarschijnlijk speelt de mate van verscherping hier een rol, die per camera kan verschillen.
Door de enorme pixelaantallen van de sensor is de kans dat je nog moiré (een interferentiepatroon dat ook valse kleuren geeft) tegenkomt op deze camera wel bijzonder klein. En al helemaal wanneer je een kitlens gebruikt. De resolutie van de optiek is dan namelijk de limiterende factor. Wil je echt het beste uit deze camera halen, koop er dan een kwaliteitsobjectief bij. Bijvoorbeeld een vastbrandpunt 50 of 35 mm. Dat hoeft echt niet van het ‘eigen merk’ te zijn. Op onze site zie je voorbeelden van ‘vreemde’ merken die ook uitstekend uit onze tests naar voren komen.Sommige fotografen verwarren overbelichte hooglichten met een te laag dynamisch bereik, wat we illustreren met bovenstaande opname. Zonder histogram kan je het gevoel hebben dat deze opname te donker of onderbelicht is. Als je er voor gekozen zou hebben om de opname 1 of 2 stops extra langer te belichten, dan zou de bloem er op je LCD scherm van de camera veel mooier uit zien. Thuisgekomen zie je dan echter aan het histogram (lang niet iedereen gebruikt het histogram op de camera), dat de hooglichten overbelicht zijn. Deze vorm van overbelichten heeft weinig te maken met het dynamisch bereik: het dynamisch bereik van de camera is groot genoeg voor deze situatie, zoals je kunt zien in het histogram: er is geen clipping van de hooglichten of schaduwpartijen. Maar omdat de witte bloemen veel feller zijn dan de achtergrond, is de achtergrond wel donkerder “dan in werkelijkheid”. In dergelijke situaties is het beter om te vertrouwen op de belichtingsmeter van de camera, in plaats van het LCD scherm, en achteraf de bloemen en de achtergrond op de computer precies zo licht te maken als de situatie in werkelijkheid was.

Dynamisch bereik Nikon D7100

Het dynamisch bereik van de D7100 is zeer groot, net als van de D5200 overigens. Het aardige is dat de body ook een HDR-optie heeft waarbij twee opnames met verschillende belichting direct na elkaar worden genomen. Die opnames worden dan gecombineerd. Het is een trucje dat al geruime bestaat; het praktisch nut staat of valt met hoe de camera de twee beelden over elkaar legt. Soms wordt er geen enkele correctie toegepast en krijg je soms ‘dubbele beelden’. Dan moet je dus met een statief werken (waarbij het overigens vrijwel ondoenlijk blijkt te zijn om twee opnames te maken die op pixelniveau precies over elkaar heen vallen; er treedt altijd wel wat verplaatsing op). Met deze D7100 hebben we ‘uit de hand’ HDR-opnames gemaakt die er prima uitzien. De software waarmee de twee beelden worden gekoppeld werkt dus goed. Het HDR-niveau (de verschillen in belichting) kun je op drie niveaus instellen. Op het hoogste niveau gaan de plaatjes wel erg onnatuurlijk ogen.

Ruis

De ruisprestaties van de D7100 zijn zeer goed. Tot en met ISO 800 is de ruis eigenlijk niet merkbaar. Hoe klein de verschillen met name bij 100 ISO jpg bestanden zijn, kan je zien aan de 100% beelduitsnedes van een testopname grijskaart, gemaakt met een Nikon D7000, Nikon D5200 en een Nikon D7100. Bij hogere ISO waarden worden de verschillen wat beter zichtbaar. Onder de camera’s met een APS-C formaat sensor doet alleen de Fujifilm X-E1 het beter, maar die is geheel anders van opbouw en niet vergelijkbaar met deze spiegelreflex sensor. Opvallend is, dat het weglaten van het laagdoorlaat filter op de Nikon D7100 niet heeft geleid tot een betere signaal-ruisverhouding ten opzichte van de Nikon D5200. Dat zou je in theorie namelijk wel verwachten. Fuji geeft aan dat het weglaten van het laagdoorlaatfilter met name bij de hoge ISO waardes (boven de 1600 ISO) tot een betere signaal/ruisverhouding leidt. Full-frame camera’s, ongeacht of ze nu van Nikon of van Canon komen, doen het qua signaal-ruis verhouding nog net wat beter. Dit kan zeker een argument zijn om te kiezen voor zo’n model.

De Nikon D7100 heeft een ISO-bereik dat loopt tot 6400; daarboven zijn dan nog twee stappen die aangeduid worden met Hi1 en Hi2. Wij zouden die laatste twee bewaren voor de noodgevallen. De plaatjes ogen wat kunstmatig en er is sprake van kleurverschuiving. Ook wanneer je de hoge-ISO-ruisreductie uitschakelt.

Kleurweergave Nikon D7100

De kleurweergave in de Auto witbalans modus is zoals we dat van een Nikon spiegelreflex gewend zijn: redelijk natuurgetrouw maar met een geringe kleurverschuiving van het rood naar het geel. Zoiets doet het goed bij opnames waar gezichten op staan. De kunstlichtmodus vonden we wat aan de gele kant.

Uiteraard kun je de kleurbalans in de camera al op alle mogelijke manieren naar je eigen smaak aanpassen. Wij doen dat nooit, het resultaat valt eigenlijk altijd tegen en haalt het zelden in vergelijking tot wat de autowitbalans van de camera zelf produceert. Kleine correcties doen wij liever later op het computerscherm.

De kleurweergave van de Nikon D7100 is net zo goed als van de Nikon D5200. De witbalans van de Nikon D7100 bleek zelfs nog iets beter.

Crop Modus

De D7100 beschikt over een feature die we nog niet eerder op een APS-C camera gezien hadden: een crop modus. Daarbij worden de buitenste rijen pixels eenvoudig weggelaten. Je krijgt een kleiner beeld, 15 megapixels; de cropfactor is 1,3, en vermenigvuldig je die met de crop factor van de APS-C sensor (1,5) dan krijg je een factor 2. Ongeveer gelijk dus aan die van een Four Thirds sensor. De factor van 1,3 is niet toevallig gekozen: alle scherpstelvelden vallen namelijk nog precies in dit kader. Met name bij actiefotografie is het prettig dat de AF sensoren vrijwel het hele beeld beslaan, zodat de AF sensoren een bewegend onderwerp kunnen blijven volgen. In de zoeker blijft, ondanks de 1,3x crop modus, het hele beeld zichtbaar. Het gecropte beeld wordt aangegeven met een zwart kader.

De crop modus levert weliswaar een tele-effect op, maar als je daar op uit bent zouden wij liever gewoon in vol APS-C formaat opnemen en de prent later naar behoefte bijsnijden (dat kan zelfs in de camera zelf via het retoucheermenu). Nee, het voordeel van de crop modus is dat de camera daardoor sneller wordt. Hij maakt dan 6 beelden per seconde tegenover 5 in de ‘normale’ modus (in 14-bits RAW). Echt wakker liggen wij daar niet van.

Autofocus

Het AF systeem werkt met objectieven tot een diafragma van f/8. Met name natuurfotografen die telelenzen in combinatie met teleconverters gebruiken, hebben daar veel aan. De autofocus is snel en accuraat. Hij beschikt over niet minder dan 51 scherpstelvelden, die je apart of in groepen kunt selecteren. Net zo belangrijk is het feit dat de AF ook bij weinig licht (volgens de specificaties: bij lichtwaarde -2) nog goed blijft functioneren. Uiteraard zijn er een aantal AF-instelmogelijkheden. Bij 3D-tracking wordt een onderwerp gevolgd mede op basis van kleurinformatie.

De Nikon D7100 beschikt over een ingebouwde scherpstelmotor voor gebruik met ‘oudere’ non-AF-S objectieven. Dat werkt merkbaar langzamer maar wij hebben het niet uitgebreid getest. Behoud van AF dankzij de ingebouwde AF motor is een belangrijk pluspunt ten opzichte van de Nikon D3200 of Nikon D5200, als je oude Nikon lenzen zonder ingebouwde AF motor gebruikt.

• Zeer goede beeldkwaliteit, in elk opzicht!
• Zeer veel pixels, je kunt eindeloos uitsnijden
• Uitstekende AF
• Degelijk gebouwd en tegelijkertijd goed draagbaar
• Onderdeel van groot systeem, waarvoor veel accessoires beschikbaar zijn
• Prijs/kwaliteitsverhouding aanvaardbaar

Nadelen

• Geen GPS, geen WiFi
• Bediening niet echt handig, knoppen zitten overal
• De menu’s zijn erg lang

De Nikon D7100 is een dijk van een camera. Alles zit er op en er aan, alleen ingebouwde WiFi en GPS staat nog op ons wensenlijstje. De beeldkwaliteit is uitstekend, en dat geldt zowel voor ruis, dynamisch bereik als resolutie. Zo’n goede APS-C beeldkwaliteit zagen we alleen op de Nikon D5200. De voordelen van de Nikon D7100 ten opzichte van de Nikon D5200 zitten in de features (ingebouwde AF-motor, een tweede draaiwiel, meer dedicated knoppen, dubbele card-slot) dan in de beeldkwaliteit. Qua beeldkwaliteit doen beide camera’s niet voor elkaar onder.
Een voor de hand liggende volgende vraag is: hoe verhoudt zich deze camera tot een Nikon FX camera met een volformaat (FF) sensor, zoals de Nikon D600 of de Nikon D800? Dan blijkt dat die, nog net even iets beter scoren. Er moet dan echter dieper in de buidel getast worden.