Olympus M.Zuiko Digital ED 17mm f/1.2 PRO: lichtsterke, gematigde groothoek

De beeldhoek van de Olympus M.Zuiko Digital ED 17mm F1.2 PRO komt overeen met die van een 35mm op een fullframe of kleinbeeld camera. De eerder verschenen 25mm is een standaard objectief en de 45mm F1.2 is een prachtige medium telelens voor bijvoorbeeld portretten. Samen vormen ze een mooi trio waar veel fotografen het grootste deel van hun opnamesituaties mee aan zullen kunnen. De hoge lichtsterkte van de objectieven maakt ze inzetbaar onder bijna alle lichtomstandigheden en zorgt er ook voor dat je als fotograaf kan spelen met de achtergrondonscherpte. De grote opening van F1.2 zorgt er samen met het 9-bladig diafragma en een bijzonder optisch ontwerp voor dat het bokeh prachtig is. Tenminste, als het lijkt op dat van de eerder door ons geteste 25mm F1.2, maar daar gaan we van uit.

Het optisch ontwerp van de M.Zuiko Digital ED 17mm F1.2 PRO omvat asferische lenselementen en nieuw ontwikkelde ED-DSA-lenzen. Dat staat voor Extra-low Dispersion Dual Super Aspherical. Olympus claimt dat ze de eerste fabrikant is die deze lenselementen in grote aantallen kan produceren. Deze lenzen moeten ervoor zorgen dat er een kleiner aantal lenzen kan worden gebruikt. Hierdoor is het mogelijk om een lichtere lens te ontwerpen met een totale lengte die overeenkomt met de M.Zuiko Digital ED 25mm F1.2 PRO. Deze constructie zorgt bovendien voor compensatie van een aantal lensfouten die vaak optreden bij groothoeklenzen zoals chromatische aberratie, vertekening en het doorlopen van kleuren.

De drie lichtsterke F1.2 objectieven van Olympus delen dezelfde opbouw, bediening en filtermaat. Als PRO objectief is ook deze 17mm bestand tegen (spat)water, stof en bevriezing. De autofocus is in combinatie met bijvoorbeeld de OM-D E-M1 Mark II razendsnel en geluidloos. Desgewenst kan je heel gemakkelijk overschakelen naar handmatige scherpstelling door de scherpstelring iets naar achter te trekken. De M.Zuiko Digital ED 17mm F1.2 PRO beschikt verder over een Z Coating met Nano-technologie. De kortste instelafstand is slechts 20 centimeter zodat je ook heel close op je onderwerp kan fotograferen.

– Brandpuntsafstand: 17 mm (35-mm equivalent ca. 34 mm)
– Maximaal diafragma: F1.2
– Lensconstructie: 15 elementen in 11 groepen
– Z Coating Nano-technologie
– Bestand tegen stof, spatwater en temperaturen tot -10°C
– Beeldhoek: 65 graden

Bouw 

De Olympus M.Zuiko 17mm f/1.2 PRO is duidelijk een objectief uit de PRO serie. Het is bestand tegen de elementen en degelijk gebouwd. De afmetingen zijn ongeveer gelijk aan die van de eerder verschenen 25mm f/1.2. Naast elkaar moet je echt even naar de cijfers kijken om te weten met welk objectief je van doen hebt. Dat is soms even lastig met lenzen wisselen als je ook nog de 45mm in de tas hebt zitten. Maar het zorgt er ook voor dat de objectieven snel vertrouwd aanvoelen. Ze werken en voelen alle drie exact hetzelfde. De balans is goed op de OM-D E-M5 Mark II en uitstekend op de E-M1 modellen. De 17mm beschikt net als de 25mm en de 45mm over een focus clutch waardoor je snel kan wisselen van autofocus naar handmatige scherpstelling en terug. De focus clutch werkt sneller en intuïtiever dan handmatige scherpstelling instellen in het menu.

Autofocus

De M.Zuiko 17mm f/1.2 PRO stelt snel en vrijwel geruisloos scherp. Het objectief is hierdoor uitstekend bruikbaar voor snelle reportagefotografie. Wanneer je voor bijvoorbeeld candid straatfotografie liever gebruik maakt van scherpstelling op de hyperfocaal instelling, dan kan je heel gemakkelijk de scherpstelring naar achter klikken om over te schakelen naar handmatige scherpstelling. De handmatige scherpstelling beschikt over harde stops op oneindig en dichtbij. Hierdoor graai je bij handmatige scherpstelling nooit te ver door en kan je ook op gevoel instellen op een afstand van enkele meters.

Bokeh

Het bokeh van de M.Zuiko 17mm f/1.2 PRO is heel mooi, zeker gezien het hele korte brandpunt. Om optimaal te profiteren van de mooie onscherpte die deze 17mm op volle opening kan creëren, moet je er wel voor zorgen dat je dicht op je onderwerp zit en dat de afstand tot de achtergrond bij voorkeur zo groot mogelijk is. Het zogenaamde ‘feathered bokeh’ dat je met 17mm kan krijgen, houdt in dat je in de onscherpe weergave van objecten in de achtergrond geen harde randen krijgt. Je ziet bijvoorbeeld geen onrustige dubbelbeelden rond takjes of andere fijne details. De onscherpte oogt hierdoor over het algemeen mooi organisch. Alleen bij hele felle lichtbronnen krijg je toch soms nog een hard randje. Dit feathered bokeh krijg je ook alleen als je echt met volle opening werkt. Zodra je gaat diafragmeren neemt de scherptediepte snel toe en hou je nog maar weinig bokeh over.

Beeldstabilisatie

De M.Zuiko Digital ED 17mm f/1.2 PRO beschikt niet over beeldstabilisatie. Nu is dat ook helemaal niet nodig omdat de Olympus camera’s beeldstabilisatie in de body hebben. Zonder stabilisatie gaat de scherpte bij tijden langzamer dan 1/15e seconde snel achteruit. Met beeldstabilisatie kan je ook met een kwart seconde nog een behoorlijke kwaliteit halen. In combinatie met de hoge lichtsterkte kan je hierdoor lang met hele lage ISO-waardes schieten en de maximale kwaliteit uit de camera halen.

beeldkwaliteit

De optische prestaties van de M.Zuiko 17mm f/1.2 PRO zijn voorbeeldig. Zeker in jpeg, waar de bestanden profiteren van de automatische correcties in de camera, is de scherpte al direct bij volle opening heel hoog. Ook de hoeken scoren al bij f/1.2 goed en blijven dat over bijna de hele diafragmareeks. In raw zie je dat het objectief bij volle opening iets lager scoort. Dat heeft onder andere te maken met de vignettering die in ongecorrigeerde bestanden bij volle opening iets meer dan anderhalve stop is. In onze metingen zorgt dat voor een iets lager contrast en daardoor iets lagere scores. Dat is echter gemakkelijk te corrigeren in de nabewerking.

Hetzelfde geldt voor de vertekening. In jpeg is die volledig afwezig, in raw kan je ongecorrigeerd een vertekening van ongeveer 3,6% verwachten. Met de automatische correcties aan, zal je daar natuurlijk niets van merken en zijn de bestanden gewoon uitstekend. De praktijkopnames zien er daarom ook prima uit. Een lichtsterk objectief als dit koop je natuurlijk vanwege die hoge lichtsterkte en het bijbehorende bokeh. De 17mm nodigt uit om vooral op volle opening gebruikt te worden en het is fijn dat dat ook heel goed kan. Op f/1.2 kan je met wat pixelpeepen soms wat chromatische aberratie vinden, maar het is minimaal en het contrast en de scherpte zijn al prima. De vignettering is iets meer dan anderhalve stop in ongecorrigeerde bestanden en ongeveer 1,2 stop in jpeg bij volle opening. Niks om je druk over te maken. Diafragmeren doe je met dit objectief vooral om extra scherptediepte te krijgen, niet om een sprong in beeldkwaliteit te maken.

Conclusie Test Olympus M.Zuiko Digital ED 17mm f/1.2 PRO

VOORDELEN

• Hoge beeldkwaliteit
• Lichtsterk
• Scherp bij grootste lensopening
• Professionele bouw
• Weersbestendig

Nadelen

• Groot en zwaar voor een MFT groothoek
• Stevig geprijsd