Test Olympus M.Zuiko Digital ED 45mm f/1.2 PRO

Olympus M.Zuiko Digital ED 45mm f/1.2 PRO: Feathered bokeh kampioen

De Olympus M.Zuiko Digital ED 45mm F1.2 PRO is een nieuw objectief in de PRO-serie. Dat houdt in dat dit objectief op het gebied van degelijkheid en weersbestendigheid aan de hoogste eisen voldoet. Dat betekent bij Olympus: (spat)waterdicht, stofdicht en bestand tegen bevriezen tot -10 graden Celsius. Olympus heeft op dit gebied een uitstekende reputatie. De M.Zuiko Digital ED 45mm F1.2 PRO is het ‘langere’ broertje van de al eerder verschenen M.Zuiko Digital ED 25mm F1.2 PRO. De 25mm onderscheidt zich met een uitstekende beeldkwaliteit over het hele diafragmabereik en een prachtig bokeh bij volle opening. Het bokeh van de 25mm is prachtig zacht zonder harde randen. De nieuwe 45mm heeft een langer brandpunt. De beeldhoek van dit objectief komt overeen met die van een 90mm op fullframe. Het is dus een prachtig brandpunt voor bijvoorbeeld mooie close geschoten portretten. De lichtsterkte van de 45mm is exact gelijk aan die van de 25mm. Het bokeh van de 45mm zou door het langere brandpunt nog fraaier moeten zijn dan dat van de 25mm. Dat belooft veel goeds.

De Olympus M.Zuiko Digital ED 45mm F1.2 is voorzien van dezelfde Z Coating Nano-technologie als de M.Zuiko Digital ED 25mm F1.2 PRO voor een scherpe en heldere beeldkwaliteit met minder schittering bij opnamen met tegenlicht. De drie lichtsterke F1.2 objectieven van Olympus zijn door de hoge lichtsterkte vanzelfsprekend wat groter en zwaarder dan eerdere vaste brandpunten van Olympus, maar de 45mm is voor dit brandpunt toch redelijk compact en licht gehouden. De filterdiameter van de drie F1.2 objectieven is gelijk en ook de bedieningselementen zitten bij alledrie de objectieven op dezelfde plaats. Net als de overige twee heeft ook de 45mm F1.2 een focus clutch. Dit is de mogelijkheid om van autofocus naar manual focus te gaan door eenvoudig de scherpstelring naar achter te trekken. Omdat de scherpstelring in manual focus over harde stops voor oneindig en dichtbij beschikt is dit objectief ook goed bruikbaar in een video rig.

Bokeh

Een belangrijk verkoopargument van de M.Zuiko 45mm f/1.2 PRO is het feathered bokeh. Olympus claimt dat de drie nieuwe PRO objectieven, de 17mm, 25mm en 45mm speciaal zijn ontworpen voor een mooi zacht bokeh zonder harde randen rond de onscherpte cirkels en zonder een onrustige weergave van de onscherpte. Uit ervaring weten we dat bokeh niet uitsluitend een functie is van een groot diafragma en een zo lang mogelijk brandpunt. Het hele optische ontwerp bepaald mede de weergave van de onscherpte. De M.Zuiko 45mm f/1.2 PRO beschikt inderdaad over een heel fraai bokeh. De scherpte verloop heel geleidelijk naar onscherpte en lichtbronnen in de achtergrond hebben geen harde randen of de zo gevreesde uienringen. Objecten in de achtergrond met hele fijne details hebben ook geen dubbelbeelden die anders zouden zorgen voor onrustig bokeh. Al deze kenmerken zie je terug in de opname met de gebedsvlaggen.

Beeldstabilisatie

De M.Zuiko 45mm f/1.2 PRO heeft geen beeldstabilisatie. De ingebouwde beeldstabilisatie van de Olympus camera’s is goed genoeg om ook deze 45mm te stabiliseren. De nachtopname is op volle opening bij 1/5e seconde uit de hand gemaakt en is volkomen scherp. Dat is een hele prestatie voor een objectief dat een beeldhoek heeft die overeenkomt met een die van een 85mm op kleinbeeld. Zonder stabilisatie zou je tenminste met een sluitertijd van 1/80e seconde moeten fotograferen. De stabilisatie is dus goed voor een winst van vier stops en als je niet teveel koffie op hebt zelfs nog iets meer. Door het ontbreken van beeldstabilisatie in de lens is deze Olympus niet zo ideaal voor (oudere) Panasonic camera’s zonder ingebouwde stabilisatie. Alle nieuwe Panasonic camera’s beschikken inmiddels wel over een goede beeldstabilisatie, zodat dat geen reden meer is om van deze lens af te zien.

Autofocus

De autofocus van de M.Zuiko 45mm f/1.2 PRO is snel en stil. Het objectief kan je dus uitstekend inzetten voor reportagewerk. Omdat de scherpstelling op de sensor wordt gemeten, is de autofocus ook heel nauwkeurig. En dat is voor een objectief met zo weinig scherptediepte op volle opening ook belangrijk. De prima oog- en gezichtsherkenning van Olympus maakt het fotograferen van portretten ook een stuk gemakkelijker met deze 45mm. En wil je toch niet gebruik maken van de autofocus, dan kan je heel eenvoudig de scherpstelring naar achter trekken en handmatig scherpstellen.

Bouw

De Olympus M.Zuiko 45mm f/1.2 PRO voelt degelijk aan. Voor een Micro Four Thirds is het een nogal groot en zwaar objectief, al is dat natuurlijk relatief. Een 85mm f/1.4 voor kleinbeeld is veel groter en zwaarder. Je moet deze 45mm f/1.2 qua afmetingen en gewicht meer vergelijken met een 85mm f/1.8 voor kleinbeeld. Op een kleinere OM-D body als de E-M10 Mark III heb je wel het gevoel dat je een stevig objectief er op hebt zitten. Op de E-M5 Mark II is deze 45mm al wat meer thuis en de balans met de E-M1 Mark II is optimaal. Gezien de prijs van de 45mm f/1.2 PRO lijkt me ook aannemelijk dat de meeste gebruikers dit objectief ook wel zullen koppelen aan Olympus vlaggenschip. Het objectief beschikt niet over bijzonderheden als beeldstabilisatie of een diafragmaring. Iets dat de Panasonic/Leica 42.5mm f/1.2 wel heeft. De M.Zuiko 45mm f/1.2 PRO heeft dan weer wel een focus clutch, waardoor je heel snel kan wisselen van autofocus naar handmatig scherpstellen en weer terug. Het is simpel een kwestie van de scherpstelring naar achter klikken. Het werkt heel makkelijk, al moet je soms wel opletten dat je dat niet onbewust doet. Dan stelt de camera namelijk ineens niet meer scherp. Gelukkig zie je dat zeker met deze 45mm over het algemeen vrij snel. De scherptediepte is namelijk bij volle opening zo gering, dat je in de zoeker goed kan zien waar de scherpte precies ligt, zelfs zonder scherpstelhulpmiddelen. Net als de andere twee objectieven uit deze reeks heeft ook de M.Zuiko 45mm f/1.2 PRO een Fn-knop op het objectief die je iedere functie kan geven die je wilt. Je kan deze knop bijvoorbeeld programmeren om de scherptediepte te laten zien als je de knop in drukt.

beeldkwaliteit

Net als de 17mm en de 25mm presteert de M.Zuiko 45mm f/1.2 PRO al bij volle opening uitstekend. Weliswaar neemt de scherpte nog iets toe wanneer je diafragmeert, maar de resultaten op f/1.2 zijn al zo goed, dat het niet perse nodig is om het diafragma dicht te draaien. Dat is natuurlijk niet meer dan logisch wanneer je zoveel neertelt voor een objectief met zo’n hoge lichtsterkte. Dan wil je die volle opening ook volledig kunnen benutten. Chromatische aberratie is vrijwel geheel afwezig en alleen een beetje zichtbaar wanneer je de beelden op 100% bestudeert. Ook heeft dit objectief weinig last van longitudinale chromatische aberratie. De meeste lichtsterke objectieven hebben hier last van. Je ziet dan een magenta zweem rond objecten in de voorgrond en een groene zweem rond objecten in de achtergrond en kan overal in het beeld voorkomen, dus niet alleen in de hoeken. Dat je dit bij de M.Zuiko 45mm f/1.2 PRO nauwelijks ziet, betekent dat het objectief buitengewoon goed gecorrigeerd is. Vignettering is op volle opening ongeveer 1,2 stops in ongecorrigeerde rawbestanden. In de jpegs wordt dit automatisch terug gebracht tot iets meer dan een halve stop of minder wanneer je diafragmeert. In de praktijk is dat niet van betekenis.

Conclusie test Olympus M.Zuiko Digital ED 45mm f/1.2 PRO

VOORDELEN

• Voordelen
• Hoge beeldkwaliteit
• Mooi bokeh
• Lichtsterk
• Scherp
• Professionele bouw
• Weerbestendig

Nadelen

• Groot en zwaar voor een MFT groothoek
• Stevig geprijsd