Test Samsung NX 300

De nieuwste systeemcamera van Samsung heet NX300. Hij heeft de 20 megapixel APS-C sensor van de NX200 maar wel met een aantal nieuwe functionaliteiten die hem toch tot een echt nieuwe camera maken: klapscherm, aanraakscherm, een hybride AF-systeem, Wifi, NFC en (mits met daarvoor geschikte lens) 3D optie!

Wij testten de NX300 in een smetteloos witte uitvoering, met witte draagriem, witte opsteekflitser en dito Samsung NX 18-55 kitlens. Oogverblindend en zeer modieus, waarbij je je wel moet realiseren dat die magie bij sommigen na een tijdje is uitgewerkt. Voor deze body kregen we ook de beschikking over een zwarte telezoom (Samsung 50-200 mm) en een Samsung 45 mm 3D objectief. Genoeg materiaal dus voor dagen zeer intensief testwerk.

Vormgeving en bediening

We zeiden het al: de camera ziet er gelikt uit, strak vormgegeven en met alle knoppen aan boven- en achterzijde. Hij heeft een enorm (84 mm) LCD-scherm, dat niet volledig als zoeker gebruikt wordt; het is nl. een touch screen en het heeft wat ruimte nodig aan de zijkanten voor iconen en knoppen. Je zou van een hybride bediening kunnen spreken: bijna alle functies kunnen namelijk zowel via het aanraakscherm als via de knoppen of de menu’s worden bediend. De enige uitzondering is de zogenaamde tracking Autofocus, waarvoor je het aanraakscherm moet gebruiken om aan te klikken welk onderwerp gevolgd moet worden. Het scherm wordt na verloop van tijd groezelig, je moet het regelmatig schoonmaken. Het kan 90 graden naar boven en 45 graden naar beneden klappen, maar niet draaien. Daardoor is de functionaliteit als klapscherm wat beperkt.

De aansluitingen voor HDMI en mini-USB zitten achter een keurig luikje aan de zijkant verwerkt, de accu en de SD-kaart zijn toegankelijk via een deurtje in de bodem. Dit deurtje zit voldoende ver weg van de statiefmoer, zodat je zelf met de camera op statief van kaart of van batterij kunt wisselen. We zeggen dat niet voor niets, want de NX300 is zowel een geheugen- als een accuvreter. Dat komt onder meer door de zeer grote bestanden.

Uniek voor Samsing is het i-functie systeem, waarbij je de afstandsring van het objectief (die je immers zelden voor afstandsinstelling zult gebruiken) kunt inzetten voor andere zelf gekozen functies.

NX300 en NX200 – de voornaamste verschillen

• Zeer snel Autofocus systeem, hybride (zowel fasedetectie als contrastdetectie)
• Een groter LCD-scherm (8,3 inch tegenover 8); beperkt opklapbaar (NX200: vast)
• ISO tot 25600 (NX 200: 12800); in beide gevallen echte ISO’s, geen ‘uitbreidbaar tot’, en dus ook in EXIF uitleesbaar
• Kortste sluitertijd 1/6000 (NX 200: 1/4000)
• Ca 9 bps met mechanische sluiter en 10 bps met electronische (NX 200: 7 bps)
• NX 300 heeft zowel WiFi als NFC connectiviteit, NX200 geen van beide

 De voornaamste concurrenten – systeemcamera’s met APS-C sensor

• Sony NEX 7 (24 MP). Deze camera heeft een optische zoeker naast een kantelbaar LCD-scherm (een pluspunt) maar geen touch screen, WiFi of NFC. Hij is wat duurder dan de NX300.
• Fujifilm X-Pro1 (16 MP). Deze camera is verreweg het best gespecificeerd. Hij heeft een doorzichtzoeker, een electronische zoeker en een LCD-scherm, de unieke EXR-sensor voor hoog dynamische bereik, en is wat steviger en zwaarder dan de andere twee. Een echte fotografencamera, waarvoor wel flink betaald moet worden. De NX 300 is moderner vormgegeven en is veel aantrekkelijker geprijsd.

Je zou de systeemcamera’s met Four Thirds sensor (van bv Panasonic of Olympus) ook als directe concurrenten voor de NX300 kunnen beschouwen, ook al is de sensor half zo groot. De superkleine Nikon 1 is ook een plaatje om te zien, en is ook erg snel, maar die beschouwen wij toch eerder als een vervanger van een compactcamera dan als een systeemcamera voor de veeleisende fotograaf.

RAW met Adobe Lightroom 4

Natuurlijk kan de NX300 ook in RAW werken, en voor de RAW-conversie levert Samsung Adobe Lighroom 4 gratis mee. Dit uitstekende fotobeheer en beeldbewerkingsprogramma, dat los aangeschaft ongever honderd Euro moet kosten, kan zeker een reden zijn om voor deze body te kiezen. Wees wel gewaarschuwd: de meegeleverde versie draait niet op Windows XP.

Panorama, bracketing, HDR

De NX300 beschikt over een panorama-functie. Wij houden niet zo van gimmicks, scenestanden en kunstmatige nabewerkingen, maar voor de panorama-sweep maken we graag een uitzondering. Die is gewoon vreselijk leuk en handig, zeker omdat je zowel horizontaal als verticaal en ook in de portretstand kunt sweepen. Al even handig vinden wij het dat bij de bracketing standen (belichtingstrapje, witbalans, beeldstijl) de camera met 1 druk op de knop zelf de hele serie maakt, en dat met een tussenruimte van 0,2 seconden. Je krijgt dan dus alle opnames met nagenoeg dezelfde beelduitsnede, en je kunt niet vergeten het trapje helemaal vol te schieten.

Met de HDR-optie maak je twee opnames met verschillende belichting die automatisch verwerkt worden tot 1 foto. Het zijn echt afzonderlijke foto’s, je hoort de sluiter 2x klikken. Door het zeer geringe tijdsverschil tussen twee opnames hoef je geen statief te gebruiken. Je krijgt wel een JPEG opname terug met een wat lagere kwaliteit. Je moet dat afwegen tegen het bezwaar van ‘afgeknipte’ einden van je histogram. In onze beleving is met het dynamisch bereik van de moderne sensoren het maken van meerdere opnames alleen in uitzonderingsgevallen echt zinvol. Bijna altijd voldoet een verstandige nabewerking van een goed belicht RAW-bestand.

De kleurweergave in de praktijkopnames is aan de warme kant.In de ‘burst’ modus maakt de camera 30 opnames binnen 3 seconden. Hij doet dat met de electronische sluiter. Daardoor krijg je vervorming, het zg. ‘rolling shutter’ effect. De sensor leest namelijk de pixels van boven naar beneden uit en in de tussentijd heeft het object zich al verplaatst. Deze vrachtauto is gefotografeerd met 1/3200 seconde en lijkt  achterover te leunen.

De AF is fabelachtig snel

De autofocus van de NX300 is fabelachtig snel. In onze standaardtest waarbij we de tijd meten die de camera nodig heeft om van 10 meter op 1 meter scherp te stellen, kwamen we op ca. 30 milliseconden. De ontspanvertraging breekt eveneens records; wanneer je eerst scherpstelt (ontspanknop half indrukken) gaat de sluiter binnen 20 milliseconden open. Geen andere camera die we tot dusver onder handen hadden deed dat zo snel.

Het geheim is de zg. hybride scherpstelling: er is contrastdetectie-AF zoals we dat op spiegelloze camera’s gewend zijn, maar er zijn ook bepaalde pixels op de sensor ‘dedicated AF-pixels’ die, bij voldoende licht, via fasedetectie voor de scherpstelling zorgen. Over hoe dat precies werkt zullen we binnenkort een separaat artikel publiceren; voor nu volstaan we simpelweg met deze meetresultaten. De techniek is niet uniek voor Samsung (o.a. Fuji kent het ook), maar de NX300 is de snelheidskampioen.

Erg handig is dat je het AF-punt kunt aanwijzen op het aanraakscherm (als je er voor kiest het touch screen te gebruiken, want dat hoeft dus niet). Kies je voor de ‘tracking AF’-optie, dan volgt het scherpstelpunt het onderwerp. Dit werkt goed voor niet te snel bewegende onderwerpen of voor beelden die vanuit stilstand in beweging komen. Bij passerende auto’s werkt het bijvoorbeeld alleen als je er in slaagt om het onderwerp te vangen. Omdat het aanraakscherm met enige vertraging reageert, loop je de kans dat het onderwerp al voorbij is voordat het AF-punt ‘pakt’. Het volgen van het onderwerp gebeurt op kleurinformatie, waarbij het tracking veld steeds naar de linkerbovenhoek van het betreffende kleurvlak schiet (zie foto rechtsboven). Als de Samsung NX300 gelockt is op een onderwerp, dan zal de AF het onderwerp niet meer loslaten en dat is een heel goede prestatie. Qua AF tracking speelt deze camera mee met de besten.Kies je voor Manual Focus, dan heb je twee scherpstelhulpjes: in de eerste plaats een zoomfunctie waarbij een deel van het beeld tot 8x vergroot wordt, en verder een kleurenhulp, waarbij de delen die scherp zijn van een gekleurde schaduw worden voorzien. De MF zelf werkt electronisch (‘focus by wire’) en voelt daardoor wat rubberig aan. Maar het werkt perfect. 

WiFi & NFC

Boven op de Samsung NX300 zit een Direct Link, waarmee je jpg bestanden kan opslaan op je mobiele telefoon. Dit is mogelijk nadat je de gratis Samsung Smart camera app. hebt geinstalleerd op je smart-phone.  Daarnaast heeft de Samsung NX300 een speciale WiFi stand op de PASM knop boven op de camera. Als je de camera in deze stand zet, gaat er een wereld voor je open. Je kunt jpg bestanden die je hebt geschoten delen op Social Media zoals Facebook. Ook kan je de smartphone gebruiken als afstandbediening voor je camera. Je ziet wat de camera ziet en kunt met de telefoon afdrukken. Dat is handig als je bijvoorbeeld de Samsung NX300 gebruikt in combinatie gebruikt met een fotomast. Ik zag echter geen optie om de sluitertijd of het diafragma aan te passen via de smartphone.
Je kunt ook contact maken met het draadloze netwerk in huis. Als je de meegeleverde software op je PC hebt geinstalleerd, kan je overal in huis fotograferen, waarbij de gemaakte opnames meteen op je harde schijf worden weggeschreven. Dit gaan we binnenkort eens uitproberen.Handig is NFC (Near Field Communication). Dit is een standaard voor smartphones, waarmee je informatie tussen aparaten kan uitwisselen, zonder al dat gedoe met wachtwoorden. Het maken van contact tussen de Samsung NX300 en mijn Samsung smartphone verliep inderdaad vlekkeloos. Om je tegen ongewenste bzeoekers te beschermen, werkt NFC alleen als je de twee apparaten (vrijwel) tegen elkaar houdt. Hiervan gaan we veel gebruik maken in de nabije toekomst. In het British Museum mag je overal fotograferen en zijn de kunstwerken voorzien van een NFC bordje. Houd je camera tegen het bordje nadat je er een foto van hebt gemaakt, en alle informatie over dat kunstwerk staat op je camera. Handig toch? Helaas hadden we geen budget voor een resi naar London, om te zien of het British Museum ook een GPS coordinaat meegeeft. Is er iemand van onze lezers binnenkort nog in Londen? Zou je dan je smartphone of je Samsung tegen zo’n bordje aan willen houden en ons vertellen wat er gebeurt?

Resolutie en dynamisch bereik

De resolutie (detailscherpte) van de Samsung NX300 is met name bij de lagere ISO waardes goed.De Samsung NX 300 scoort net zo goed als veel duurdere spiegelreflexen. Het dynamisch bereik is goed; een verademing als je een compact camera gewend bent, maar er zijn concurrenten met een APS-C sensor (met name Fujifilm) die op dit punt beter scoren. Van de opnames hieronder is de linker gemaakt met de 18-55 mm, en de rechter met de telezoom bij 200 mm. Je kunt de grassprietjes tellen.

Zeer goede ruisprestaties

De ruisprestaties van de NX300 zijn zeer goed. Zeker het grote ISO-bereik in aanmerking genomen (tot 25 600). Tot en met ISO 400 zie je geen ruis. Bij hogere ISO’s neemt die langzaam toe en wordt vanaf 6400 echt zichtbaar. De ruisonderdrukking kan op verschillende niveaus worden ingesteld, maar blijft steeds op een aanvaardbaar niveau, waarbij ook de kleurweergave niet sterk verschuift. Wel neemt de resolutie af bij hogere ISO waardes door de ruisonderdrukking. Dat zien we veel vaker.
Op de afbeeldingen zie je een beelduitsnedevan een ISO 400 jpg bestand en een ISO 25.600 (mouse-over). Het gaat hier om een uitsnede van ongeveer een kwart van het totale beeld (1337 pixels langste zijde). Hier is de APS-C sensor, kijkend naar onze testresultaten voor ruis in RAW bestanden zonder ruisonderdrukking, in het voordeel boven de Four Thirds sensor van concurrerende modellen in hetzelfde prijssegment.

Kleurweergave Samsung NX 300

Net als in onze eerdere test van de Samsung NX 1000, zijn we zeer te spreken over de kleurweergave van de Samsung NX 300. De praktijkopnames van de NX300, gemaakt in daglicht, ogen mooi verzadigd en de kleurtemperatuur neigt soms naar de warme kant. In de Imatest resultaten is te zien dat de rode kleuren inderdaad meer verzadigd zijn dan de bleuwe kleuren (klik op de afbeelding linksonder). Veel consumenten vinden een dergelijke kleurweergave prettig, het geeft namelijk aantrekkelijkere huidtonen. Natuurlijk kun je via de witbalansinstellingen het nodige aanpassen en desgewenst kun je de witbalans manueel helemaal naar je hand zetten. In vergelijking met de Samsung NX 1000 waren de kleuren van de Samsung NX 300 bij kunstlicht nog verzadigder, , waardoor de score voor kleurweergave van de NX 300 lager uitkomt dan de NX 1000. Onder normale omstandigheden is er geen verschil. En als je de automatische witbalans of de verzadiging onder extreme condities aanpast, zijn de kleurprestaties van beide Samsungs aan elkaar gelijk.

• Razendsnelle Autofocus
• Ingebouwde WiFi en NFC
• Hoge ISO, goede ruisprestaties
• Aanraakscherm (voor wie daar van houdt)
• Inclusief Lightroom 4
• Goede prijs/kwaliteitsverhouding

Nadelen

• Geen optische zoeker
• Geen ingebouwde flits
• Vrij hoog accugebruik
• Dynamisch bereik kan beter
• Geen ingebouwde GPS

Wij vinden de NX300 een prettige camera. Samsung is als cameraproducent ‘uit het niets’ gekomen, en het is bewonderenswaardig dat men technologisch geavanceerde producten levert die elke vergelijking met de bestaande grootmachten aan kunnen. Van de NX300 springen de autofocus, de hoge beeldsnelheid en lage ontspanvertraging er echt uit. De ingebouwde WiFi en het aanraakscherm zijn voor vooral de gebruikers die vanaf de smartphone de overstap maken naar een ‘echte’ camera natuurlijk essentieel. Dat je er een volwassen softwarepakket  voor het beheren en bewerken van je opnames (Lightroom 4) bij krijgt, maakt de overstap extra makkelijk. Daarbij zijn voor de NX-vatting inmiddels een redelijk aantal lenzen beschikbaar (waaronder de 3D 45 mm-lens waarop wij later zullen terugkomen). De prijs is voor dit model zeer redelijk.