De Panasonic 15mm f/1.7 ASPH Leica DG SUMMILUX is een micro-43 lens, die zich niet alleen in naam onderscheidt van eerdere Panasonic lenzen.
Vormgeving en bouwkwaliteit maken duidelijk dat dit Lumix objectief niet voor niets de naam Leica Summilux draagt. Met een adviesprijs van 599 euro is dit tegelijkertijd een dure Panasonic lens – de fameuze Panasonic 20 mm 1.7 pancake is 200 euro goedkoper – en een goedkope Leica.

 
Diafragmaring en de AF/MF schakelaar op het objectief verraden de doelgroep: de enthousiaste amateur fotograaf. Zou de Panasonic 15 mm 1.7 zich ook qua beeldkwaliteit onderscheiden van de overige micro-43 lenzen?

Test Panasonic 15mm f/1.7 ASPH Leica DG SUMMILUX en Olympus OM-D E-M1

Bouw en autofocus Panasonic 15mm f/1.7

Voor de fotografieliefhebber, die zelf sluitertijd, diafragma of scherpstelpunt wil kiezen, zijn de diafragmaring (alleen bruikbaar in combinatie met Panasonic camera’s) en de AF/MF schakelaar op de lens om van te watertanden. De weerstand van de scherpstelring is heerlijk: niet te zwaar en niet te soepel. Omdat je ook handmatig electronisch scherpstelt, heeft de Panasonic 15mm f/1.7 geen harde stop bij 20cm of bij oneindig.

De Panasonic 15mm 1.7 heeft een beeldhoek, die overeenkomt met de beeldhoek van een 30mm lens op een camera met een volformaat sensor. Daarmee is het een ideaal, lichtsterk objectief voor straat- en reportagefotografen. Het objectief is perfect afgewerkt en voelt zeer solide aan. Er is geen sprake van extra afdichtingen tegen stof of vocht. De AF is volledig stil, heel snel en uiterst nauwkeurig. Met een kortste scherpstelafstand en een afbeeldingsmaatstaf van 0.1 is dit geen macrolens, maar het is voldoende voor het maken van close–ups van bloemen of insecten.

Om de meegeleverde mooie zonnekap voor de eerste keer te bevestigen, had ik de gebruiksaanwijzing nodig. Bevestiging van de zonnekap is pas mogelijk na verwijdering van een ring op het objectief. Als je het eenmaal weet, is het doodeenvoudig.

Lichtafval Panasonic 15mm f/1.7

Alleen bij f2 komt de lichtafval van de ongecorrigeerde RAW bestanden iets boven de 1 stop uit. Beweeg je muis over de rechterafbeelding voor Imatest resultaten voor ongecorrigeerde RAW bestanden. Bij de overige diafragma’s bedroeg de lichtafval iets meer dan een halve stop. Lichtafval wordt – ook met een Olympus camera (E-M1)- effectief gecorrigeerd. Zowel de RAW bestanden in Photoshop of Lightroom als de in-camera gecorrigeerde jpg bestanden vertoonden minder dan 0.5% lichtafval. Opvallend was, dat in onze meetresultaten bij volle opening de lichtafval zelfs nog iets lager was dan bij f/2. Erg mooie resultaten.

Panasonic 15mm f/1.7 ASPH Leica DG SUMMILUX @ f/1.7, 1/800 sec, 200 ISO

Vervorming

Als je Photoshop, Lightroom, DxO Optics en Silkypix omzeilt, kan je bij het openen van RAW bestanden een verrassing tegenkomen: het RAW bestand laat meer zien dan je in je zoeker zag tijdens het maken van de opname en vertoont -5.5% tonvormige vertekening.
De in-camera opgeslagen jpg bestanden en RAW bestanden die je opent in Lightroom of andere gangbare RAW converters worden perfect gecorrigeerd op vervorming.

Overstraling

Een objectief bestaat uit meerdere lenzen. Bij elke overgang van lucht naar glas in een objectief, bestaat de kans dat het licht gereflecteerd wordt, in plaats van dat het doorgaat naar de sensor. Daarom passen alle lenzenfabrikanten coatings toe, die interne reflecties zo goed mogelijk voorkomen. In het geval van de Panasonic Leica 15 mm f/1.7 lijkt dat heel goed te werken; beter dan bij de Olympus lenzen met een vaste brandpuntsafstand die we getest hebben. Zelfs als je recht tegen de zon in fotografeert (beweeg je muis over de afbeelding rechts), is er sprake van heel weinig overstraling. Het werkt zo goed, dat je de mooie meegeleverde zonnekap waarschijnlijk ongestraft thuis zou kunnen laten.

Is dit het enorme lenzenaanbod van Canon? Nee, er zitten geen witte lenzen tussen. Het indrukwekkend ruime lenzenaanbod van Nikon, dan? Nee, die heeft geen zilveren lenzen. Sony heeft toch niet zo’n uitgebreid lenzenpakket? Toch?
Dit plaatje van Olympus toont alle lenzen die er nu voor micro-43 camera’s te koop zijn. Concurrenten van de Panasonic 15mm f/1.7 die wij eerder hebben getest, zijn onder andere de Olympus 17mm f/1.8, Panasonic 14mm f/2.5 (zichtbaar goedkoper, minder lichtsterk en zonder diafragmaring en AF/MF schakelaar), de Panasonic 20 mm f/1.7mm pancake (compacter en goedkoper, maar zonder diafragmaring, AF/MF schakelaar en minder scherp in de hoeken). In ons lenstestoverzicht met micro-43 standaardlenzen kan je de prestaties van deze lenzen met elkaar vergelijken.

Scherpte

De Panasonic 15 mm f/1.7 Leica Summilux behoort, samen met een aantal andere vast brandpuntslenzen zoals de Panasonic 20 mm f/1.7 en de Olympus 25 mm f/1.8, qua scherpte tot de beste micro-43 lenzen in het, omgerekend naar een volformaat sensor, bereik van 24 tot en met 50 mm. De duurdere, grotere en minder lichtsterke professionele Olympus 12-40mm f/2.8 zoomlens is even goed, mogelijk iets beter. Al vanaf volle opening levert de Panasonic 15 mm f/1.7 scherpe opnames.

De MTF50 is getest door de beeldverhouding van de testcamera op 2:3 te zetten, waardoor de meetresultaten rechtstreeks te vergelijken zijn met de meetresultaten van lenzen op een camera met een APS-C of volformaat sensor. Als je de camera gebruikt in de standaardverhouding 4:3 is het aantal lijnen per beeldhoogte hoger.

De gemeten centrumscherpte is maximaal bij f/2.8, maar op het oog zullen weinigen verschillen ontdekken tussen f/1.7 tot en met f/11. De scherpte in de hoeken is bij volle opening al redelijk goed, maar neemt zichtbaar toe tot f/4. Vergelijk je de hoekscherpte van de Panasonic 15mm 1.7 met de Olympus 17mm 1.8 of de Panasonic 20 mm 1.7, dan wint de PanaLeica.

Klik op de Imatest resultaten rechts voor een vergelijking van twee  deelvergrotingen van – uit de hand geschoten – praktijkopnames bij f/1.7 en f/5.6. Klik op afbeelding hieronder voor een illustratie van de extra creatieve mogelijkheden bij gebruik van f/1.7 ten opzichte van f/5. Bokehlicious!

Panasonic 15mm f/1.7 ASPH Leica DG SUMMILUX @ f/5, 1/80 sec, 200 ISO

Chromatische aberratie

Panasonic en Olympus behoorden tot de eerste fabrikanten die automatische in-camera correctie van laterale chromatische aberratie toepasten. Inmiddels zijn er meer fabrikanten, waaronder Fujifilm, Nikon en Canon, die dat doen. Automatische correctie heeft alleen maar voordelen: je hoeft als fotograaf niets te doen en de scherpte in de hoeken neemt er door toe. Ook als je deze Panasonic lens op een Olympus camera (OM-D E-M1) gebruikt, zal je geen zichtbare chromatische aberratie tegenkomen.

Bij lichtsterke lenzen (< f/1.8) zie je soms longitudinale chromatische aberratie / kleurbokeh, herkenbaar aan groene randen bij scherpe contrastovergangen achter het scherpstelpunt en paarse randen bij scherpe contrastovergangen voor het scherpstelpunt. Dit is mooi beperkt gehouden bij het ontwerp van de Panasonic 15mm f/1.7, maar het is niet volledig afwezig. Beweeg je muis over het lensontwerp rechtsonder, voor een deelvergroting uit een praktijkopname.

Bokeh Panasonic 15mm f/1.7

Het komt zelden voor dat je een mooie bokeh ziet bij lenzen met een korte brandpuntsafstand, met name omdat de scherptediepte meestal zo groot is, dat je geen echte Out Of Focus areas tegenkomt in de praktijk. Panasonic en Leica hebben waarschijnlijk bij het ontwerp een mooie bokeh een hoge prioriteit gegeven, want qua bokeh geef ik de voorkeur aan de Panasonic 15mm 1.7 boven de Panasonic 20 mm f/1.7, Olympus 12mm f/2 of de Olympus 12-40 mm f/2.8. Om er maar een paar te noemen. De bokeh voor het scherpstelpunt lijkt onrustiger dan de bokeh achter het scherpstelpunt (beweeg je muis over het lensontwerp voor een illustratie).

De Panasonic 15mm f/1.7 Leica Summilux bestaat uit 9 elementen in 7 groepen, waarvan 3 asferische lenzen (in roze weergegeven) ter voorkoming van sferische aberraties. Ondanks het gebruik van asferische lenzen, zie je geen uienring bokeh. Dat is een unieke kwaliteit van recente Panasonic lenzen, zoals we in een eerder artikel uit de doeken hebben gedaan. Beweeg je muis over onderstaande praktijkopname voor een uitvergroting van de bokeh.

Panasonic 15mm f/1.7 ASPH Leica DG SUMMILUX @ f/1.7, 1/1000 sec, 200 ISO

Conclusie Panasonic 15mm f/1.7 test met OM-D OM-1

Gebruik de Lensvergelijker of kijk in ons overzicht van geteste objectieven om dit objectief te vergelijken met andere objectieven.

Panasonic 15 mm f/1.7 Leica Summilux WYSIWYG score: Deze tabel geeft de prestatie weer van dit objectief als je de bestanden in de camera opslaat als jpg, inclusief in-camera lenscorrecties (lichtafval, chromatische aberratie en vervorming). Deze score geeft je voor deze objectief / testcamera combinatie: “What you see is what you get”.

Voordelen

• Lichtsterke lens met hoge bouw- en beeldkwaliteit
• Mooie bokeh voor micro-43 groothoek
• Compact en licht
• Diafragmaring en AF/MF schakelaar
• Inclusief fraaie zonnekap

Nadelen

• Kwaliteit heeft zijn prijs
• Geen Power OIS (voor Panasonic camerabezitters)

{insertgrid=344}{insertgrid=345}{insertgrid=343}

“De Panasonic 15mm f/1.7 biedt een bouwkwaliteit en beeldkwaliteit, een Leica Summilux waardig. De prijs ligt lager dan je van een Summilux zou verwachten.”

Er zijn verschillende manieren om een camera te bedienen. Je kan voor 1 zoomlens met AF en automatische belichting kiezen en onbezorgd fotograferen. Voor sommigen blijft het daarbij. Anderen worden door het fotografievirus gegrepen en slaan aan het experimenteren met verschillende lenzen, belichtingsinstellingen en handmatige scherpstelling. De eerste groep kan perfect uit de voeten met een Panasonic GM1 + Panasonic 12-32mm, of een grotere Panasonic camera met een 14-140mm zoom. De tweede groep adviseer ik een Panasonic Leica 15 mm f/1.7 (erbij) te nemen voor reportage- of straatfotografie.
Deze lens is perfect afgewerkt, de scherpstelring draait heerlijk soepel, de AF is supersnel en supernauwkeurig. De diafragmaring (werkt alleen bij Panasonic camera’s) en de AF/MF schakelaar op de lens vind ik waardevolle aanvullingen, die het gebruiksgemak – zeker bij de GM1, die weinig knoppen op de camera heeft – vergroten. Ook bezitters van een Panasonic GH4 zullen een diafragmaring op de lens waarderen, verwacht ik. Die GH4 biedt zo veel instelmogelijkheden, dat AF/MF schakelaar en diafragmaring op de lens minder grote plussen zijn dan voor een GM1 gebruiker. Als GH4 gebruiker waarschijnlijk meer nog wordt verleid door de beeldkwaliteit van de Panasonic 15 mm f/1.7 Leica Summilux, dan door zijn gebruiksgemak, mooie uiterlijk of sjieke naam.