Met de introductie van een Fisheye en de Olympus 7-14mm f/2.8 PRO ultra-groothoek zoom (met maar liefst 11 seals tegen stof en spatwater èn gegarandeerd werkend bij vrieskou) is de M.ZUIKO PRO familie uitgegroeid tot 5 hoogwaardige, weerbestendige PRO objectieven voor de semiprofessionele en professionele fotograaf. Olympus PRO f/2.8 lenzen omvatten nu een beeldhoek die overeenkomt met 14 mm groothoek tot 300 mm telelenzen op een camera met een volformaat sensor. Met behulp van een dedicated 1.4x converter voor de Olympus M.ZUIKO DIGITAL ED 40-150mm 1:2.8 PRO zoom is dat forse bereik zelfs nog uitbreidbaar tot 400mm. En voor wie dat nog niet genoeg is, wordt er waarschijnlijk aan het eind van dit jaar een 300 mm f/4 uitgebracht (wat beeldhoek betreft gelijkwaardig aan een 600mm tele op een camera met een volformaat sensor), die ook te combineren is met de 1.4x converter.
Welke beeldkwaliteit heeft deze nieuwe groothoek zoom in petto?
Prijs Olympus 7-14mm f/2.8: 1299 euro
De Olympus M.ZUIKO DIGITAL ED 7-14mm 1:2.8 PRO heeft bij introductie een adviesprijs van € 1299,-. Dat vind ik verrassend laag. Het blijft veel geld, maar de doelgroep voor dit soort hoogwaardige objectieven is gewend om meer te betalen voor hoogwaardige apparatuur. Ik kijk niet zo zeer naar het absolute bedrag, maar vergelijk het bedrag met de adviesprijs van soortgelijke objectieven. De Panasonic 7-14mm f/4, bijvoorbeeld, had bij introductie een adviesprijs van 1.199 euro. Inmiddels is de Panasonic 7-14mm gedaald tot vlak boven de 1.000 euro. Als je bedenkt dat de Olympus 7-14mm f/2.8 steviger is gebouwd, lichtsterker en bovendien water- stof en vriesbestendig is, dan is het prijsverschil erg klein.
Een 2 keer zoombereik lijkt misschien niet veel, maar bij een groothoekzoom maakt een paar mm een wereld van verschil.
Bouw en autofocus
De Olympus 7-14mm f/2.8 PRO weegt 534 gram. Dat is ongeveer de helft van wat een lichtsterke groothoekzoom voor een full-frame sensor camera weegt. Ook de afmetingen van deze Olympus groothoek zoom zijn in vergelijking met dergelijke joekels van objectieven zeer bescheiden. Vergeleken met de Panasonic 7-14mm f/4 (zie onderstaande plaatje) is de Olympus groter en 2 ons zwaarder, wat gezien de hogere lichtsterkte niet onverwacht is.
Handmatige scherpstellen (met name) en zoomen (in mindere mate) verloopt, dankzij de wat ruimere afmetingen, prettiger met de Olympus dan met de Panasonic. Beide objectieven gebruiken een Fly-by-Wire scherpstelmechanisme zonder harde stop bij de kortste en langste scherpstel afstand. Maar Olympus heeft – net als Tokina – een verschuifbare ring waarmee je de camera op ieder gewenst moment op handmatig scherpstellen kan zetten. Maak je gebruik van deze optie, dan heb je wel een harde stop aan de einden van het scherpstelbereik. Dat werkt veel prettiger. De kortste scherpstelafstand is slechts 7,5 cm, wat ongeveer 20% minder is dan bij concurrerende objectieven. AF is razendsnel en bovendien zeer nauwkeurig (herhaalbaarheid van 1,2%!).
Zoals we gewend zijn van de Olympus PRO objectieven verdraaien de zoomring en de scherpstelring perfect gedempt. Een speciale Fn-knop aan de zijkant van het objectief geeft je de beschikking over een extra functie, die je vooraf op de camera instelt.
Zowel de Olympus 7-14 mm f/2.8 PRO als de Panasonic 7-14 mm f/4 hebben een ingebouwde bloemvormige zonnekap, die ook dient als bescherming voor de bolle frontlens omdat er geen schroefdraad op deze objectieven zit, waarmee je een filter voor de lens zou kunnen schroeven ter bescherming.
Lichtafval
Bij alle brandpuntsafstanden kan er bij f/2.8 lichtafval zichtbaar worden, bijvoorbeeld als je een egaal blauwe lucht fotografeert. Maar dat is na 1 stop diafragmeren volledig verdwenen. Alleen bij 7mm biedt twee stops diafragmeren een absolute garantie dat je geen lichtafval ziet. Deze enorm goede prestatie voor een lichtsterke groothoekzoom is niet alleen te danken aan correctie van RAW bestanden door Photoshop / Lightroom of in-camera correctie van jpg bestanden. Ook als je RAW bestanden opent met een RAW converter die geen correcties toepast, dan is er opvallend weinig lichtafval bij f/4 of kleiner. Op dit onderdeel hebben de ontwerpers een topprestatie neergezet.
Olympus 7-14mm f/2.8 @ 7mm, f/2.8
Zelfs bij volle opening is bij 7mm de scherptediepte enorm en de lichtafval beperkt.
Vervorming Olympus 7-14mm f/2.8
Zowel in Lightroom, Photoshop als bij in-camera jpg bestanden wordt alle vervorming gecorrigeerd zonder dat je daar als fotograaf invloed op hebt. Beweeg je muis over onderstaande afbeelding voor het verschil tussen een ORF bestand geopend in Lightroom of Photoshop en een RAW converter die geen correcties toepast. Het zou mij niets verbazen als alle cameramerken dit binnen een paar jaar ook gaan doen. De correctie is erg goed uitgevoerd, waardoor je bij alle brandpuntsafstanden geen last meer hebt van vervorming.
Overstraling
Naast dat alle PRO objectieven volledig weerbestendig zijn, zijn ze tevens voorzien van ZERO (Zuiko Extra-low Reflection Optical) coating. Deze coating zorgt voor een hoge transmissie, minimaliseert overstraling/ lensflare en biedt extra bescherming voor het voorste en achterste lenselement. Bij het testen van objectieven proberen we bewust overstraling en nevenbeelden te veroorzaken. Ook nu is ons dat gelukt, maar het kostte wel veel meer moeite dan met de meeste andere groothoek objectieven. Voor een groothoek zoomlens levert de Olympus 7-14 mm f/2.8 een opmerkelijk goede prestatie op dit onderdeel.
Scherpte: haarscherp, van hoek tot hoek?
De MTF50 is getest door de beeldverhouding van de testcamera op 2:3 te zetten, waardoor de meetresultaten rechtstreeks te vergelijken zijn met de meetresultaten van lenzen op een camera met een APS-C of volformaat sensor. Als je de camera gebruikt in de standaardverhouding 4:3 is het aantal lijnen per beeldhoogte hoger. Bij volle opening zijn de beelden opmerkelijk scherp, zelfs in de uiterste hoeken. Bij f/4 (centrum) / f/5.6 (hoeken) wordt de hoogste scherpte bereikt. Vergelijk je de Panasonic 7-14 mm f/4 met de Olympus 7-14 mm f/2.8 bij volle opening, dan scoort de Panasonic iets hoger. Zet je beide objectieven op f/4, dan zijn de rollen omgedraaid.
Op zeer korte afstanden (minder dan 1 meter) zijn de hoeken van opnames gemaakt bij 7mm minder scherp dan bij opnames gemaakt vanaf een afstand van meer dan 1 meter. Dit kan de verklaring zijn voor een aantal testrapporten die van de Olympus 7-14mm zijn verschenen, waar de scherpte in de uiterste hoeken bij 7 mm lager uitvallen. De praktijkopnames zijn bij alle brandpuntsafstanden opmerkelijk scherp in de uiterste hoeken.
Titanenstrijd van twee ukkies: Zowel de Panasonic 7-14mm f/4 las de Olympus 7-14 mm f/2.8 combineren compactheid met een enorme beeldhoek en een indrukwekkende beeldkwaliteit. We hebben beide objectieven eerder al met elkaar vergeleken in de praktijk, waarbij we in veel gevallen zelfs bij rechtstreekse vergelijking geen duidelijke verschillen zagen in de scherpte van de praktijkopnames. In sommige praktijkopnames wint de Olympus het van de Panasonic, zoals in de opname hiernaast, waarbij de Olympus @ 7mm f/4 scherper is dan de Panasonic.
Chromatische aberratie
Zowel in Lightroom, Photoshop als bij in-camera jpg bestanden wordt alle chromatische aberratie gecorrigeerd zonder dat je daar als fotograaf invloed op hebt. Dat is volgens mij toe te juichen en er zijn steeds meer merken die dit voorbeeld volgen. Maar als tester wil je weten of de afwezigheid van chromatische aberratie het gevolg is van een goed lensontwerp, of van een goede correctie. Bij de Olympus 7-14mm f/2.8 is het laatste het geval. in de hoeken van een beeld dat we met een 3rd part RAW converter hebben geopend, die geen correctie van chromatische aberratie toepast, is geen chromatische aberratie te zien. Onderstaande beelduitsnede is van een opname gemaakt bij 10mm f/2.8. Op dit punt is het ontwerp van de Olympus beter dan de Panasonic, wat duidelijk te zien is aan de RAW scores voor chromatische aberratie (zonder correcties). In jpg bestanden (waar de camera corrigeert voor CA) is het verschil kleiner.
Bokeh Olympus 7-14mm f/2.8 PRO
Met deze lens maak je opnames die scherp zijn van een halve meter tot oneindig.
De extra lichtsterkte van de Olympus 7-14mm f/2.8 in betaalt zich – vergeleken met de Panasonic 7-14 mm f/4 – uit in een mooiere bokeh. Een cirkelvormig diafragma met 7 lamellen zorgt bij de Olympus 7-14mm voor een natuurlijke vervaging van de achtergrond, maar zoals bij alle groothoekobjectieven zal je daar meestal weinig van merken. Want extreme groothoek objectieven blinken juist uit in de enorme scherptediepte die ze bieden.
{insertgrid=359}{insertgrid=360}
Conclusie Olympus 7-14mm f/2.8 PRO test met OM-D E-M1
Voordelen
- Fantastische bouwkwaliteit en stof-, spatwater en vorstbestendig
- Prachtige beeldkwaliteit: Scherpe groothoek zonder vervorming
- Hoge lichtsterkte; ideaal voor professionals en semi-professionals
- Compact en licht vergeleken met groothoekzooms voor APS-C of volformaat
Nadelen
- Eigenlijk geen;
- Groter en zwaarder dan de Olympus 12 mm f/2 of de Panasonic 7-14mm f/4
Met de fantastische Panasonic 7-14mm f/4 lag de lat hoog. Olympus heeft er met de 7-14mm f/2.8 PRO een schepje bovenop gedaan.
Analoog aan een 14-24mm zoom vs een lichtsterke 24mm vast brandpunt voor een camera met een volformaat sensor, is de Olympus 12 mm f/2 aanmerkelijk kleiner dan de Olympus 7-14 mm f/2.8. Ook de Panasonic 7-14 mm f/4 is compacter en lichter. Ik kan me voorstellen dat er amateurfotografen zijn, die een voorkeur hebben voor deze goede, goedkopere, lichtere en compactere – maar niet weerbestendige – objectieven. Voor de semiprof en de professional ligt dat vrijwel zeker anders.
Vergelijk je de opnames gemaakt met de Olympus 7-14mm @ f/4 rechtstreeks met de Panasonic 7-14 mm @ f/4, dan wint Olympus deze titanenstrijd.
Ik verwacht dat er maar weinig professionele fotografen zijn, die niet hebberig worden als ze een setje 7-14, 12-40 en 40-150mm f/2.8 objectieven van Olympus in handen krijgen. De bouwkwaliteit en afwerking van deze robuuste, lichtsterke objectieven is van onberispelijk niveau. Ze zijn ontworpen om probleemloos gebruikt te worden bij extreme kou of in een vochtige, stoffige omgeving. Toch zijn deze objectieven klein en compact in vergelijking met een 14-28, 24-70 en 70-200 mm f/2.8 set objectieven met eenzelfde beeldhoek en lichtsterkte voor een spiegelreflex camera.
Ook de beeldkwaliteit van alle drie de f/2.8 Olympus PRO objectieven is fantastisch. Vervorming, lichtafval, chromatische aberratie of scherpte in de uiterste hoeken – you name it- alles is zeer goed. Combineer de lichtsterke Olympus PRO objectieven met de uiterst efficiënte ingebouwde beeldstabilisatie van een Olympus camera en je kunt zelfs bij zeer weinig licht uit de hand opnames maken bij lage ISO waarden. Daarmee verkrijg je een signaal/ruis verhouding en dynamisch bereik vergelijkbaar met die van camera’s voorzien van een volformaat sensor onder gelijkwaardige omstandigheden. De Olympus 7-14 mm f/2.8 PRO is een aanwinst voor iedere fotograaf met een ruime blik, die geen kwaliteitsconcessies concessies wil doen bij het maken van (urban) landschapsopnames, panorama’s, groepsfoto’s of interieuropnames.
