
Tot nu toe hebben we in vergelijking met de Olympus OM-D serie weinig aandacht besteed aan Olympus PEN camera’s. Ik had het gevoel dat een amateurfotograaf die een compacte camera met verwisselbare lenzen zocht, beter af was met een OM-D. OM-D bood meer mogelijkheden èn een ingebouwde zoeker.<br />Met de komst van de Olympus PEN F komt daar verandering in. Want de Olympus PEN-F heeft het in zich om een veel grotere groep high-end gebruikers aan te spreken dan alle voorgaande Olympus PEN modellen. Niet alleen vanwege de looks van deze moderne camera, met een vertrouwd uiterlijk dat verwijst naar het verleden. Ook de handligging, bouw- en beeldkwaliteit maken deze camera misschien wel tot een toekomstige design klassieker. Het prijskaartje van de PEN-F (een adviesprijs boven de duizend euro voor de body) zal zorgen voor enige exclusiviteit, wat zich later kan uitbetalen in waardevastheid. Hoewel gadgetliefhebbers zeker voor deze camera zullen vallen, verdient deze camera zeker aandacht van een grotere groep fotografen. Met name fotografen die beelden willen delen via social media, de kwaliteit en het gemak van een camera met verwisselbare lenzen willen en tegelijkertijd liever een goede jpg uit de camera gebruiken dan aan RAW bewerking te beginnen. Geen enkele camera levert zo gemakkelijk mooi bewerkte jpg opnames als de Olympus PEN-F.
Klik op het product voor specificaties, prijzen en testresultaten.
PEN-F: Concept camera met een knipoog naar het verleden
De Olympus PEN-F was een schattig klein analoog cameraatje, dat in 1963 werd uitgebracht. Het design van de digitale Olympus PEN-F is een duidelijke ode aan de oorspronkelijke PEN-F. Ze lijken van voren gezien sterk op elkaar. Dit is een product dat volgens Olympus maar eens in een generatie wordt ontworpen en bestemd is voor iedereen met een passie voor fotografie, stijl en vormgeving.
Een Micro Four Thirds-sensor is veel groter dan de sensoren die in smartphones en de meeste compact camera’s worden gebruikt. Tegelijkertijd is de PEN-F sensor kleiner dan een full frame sensor in een spiegelreflexcamera. Dat maakt dat de PEN-F compacter en lichter is dan een spiegelreflexcamera, terwijl de beeldkwaliteit vergelijkbaar is met APS-C spiegelreflex camera’s. In vergelijking met de OM-D camera’s van Olympus, waar je dezelfde verwisselbare lenzen en ook een micro-43 sensor gebruikt, heb je meer mogelijkheden met de PEN-F om het beeld eenvoudig in de camera te bewerken. De beeldbewerking in de camera is een combinatie van knoppen / schakelaars op de camera en het menu op het beeldscherm / in de zoeker.
De filter/profile knop linksboven aan de voorkant van de PEN-F is nieuw en helpt daarbij. Deze knop biedt rechtstreeks toegang tot diverse beeldstijlen en art filters, waarvan je het resultaat ook meteen in de zoeker ziet. WYSIWYG is een van de grote voordelen van een elektronische zoeker in vergelijking met spiegelreflex camera’s, waar je pas nadat een opname gemaakt is de bewerkte versie kan zien op het beeldscherm achterop de camera. De stand monochroom op de voorkant van de camera is nieuw. Monochroom biedt je 3 preset profielen, waarvan profiel 1 een rechtstreekse omzetting is naar zwart wit. Profiel 2 lijkt op een analoge zwart wit film, inclusief korrel. Profiel 3 simuleert een infrarood opname. Uitgaande van deze 3 profielen kan je het beeld verder aan je eigen smaak en de opnamesituatie aanpassen door vervolgens te spelen met contrast, kleurenfilters (zoals in de analoge fotografie) en vignettering.
Weet je nog niet precies welk effect je wil gebruiken, dan kan je art bracketing – waarover zo meteen meer – toepassen. Dan moet je de filter/profile knop op Art zetten en in het menu op het beeldscherm kiezen voor Art bracketing.
Eerste Olympus PEN met ingebouwde zoeker
Een belangrijk pluspunt ten opzichte van alle voorgaande PEN camera’s, vind ik de ingebouwde zoeker. Hoewel er steeds meer fotografen zijn die voornamelijk het beeldscherm achter op de camera gebruiken om de compositie te bepalen en scherp te stellen, heeft een ingebouwde zoeker meerwaarde. Al was het alleen maar om te fotograferen bij fel zonlicht. De zoeker laat 100% van het beeld zien, waardoor je nauwkeurig kan kadreren, met een vergroting van 1,23 x. Rekening houdend met de crop factor, is dat een vergroting van 0,62 x. Dat is vergelijkbaar met de vergroting van APS-C spiegelreflexcamera’s en is iets minder dan de 0,7x van professionele full frame spiegelreflex camera’s en van eerdere Olympus OM-D camera’s. Het aantal pixels van de PEN zoeker is wel gelijk aan het aantal pixels van de OM-D camera’s, wat inhoudt dat de PEN-F een hogere resolutie heeft. Mijn voorkeur gaat uit naar de grotere zoeker van een OM-D boven de hogere resolutie van de PEN-F. Lefehebbers van een optische zoeker zullen misschien juist andersom redeneren, vanwege de hogere resolutie van de PEN zoeker.
Welke Olympus camera past bij mij?
Indelen in hokjes brengt altijd risico’s met zich mee. En je moet ze zeker met een korreltje zout nemen. Toch wil je waarschijnlijk wel weten of dit de juiste camera voor jou is. De Olympus camera’s die we tot nu toe hebben getest, zijn op basis van hun onderscheidende eigenschappen toe te kennen aan verschillende doelgroepen.
- (professionele) fotografen op zoek naar een compact alternatief voor een professionele spiegelreflex camera: Olympus OM-D E-M1.
- Amateur fotografen die ook zonder gedoe stabiele video opnames willen maken of een externe microfoon willen aansluiten: Olympus OM-D E-M5II
- Prijsbewuste amateurs en starters: Olympus E-M10 II
- Modebewuste fotografen en/of actief op sociale media: Olympus PEN F.
Als we dan toch bezig zijn met het indelen in hokjes: schiet je in RAW, kies dan een van de eerste twee camera’s. Schiet je liever / voornamelijk in jpg, kies dan een PEN-F pf een OM-D E-M10 mk2.
Olympus PEN-F:Bouwkwaliteit en ergonomie |
![]() | |
De Olympus PEN-F heeft een metalen body. De camera voelt daardoor zwaarder en ook luxer, degelijker aan dan heel lichte camera’s met een kunststof body. Wat stevigheid / degelijkheid betreft, hoeft het niet veel uit te maken. Want sommige kunststoffen zijn sterker dan staal. Het voelt alleen prettiger aan dan een vederlichte camera. De SD kaart plaats je naast de batterij aan de onderkant van van de camera. Voor de fotograaf die vanwege de hoge resolutie modus deze camera veel gebruikt vanaf statief, is dat minder handig als je eeb SD kaart moet verwisselen. Rechtsboven op de camera zit een knop waarmee je opnames kan over- en onderbelichten. De knop verloopt voldoende zwaar om niet onbedoeld van positie te veranderen, maar is daardoor ook lastiger met je duim te bedienen als je de camera voor je gezicht houdt. Persoonlijk houdt ik meer van de knoppen lay-out van de OM-D 1, OMD- E-M5 mk2, waarbij ik in diafragmavoorkeuze (en bij actie met sluitertijdenvoorkeuze) met duim en wijsvinger twee knoppen bedien voor het aanpassen van diafragma en over/onderbelichting. Aan de achterkant van de camera zit een uitklapbaar beeldscherm, dat je vervolgens vrij kan draaien, waardoor je de camera boven je hoofd of vlak bij de grond kan houden en toch kan zien wat er op de foto komt. Het is een zeer praktische feature, een kantelbaar EN draaibaar beeldscherm, maar het is nog steeds geen gemeengoed. Oh ja, je kan er ook nog selfies mee maken dankzij het draaibare en kantelbare beeldscherm. | |
Olympus PEN-F adviesprijs | |
De Olympus PEN-F is vanaf begin maart 2016 verkrijgbaar in een zwarte en zilverkleurige uitvoering. De adviesprijs is € 1199,- voor de body, € 1399,- voor een kit met het Olympus M.ZUIKO DIGITAL ED 14-42 mm 1-3.5-5.6 EZ Pancake-objectief (review volgt binnenkort) en € 1499,- voor een kit met het M.ZUIKO DIGITAL 17 mm 1:2.8 objectief (die zou ik kiezen). Voor de PEN-F zijn zo’n 40 andere M.ZUIKO- objectieven te koop, waarvan de Olympus 75mm f/1.8 een mooie combinatie vormt voor portret- en straatfotografie opnames met een mooie achtergrondscherpte. Ook alle Panasonic lenzen en enkele Voigtlaender en Sigma micro-43 objectieven met een vast brandpunt zijn geschikt voor de Olympus PEN-F. | |
![]() | |
Veelzijdige beeldbewerking in de camera Met een korte telelens (75mm f/1.8) isoleer je het onderwerp mooi van de achtergrond met een fraaie bokeh. De camera heeft alle kleuren – op 1 na – omgezet in zwart wit, waardoor de opname veel meer sfeer krijgt. Nabewerken in Lightroom of Photoshop was verder niet meer nodig. | |
Deze camera is De Olympus PEN-F heeft een ongelofelijk korte ontspanvertraging; de tijd tussen het indrukken van de ontspanner en het maken van de opname. Ook de autofocus werkt ongekend snel. Eye Detect AF-functie en het touchscreen waarop je direct een scherpstelpunt aanwijst, maken de A zeer gebruiksvriendelijk. Het menu van Olympus is enorm uitgebreid en biedt vrijwel alle opties die je zou kunnen wensen. Deze camera mag er modieus uitzijn, de technische mogelijkheden zijn gelijk aan die van andere camera’s in zijn prijsklasse. Een uitgebreid menu heeft voordelen en nadelen. Een duidelijk voordeel is dat als je fotografievaardigheden groter worden, je geen neiuwe camera hoeft te kopen omdat “het er niet op zit”. Het nadeel is dat het je tijd kan kosten voordat je alle opties onder de knie hebt en weet terug te vinden in het menu. | |
![]() | |
Snelle autofocus | |
De Olympus PEN-F heeft een hele korte ontspan vertraging. Als de al camera scherp gesteld heeft en je drukt daarna de sluiter in, dan is het een kwestie van millisecondes voordat de opname is gemaakt. Ook de autofocus is snel. De camera stelt scherp en drukt af in iets meer dan 100 ms (getest met de Olympus 14-42mm EZ en met de 12-40mm f/2.8). Dat is net zo snel als de allersnelste spiegelreflex camera’s van dit moment. Omdat de Olympus PEN-F met behulp van contrastdetectie scherp stelt op het sensor signaal, is er nooit sprake van front- of backfocus. Iedere opname is spot-on scherp. | |
{vimeo}156379976{/vimeo} |
Voordelen
| Nadelen
|
Voor een camera met een adviesprijs boven de duizend euro mag de lat hoog gelegd worden. En in de meeste situaties zal de Olympus PEN-F aan hooggespannen verwachtingen voldoen. De nieuwe 20 megapixel sensor biedt de hoogste resolutie van alle Olympus camera’s, met bovendien een goed dynamisch bereik en mooie ruis bij hoge ISO. De hoge resolutie opnames zijn wat resolutie betreft vergelijkbaar met de beste spiegelreflex camera’s. Waar een spiegelreflex camera wat uiterlijk betreft alleen techniekliefhebbers aanspreekt, is het uiterlijk van de Olympus PEN-F van een ander kaliber. Dit is echt een mooie camera om te zien en prettig om vast te houden. De Olympus PEN-F is te koop in verschillende kits. Of je een zilveren of een zwarte versie koopt, is smaakafhankelijk. Voor de kitlens heb ik een advies. De kit met de 14-42mm EZ zoomlens is lekker compact en relatief goedkoop. Toch zou ik absoluut kiezen voor een kit met een vast brandpunt. Wat brandpunt betreft, is de keuze voor een 17 mm f/1.8 een begrijpelijke keuze voor de stadsfotograaf. Ik zou het setje snel uitbreiden met de Olympus 12mm f/2 voor een wat weidser blik, de 45mm f/1.8 voor portretten met een mooie achtergrondonscherpte en een 75mm f/1.8 voor een mooie bokeh / achtergrondonscherpte. De testopnames die ik heb uitgekozen ter illustratie voor deze test zijn met de 17mm en 75mm gemaakt. |