Spiegelreflex heeft vele jaren goede diensten geleverd, maar als je veel op pad bent met je camera, dan is zo’n systeem groot en zwaar. Spiegelloze systeemcamera’s zijn dan een goed alternatief, al kan je ook dan nog niet zonder cameratas op stap. Dus gaat de zoektocht naar ‘de ideale compacte camera met een grote sensor en zoomlens’ verder. Panasonic komt in dat nieuwe segment met de LUMIX DMC-LX100. Een high-end compactcamera met microFourThird-sensor, lichtsterke zoomlens van Leica (24-75mm, f/1.7-2.8), RAW, handmatige bediening en 4K-video. Wow.
Panasonic LX100
Als we alle mogelijkheden van de Panasonic LX100 op zouden moeten sommen, dan zou deze review zeker twee keer zo lang zijn. Wil je een overzicht, kijk dan eens in de specificaties op de site van Panasonic. Bij moderne, spiegelloze camera’s kun je je tegenwoordig beter afvragen wat ze misschien niet kunnen. Toch een korte opsomming van de belangrijkste functies. Dus behalve de grote mFT-sensor, het lichtsterke Leica-zoomobjectief en RAW voor de hoogste beeldkwaliteit geeft de Panasonic LX100 volledig handmatige controle over belichting en – supersnelle – scherpstelling, die ook eventueel op ‘intelligente’ manier automatisch gedaan kunnen worden. In JPEG kan met filters worden gefotografeerd en gefilmd. Met NFC en Wifi communiceer je direct vanaf de camera met de ‘buitenwereld’ en met de Image app van Panasonic kun je je telefoon als afstandsbediening met live view gebruiken voor eenvoudige ‘remote capture’. De Image app van Panasonic werd met de FZ-1000 en de GH4 in een recente wifi test op de Duitstalige Traumflieger als beste beoordeeld van 11 camera’s. Helaas kunnen we met de LX 100 tijdens deze ‘opname op afstand’ sluitertijd, diafragma, ISO of belichtingscompensatie niet vanaf de telefoon ingesteld worden. Ook niet in de ‘P’-stand.
Op een camera waarmee je in 4K (3840×2160) kunt filmen mogen we natuurlijk ook de video niet vergeten. Je kunt opnemen met onder andere 1080p en 50 fps en dus ook bij 4K en 24/25 fps. De bestanden worden opgeslagen in AVCHD of MP4. Scherpstelling, beeldstabilisatie en zoomen blijven geluidloos hun werk doen tijdens filmen en de Panasonic LX100 beschikt over Peaking en Zebra om tijdens filmen scherpte en belichting in de gaten te kunnen houden. Opvallend is echter dat geluid alleen met de interne microfoon opgenomen kan worden, aangezien een audio-input ontbreekt. Heel jammer, want voor het overige kan de LX100 prima ingezet worden als videocamera.
Panasonic LX100 versus concurrenten
Sony’s RX100 (inmiddels al aangeland bij versie 3) is de benchmark in deze klasse. De Sony heeft een kleinere sensor (dezelfde als de Panasonic FZ1000), met meer pixels. Als we een opname gemaakt met de FZ1000 bekijken op eenzelfde formaat als een opname gemaakt met de Panasonic LX100, dan zijn de verschillen klein. Ten opzichte van de Sony zijn er verschillen in specs; de Sony heeft geen 4K video. Ook qua bokeh is een verschil. Een kleinere sensorIn de conclusie van de review van de Panasonic LX100 staat een mooie vergelijking van de bokeh van de LX100 met de Sony. De Panasonic wint het glansrijk.
Vormgeving
Voor de initiële belichtinginstellingen beschikt de Panasonic LX100 over aparte draaiknoppen voor diafragma (op lens), voor sluitertijd en voor belichtingscompensatie (bovenop). Door de slimme functie van de diafragma- en sluitertijdring zijn de opnamestanden P, A, S en M overbodig geworden, waarover later meer. Verder is de bediening en de functie van alle knopjes op de camera redelijk vanzelfsprekend en kunnen ze bovendien gepersonaliseerd worden. Het keuzewiel aan de achterzijde is redelijk klein en door de gecombineerde functie als joystick vereist het gebruik ervan een zekere gewenning.
Zoomen is mogelijk met de hendel bovenop de camera, maar kan tijdens autofocus ook met de ring op de lens. Staat de scherpstelling op handmatig, dan krijgt diezelfde ring een scherpstelfuntie. Heel handig. De ring zit wel dicht op de body en de bediening vraagt daardoor enige aandacht. Die aandacht is ook nodig om de camera van AF naar MF te zetten en om de beeldverhouding (3:2, 16:9, 1:1 en 4:3) in te stellen. Dit zijn twee schuifknopjes net achter de zoomring tegen de body.
De achterzijde wordt grotendeels in beslag genomen door een helder en scherp lcd-scherm dat ook buiten redelijk goed afleesbaar is. Is het echt heel erg zonnig of zoek je een meer stabiele camerahouding, dan kun je eenvoudig overschakelen op de elektronische zoeker met dito helderheid en scherpte. Jammer is wel dat het lcd-scherm niet gekanteld of gedraaid kan worden en dat ze geen aanraakfunctie heeft. Dit laatste zou de keuze van het scherpstelpunt – vooral tijdens video – sterk verbeteren en ook zou de algemene menu-bediening veel vlotter verlopen dan nu met de gecombineerde keuzewiel-joystick het geval is.
De Panasonic LX100 is niet uitgerust met een interne flitser en dat is een gemis als je een invulflitsje wilt toepassen. De camera heeft ter compensatie wel een volwaardige flitsschoen, maar een losse flitser is toch weer een extra accessoire en ook niet erg praktisch op zo’n kleine body.
Beeldscherm en zoeker
De bediening van de Panasonic LX100 is even wennen. De knopjes zijn op zo’n kleine body niet groot en ook het menu vraagt het nodige bladerwerk. Het went echter allemaal heel snel en je hoeft uiteindelijk geen fotomoment te missen, omdat je te lang met de instellingen bezig bent. Een aparte vermelding verdient de intuïtieve instelling van P, A, S of M. Deze knop ontbreekt namelijk en je kiest als fotograaf gewoon het gewenste diafragma. Staat de sluitertijd op A(uto), dan werk je dan dus in de A-stand. Zet je de sluitertijd op een vaste waarde en zet je het diafragma op A(uto), dan is dat op dat moment de S-stand. Zet je beide op een waarde, dan is dat de M-stand en beide op A(uto) is de P-stand. Al deze combinaties zijn te gebruiken met een vaste ISO of met Auto ISO. Heel handig en in combinatie met de draaiknop voor de belichtingscompensatie is het verkrijgen van de gewenste belichting zelden een probleem.
Prestaties
Hadden compactcamera’s vroeger last van een zekere ‘sloomheid’, dan kunnen we de Panasonic LX100 daar geen moment op betrappen. De camera is ongelooflijk alert en meting en scherpstelling laten nooit op zich wachten, ook niet bij weinig licht. Indrukwekkend. Omdat hij in 4K bij 25 fps kan filmen, kan de LX100 veel data verwerken naar een snelle geheugenkaart. Daar profiteert ook de snelheid van fotografie van. RAW wordt snel weggeschreven en de ‘motordrive’ op volle resolutie bedraagt 11 beelden per seconde. Ondanks dat alles in deze camera elektronisch aangestuurd wordt, heeft de accu een prima bedrijfstijd. Je kunt er gemakkelijk een dag mee op pad zonder dat je de accu op hoeft te laden.
Beeldkwaliteit Panasonic LX 100
Over de beeldkwaliteit hebben we weinig te klagen. De lens doet ondanks zijn compacte uitvoering prima werk. Bij 24mm zien we nauwelijks vervorming, maar wel enige hoekonscherpte en vignettering. Deze lensafwijkingen verdwijnen snel als, iets wordt ingezoomd. Over het hele zoom- en diafragmabereik constateren we amper enige chromatische aberratie. Wel hebben we de indruk dat bij 75mm het gehele beeld in RAW (Lightroom) enigszins ‘zacht’ is. Een klein beetje extra verscherping doet echter wonderen. Bij dit brandpunt is de kussenvervorming overigens te verwaarlozen.
Op het punt van dynamisch bereik doet de mFT-sensor van de Panasonic LX100 het beter dan veel APS-C sensors en zit de winst vooral in het eventueel terughalen van geclipte hooglichten. Natuurlijk zijn we ook benieuwd naar ruis bij hogere ISO’s en het zal geen verrassing zijn dat de 12 miljoen pixels op een dergelijk grote sensor een uitstekende signaal-ruisverhouding hebben. Bij ISO 3200 is de ruis vergelijkbaar met een DSLR met een APS-C sensor met 20 Mp. Dat is twee stops beter dan een compactcamera met een 1/1.7″-sensor en een stop beter dan een 1″-type sensorcamera.
Macro
Het grote voordeel van een compactcamera is dat je over een macrofunctie beschikt zonder dat je daar een speciale lens voor nodig hebt. Dit leent zich niet voor ‘echte’ macrofoto’s, maar bij 24mm kun je tot op 3cm van het onderwerp komen en is een voorwerp van 5 cm kadervullend. De vergroting is dan ongeveer 0,3x.
Reeksopnamen
De LX100 kan in de SH-stand gedurende 2 seconden 40 fps opnemen (elektronische sluiter). De foto’s zijn dan echter maar 2112 x 1408 pixels groot. Ook de timing is in die SH-stand een probleem, omdat de camera na een ‘burst’ enkele seconden niet beschikbaar is. Beter alternatief is om het onderwerp gedurende langere tijd te filmen en in Lightroom een frame uit de full-HD video te halen ( 50fps) of uit een 4K-videoclip (25 fps). De ‘stills’ zijn dan respectievelijk 1920 x 1080 pixels of 3840 x 2160 pixels. Gebruik korte sluitertijden (<1/250s) voor scherpe resultaten.
Conclusie Panasonic LX100 test
Voordelen
- grote sensor (kleine DOF, hoge ISO’s)
- lichtsterke, compact zoomlens
- RAW
- 4K-video, 4K-stills
- Wifi met app en NFC
Nadelen
- losse A(uto)-stand diafragma-ring
- optische zoom slechts tot 75mm i.p.v. 100mm
- geen touch- en kantel LCD-scherm
Te lang, niet gelezen? Panasonic heeft met de LUMIX DMC-LX100 een ongelooflijk veelzijdige camera in de markt gezet, die in de combinatie van compactheid, beeldkwaliteit en functionaliteit momenteel zijn gelijke niet kent.
Er zullen weinig amateurfotografen zijn die niet met plezier gebruik maken van de vele mogelijkheden en de hoge beeldkwaliteit die de Panasonic LX100 biedt. Dankzij ruis-arme hoge ISO’s, supersnelle autofocus, RAW, 4K video en de mogelijkheid van kleine scherptedieptes kan de Panasonic LX 100 probleemloos zelfs met elke professionele fotograaf mee op reportage. De Panasonic LX100 laat het ‘verleden’ van de typische compactcamera ver achter zich en is een directe concurrent voor de beste spiegelloze systeemcamera’s en spiegelreflexcamera’s, zeker gezien de gunstige prijsstelling. Hadden compactcamera’s vroeger last van een zekere ‘sloomheid’, dan kunnen we de Panasonic LX100 daar geen moment op betrappen. De camera is ongelooflijk alert en meting en scherpstelling laten nooit op zich wachten, ook niet bij weinig licht. Indrukwekkend. Ook over de beeldkwaliteit hebben we weinig te klagen. De lens doet ondanks zijn compacte uitvoering prima werk. Als andere merken Panasonic zouden volgen, dan zou 2015 wel eens het jaar van de ‘large sensor’-zoomcompact kunnen worden.