|
De Panasonic 35-100 mm f/4 – 5.6 werd samen met de Panasonic GM5 aangekondigd op de PhotoKina in 2014. De beeldhoek van deze lens – of: wat je op de foto krijgt te zien – is 34 tot 12 graden. Dat komt overeen met de beeldhoek van een 70-200mm zoomlens op een camera met een volformaat sensor. Dat is een heel populair – want universeel bruikbaar – zoombereik. Net zoals Canon en Nikon een aantrekkelijker geprijsde, compactere en lichtere f/4 variant van hun 70-200mm lens uitbrengen, komt Panasonic nu met een aantrekkelijk geprijsde ultracompacte f/4 versie van deze universele telezoom. |
|
 |
|
|
Veel fotografen gaan op vakantie met een 24-70mm en 70-200mm lens en een camera met een volformaat sensor. Ze geven de voorkeur aan twee kwalitatief hoogwaardige zoomlenzen boven een all-in-one superzoom. Qua brandpuntsafstand ben je dan van alle markten thuis, maar de omvang, het gewicht en de aanschafprijs van een dergelijke set zijn aanzienlijk. Je hebt er een grote, stevige fototas nodig en na een dag wandelen met die fototas zal je merken dat je dat gewicht de hele dag hebt meegezeuld. Fotografen met een Olympus OM-D, Panasonic GH4 of G6 hebben de keuze uit een 14-140mm vakantie zoom, of een Panasonic 12-35mm / Olympus 12-40 mm in combinatie met een Panasonic 35-100mm. De hoge lichtsterkte maakt korte sluitertijden mogelijk en alle drie deze lenzen leveren een hoge beeldkwaliteit. Je ziet geen verschil met opnames gemaakt met een soortgelijke set op een spiegelreflexcamera met APS-C sensor en vrijwel geen verschil met een volformaat camera. Niet iedereen heeft de behoefte aan een afdruk van A3 of groter. |
|
 |
|
| Als je een smartphone of compactcamera gewend bent, dan ga je er fors op vooruit in creatieve mogelijkheden en in beeldkwaliteit, als je kiest voor een micro-43 camera met 2 objectieven. Een kleine fototas is voldoende, maar het kan eventueel ook zonder. Als ik de camera met een 12-32mm om mijn nek hang, past de Panasonic 35-100mm in mijn broekzak. Maar het levert toch een grote bobbel in je broek op. Andersom, de 35-100mm op de camera en de 12-32mm op zak, past beter. Bij slechter weer heb ik een jas bij me en daar past de 35-100mm lens makkelijk in. | |
Test Panasonic LUMIX G VARIO 35-100mm F4.0-5.6 |
|
|
De Panasonic 35-100mm is een ideale, weinig opvallende lens voor straatfotografie |
|
Bouw en autofocus |
|
|
De Panasonic Lumix G Vario 35-100mm f/4-5.6 ASPH Mega O.I.S. wordt geleverd in zwart of zilver. De lens heeft een metalen constructie, een intrekbaar ontwerp en is voorzien van ingebouwde beeldstabilisatie, die je in het cameramenu aan of uit zet. Hetzelfde geldt voor de keuze tussen handmatig of automatisch scherpstellen, want op deze lens zitten geen schakelaars. Na gebruik wordt deze lens handmatig ingeklapt tot een lengte van 5,5 cm, door de zoomring verder naar rechts te draaien dan de kortste brandpuntsafstand. Dat houdt in dat je de lens voor gebruik eerst weer naar links moet draaien, voordat je een foto kan maken. Je kan het niet vergeten: ook op het scherm verschijnt een waarschuwing dat je de lens nog moet verdraaien en pas daarna zie je beeld. Ieder voordeel heeft zijn nadeel. Het voordeel van een compacte lens tijdens transport heeft als nadeel dat je de lens uit moet klappen voor gebruik. Daarin is deze lens niet uniek ook de meest compacte lenzen van Olympus en Nikon 1 hebben een inklapbaar ontwerp. |
{insertgrid ID = 288} |
 |
|
Beeldstabilisatie |
|
| De slanke en compacte Panasonic Lumix G Vario 35-100mm f/4.0-5.6 ASPH Mega O.I.S. lens bevat Mega O.I.S. Panasonic Optical Image Stabilizer met gyro sensoren ingebouwd in de lens om bewegingsonscherpte te onderdrukken. Bezitters van een Olympus camera hebben de keuze of ze de beeldstabilisatie van de lens willen gebruiken, of de beeldstabilisatie van de camera. Bezitters van een Panasonic camera schakelen de beeldstabilisatie van de 35-100mm aan of uit via het cameramenu. |  |
| Ervaren fotografen vinden het misschien bewerkelijk dat er op de lens geen schakelaar zit voor de beeldstabilisatie. Koop de 35-100mm f/2.8, zou ik zeggen. Amateurfotografen vinden het waarschijnlijk prettig dat ze eenmalig de beeldstabilisatie aanschakelen in het cameramenu, en dat de beeldstabilisatie zijn werk gaat doen, zodra er zo weinig licht is en er een risico ontstaat op bewogen foto’s. We hebben de beeldstabilisatie getest op de Panasonic GM5 bij een brandpuntsafstand van 35mm. We meettten een winst van ruim 3 stops: een opname gemaakt zonder beeldstabilisatie en een sluitertijd van 1/200 seconde is net zo scherp als een opname gemaakt met een sluitertijd van 1/6 seconde, maar dan met beeldstabilisatie. | |
Lichtafval |
|
|
Lichtafval is bij volle opening en dan met name bij de kortste brandpuntafstand nog zichtbaar, maar verder eigenlijk niet. Hiernaast een praktijkopname van een blauwe lucht. Beweeg je muis over de afbeelding voor de Imatest resultaten. Dat is een goede prestatie van de Panasonic ontwerpers, gezien het compacte formaat van dit objectief. Op de Olympus testcamera was de lichtafval in jpg bestanden even groot als in de niet gecorrigeerde RAW bestanden. Mogelijk wordt de lichtafval in Panasonic camera’s nog gecorrigeerd. Lichtafval is eenvoudig te corrigeren met software, maar dat zall in de praktijk vrijwel nooit nodig zijn. |
 |
|
|
|
Vervorming Panasonic 35-100mm F4.0-5.6 |
|
Zowel de RAW bestanden die je in Photoshop, Silkypix of Lightroom opent, als de jpg bestanden uit de camera, laten geen zichtbare vervorming zien over het hele zoombereik. Openen we de RAW bestanden met software die geen correctiestoepast, We zien dan het karakteristieke patroon van tonvormige vervorming bij de kortste brandpuntsafstand naar kussenvormig bij de langste brandpuntsafstand. In vergelijking met 70-200mm zooms op een camera met een volformaat sensor is de vervorming laag, zoals je ook mag verwachten voor een kleinere lens.
|
 |
Overstraling |
|
|
Het lensontwerp bestaat uit 12 lenzen in 9 groepen. Daardoor bestaat de kans op interne reflecties als je een felle lichtbron fotografeert in het donker. Om de kans hierop te minimaliseren past Panasonic een coating toe en wordt een zonnekap meegeleverd. In de nachtopnames die we maakten, was de zone rondom lantaarnpalen wat overstraald, maar waren er geen nevenbeelden te zien. Dat is een goede prestatie. Overdag hebben we onder alle hoeken recht tegen de zon in gefotografeerd en op die manier geprobeerd om een toch een nevenbeeld te veroorzaken. Dat is gelukt, zoals de opname hiernaast laat zien, maar eerlijk gezegd, waren we verbaasd hoe veel moeite dat kostte. Bij het testen van lenzen op spiegelreflexcamera’s kom ik vaak groen nevenbeelden tegen. Bij Olympus en Panasonic lenzen is het paars. De meeste opnames hadden helemaal geen last van overstraling en nevenbeelden, ondanks de extreme omstandigheden. |
|
Scherpte |
|
De scherpte in de uiterste hoeken is bij volle opening is al redelijk hoog, maar niet zo hoog als in het centrum. Het verschil zal door veel fotografen niet opgemerkt worden, maar is zichtbaar, met name bij de kortste brandpuntsafstanden. Dit komt mede door de correctie van vervorming in de jpg bestanden (en RAW bestanden die je in Photoshop of Lightroom opent). |
 |
| Als je diafragmeert, worden de verschillen in scherpte tussen centrum en hoeken van de gecorrigeerde bestanden nog kleiner. Wat je wel zou kunnen zien is dat de Panasonic 35-100mm de hoogste scherpte geeft bij de kortste brandpuntafstand en de laagste, maar nog altijd acceptabele scherpte bij de langste brandpuntsafstand.
De MTF50 is getest door de beeldverhouding van de testcamera op 2:3 te zetten, waardoor de meetresultaten rechtstreeks te vergelijken zijn met de meetresultaten van lenzen op een camera met een APS-C of volformaat sensor. Als je de camera gebruikt in de standaardverhouding 4:3 is het aantal lijnen per beeldhoogte hoger. |
|
|
|
|
Chromatische aberratie
|
|
| Op een Panasonic camera wordt eventuele laterale chromatische aberratie van Panasonic lenzen automatisch gecorrigeerd. Niet op alle Olympus camera’s gebeurt dat even goed. Maar in dit geval maakt het weinig uit, want ook in de ongecorrigeerde RAW bestanden bleek de chroimatische aberratie goed onderdrukt; in de hoeken iets meer dan 1 pixel. De asferische lenselementen en twee extra-low dispersion (ED) elementen -die kom je niet vaak tegen bij goedkopere lenzen – helpen om chromatische aberraties te verminderen en zorgen voor een hoog contrast. | |
Bokeh Panasonic 35-100mm F4.0-5.6 |
|
 |
|
| Om een onderwerp goed te isoleren van de achtergrond, kies je voor een zo groot mogelijke sensor, een zo groot mogelijk diafragma (<f/2.8) met – liefst zo veel mogelijk – afgeronde bladen en een lange brandpuntsafstand. Ook het lensontwerp heeft invloed op de kwaliteit van de bokeh. De mooiste bokeh is dus voorbehouden aan dure lichtsterke lenzen op een camera met een volformaat sensor. Ben je gewend om met een compactcamera te fotograferen, dan zal je verrast worden door de mooie bokeh / achtergrondonscherpte die deze lens – met name bij de langste brandpuntsafstand oplevert. Bij kortere brandpuntsafstanden (beweeg je muis over bovenstaand plaatje) is de bokeh soms minder rustig. De Panasonic 35-100mm f4-f5.6 staat -ondanks de beperkte lichtsterkte – zijn mannetje en doet niet onder voor de bokeh van goedkopere zoomlenzen op een spiegelreflexcamera met een APS-C sensor. Klik hier voor een vergelijking van de bokeh van de Panasonic 35-100 mm f/2.8 met de Panasonic 35-100mm f/4-5.6, waarbij beide lenzen zijn ingesteld op f/4 bij 35mm. De bokeh van deze nieuwe lens is in dit geval mooier! Mogelijk heeft Panasonic’s unieke manier van vervaardigen van asferische lenzen bijgedragen aan de soms onverwacht mooie bokeh van deze lens. | |
| {insertgrid=117} | {insertgrid=118} |
Conclusie Panasonic 35-100mm F4.0-5.6, getest met Panasonic GM5 en Olympus OM-D E-M1
|
|
|
|
Gebruik de Lensvergelijker of kijk in ons overzicht van geteste objectieven om dit objectief te vergelijken met andere objectieven. |
|
WYSIWYG score: Deze tabel geeft de prestatie weer van dit objectief als je de bestanden in de camera opslaat als jpg, waarbij je alle beschikbare in-camera lenscorrecties (zie met name:vervorming) hebt aanstaan. Deze score geeft je voor deze objectief / testcamera combinatie: “What you see is what you get”. |
{loadmodule mod_custom, LensConclusie}{insertgrid ID = 301} |
| Puur RAW score: Deze tabel geeft de prestatie weer van dit objectief als het bestand in de camera wordt opgeslagen als een RAW bestand. Deze score benadert de intrinsieke kwaliteit van de combinatie van objectief en testcamera. Maak je gebruik van Photoshop, Lightroom of SilkyPix voor het converteren van RAW bestanden, dan zijn de RAW scores voor vervorming, lichtafval en chromatische aberratie gelijk aan de jpg scores. | {loadmodule mod_custom, LensConclusie}{insertgrid ID = 302} |
Voordelen
|
Nadelen
|
|
{insertgrid=344}{insertgrid=345}{insertgrid=343} |
|
|
De Panasonic 35-100mm f/4-f/5.6 is een zeer aantrekkelijk geprijsde telezoomlens, die bovendien erg compact en licht is. Voor het eerst ging ik zonder fototas op stap met een systeemcamera voorzien van een telezoom (70-200mm kleinbeeldequivalent) en een standaardzoom (~24-70mm kleinbeeldequivalent). De camera om mijn nek en 1 objectief in mijn broekzak. Het hele setje van camera en twee lenzen (Panasonic 12-32mm, 35-100mm en GM5) was niet alleen compact, maar woog in totaal slechts 400 gram. Dat is net zo weinig als een goedkope spiegelreflexcamerabody, zonder batterij en zonder lenzen. |
|
Opname gemaakt in de nieuwe markthal in Rotterdam, die pas is geopend (Panasonic GM5, 1600 ISO, 35mm, f/4, 1/40 sec)