Test Samsung NX1: Shoot Wow, share now?

Samsung heeft gebruiksvriendelijke innovatie hoog in het vaandel staan; is daarmee heel succesvol. De kans is groot dat je een Samsung telefoon, televisie of laptop gebruikt. Als camerafabrikant is Samsung “the new kid on the block”. In 2010, 1 jaar na de introductie van de Canon 7D; Canon’s APS-C vlaggenschip, verscheen de eerste Samsung NX camera nog maar. Vier jaar later overtroeft Samsung Canon, zo blijkt bij de introductie van de Canon 7D mk2 op de PhotoKina. De Samsung NX1 heeft op vrijwel alle fronten betere papieren. Is het waar dat een nieuwkomer in de cameraindustrie binnen 4 jaar Canon achter zich laat?

Samsung: NX1 met Wifi & NFC.
“Shoot Wow, share now”.

Op papier heeft het er alle schijn van. Maar papier is geduldig. En de praktijk weerbarstig.
Hoog tijd voor een korte Samsung NX1 test.

De Samsung NX1 heeft een afwerking van hetzelfde niveau dat we van prosumer spiegelreflexcamera’s van de traditionele camerafabrikanten gewend zijn. De body is gemaakt van een magnesium legering; stevig en licht tegelijk. Daarover heen zit een hoogwaardige kunststof met het uiterlijk van leer. Een belangrijk pluspunt ten opzichte van de meeste prosumer spiegelreflex camera’s is het kantelbare beeldscherm.

Ode aan Johan Cruijf (nr 14) die, net als de Samsung NX1, alles scherp ziet.

De Samsung NX1 is, net als de 7D mk2, extra afgedicht tegen stof en spatwater Er zijn zo veel overeenkomsten tussen beide camera’s, dat de doelgroep ook sterk zal overlappen. Toch zijn er duidelijke verschillen:

• De Samsung NX1 heeft een handig kantelbaar beeldscherm; de 7D mk2 niet
• Samsung gebruikt een elektronische zoeker, Canon een optische zoeker.
• De Samsung NX1 heeft 28 megapixels, de 7D Mk2 20 megapixels
• De 7D mk2 maakt 10 beelden (20 mp) per seconde, de NX1 15 bps (van 28 mp!)
• De NX1 heeft 205 fasedetectie AF-punten over het hele beeld. De 7D mk2 heeft 65 fasedetectie AF-punten, maar niet aan de randen.
• De Canon 7D mk2 heeft ingebouwde GPS, maar geen wifi. Bij de Samsung NX1 is het andersom.
• De Canon 7D mk2 is groter en met 910 gram bijna twee keer zo zwaar als de Samsung NX1

Vormgeving

Zoals het een (semi-)professionele camera betaamt, is de Samsung NX1 extra afgedicht tegen stof en spatwater. Ook de beide high-end objectieven van Samsung (Samsung 16-50mm f/2-2.8 en Samsung 50-150mm f/2.8 zijn allebei extra afgedicht tegen stof- en spatwater). Dit is een elegante camera om te zien: het ziet er uit als een mooie spiegelreflexcamera. Dat is het niet, want de spiegel ontbreekt. Vergelijk je de Samsung NX1 met andere spiegelloze systeemcamera’s, dan behoort ie tot de grootste in zijn soort, wat veel professionele fotografen met een spiegelreflex zal aanspreken. Voor de doelgroep van fotografen die voor een spiegelloze systeemcamera kiezen omdat ze een zo compact mogelijk systeem willen, heeft Samsung diverse andere camera’s in het programma, die bovendien aantrekkelijker geprijsd zijn.

Beeldscherm en zoeker

Steeds meer camerafabrikanten zijn overtuigd dat de toekomst ligt bij de spiegelloze systeemcamera’s met een elektronische zoeker. Zo ook Samsung. De elektronische zoeker (met 0,68x vrijwel gelijk aan de vergroting als professionele full-frame spiegelreflexcamera’s) heeft twee instellingen. De eerste mogelijkheid lijkt het meest op een traditionele optische zoeker. De zoeker trekt zich niets aan van de belichtingsinstellingen, maar laat je zien wat er in beeld komt. De tweede mogelijkheid is in mijn ogen interessanter.

Met de “Framing Mode”verandert de helderheid van het beeld als je ISO, sluitertijd of diafragma aanpast. Niet alleen krijg je te zien hoe de opname er uit gaat zien (“WYSIWYG”), maar een elektronische zoeker geeft je in het donker, als de optische zoeker je al lang in de steek heeft gelaten, de gelegenheid om een mooie compositie te maken of om te beoordelen of er goed scherpgesteld is. Verwacht geen wonderen en houd er wel rekening mee dat een elektronische zoeker bij weinig licht ruist.

Het 3-inch, 1,046k-dot AMOLED beeldscherm heeft een mooie kleurweergave is ook onder goede lichtomstandigheden goed afleesbaar en is kantelbaar.

Samsung NX1 actie: 15 beelden per seconde

Om je een indruk te geven hoeveel opnames je kan maken voor de buffer is, tonen we hiernaast een GIF animatie met een snelheid van 15 beelden per seconde. Dat is de verbazingwekkend hoge snelheid waarmee je met de Samsung NX1, met behoud van AF, opnames weet te maken die tegelijkertijd in RAW en jpg worden opgeslagen in de camera. De serie hiernaast is ook een indicatie hoe veel opnames je kunt maken voordat de buffer van de camera vol is en de opnamesnelheid drastisch afneemt.Maar de camera stopte niet toen de buffer vol was en dat is heel prettig. Wil je een langere serie maken zonder het risico dat de buffer vol loopt, dan zou je met 25 beelden per seconde kunnen filmen in 4K. Dat houdt de Samsung NX1 45.000 opnames (van 8 megapixels) lang vol, als je een SD kaart hebt waar al die infornatie op past. Voor de AF maakt Samsung gebruik van AF=punten die over het hele oppervlak van de sensor verspreid liggen. Daarmee ligt de NX1 op voorsprong ten opzichte van een spiegelreflexcamera, waar alle AF punten in het midden van het beeld liggen. Deze camera heeft 205 fase detectie AF punten, waarvan 153 van het nauwkeuriger kruistype. Alleen dat al is meer dan andere cameramerken op dit moment bieden. Aanvullend daarop beschikt de camera over 209 contrast-detectie AF punten. Volgens de specificaties werkt de AF nog bij heel weinig licht (-4EV). Tijdens het maken van de praktijkopnames hebben we de Samsung NX1 onder relatief donkere omstandigheden vergeleken met de Canon 7D mk2. Beide camera’s leverden series waarin zowel scherpe als onscherpe opnames voorkwamen, waarbij de Canon het iets beter deed. Al te veel conclusies durf ik er nog niet aan te verbinden, omdat ik veel te weinig ervaring heb met sportfotografie.

Professionele objectieven: Samsung 50-150mm F2.8 & Samsung 16-50mm f/2-2.8

In een relatief korte tijd heeft Samsung een pakket van 13 objectieven (zoomlenzen en vast brandpunt) uitgebracht. Dat is belangrijk, want er zijn op dit moment nog geen andere lensfabrikanten die objectieven maken met een Samsung NX vatting. Het is wel mogelijk om met behulp van een adapter objectieven van andere merken op een Samsung camera te gebruiken. Voor de professionals en prosumers is het goed om te merken dat Samsung plannen heeft voor een lichtsterke telelens en dat er in korte tijd door Samsung twee premium line “S” lenzen zijn uitgebracht, de uitstekend presterende Samsung NX 16-50 mm f/2-2.8 S en de Samsung 50-150mm F2.8 S lens, waarvan we binnenkort een test publiceren. Deze lenzen hebben een Ultra-Precieze Stappen Motor (UPSM), die ten opzichte van een conventionele Stappen Motor (SM), drie keer zo precies is bij het scherpstellen.Klik (2 keer) op bovenstaande afbeelding.

Resolutie en beeldkwaliteit

Lees de test van de Samsung NX 16-50mm f/2-2.8 en je ziet waartoe de Samsung NX1 toe in staat is: de hoogste resolutie bij alle brandpuntsafstanden van alle APS-C sensor camera’s (en heel veel lenzen op full-frame camera’s) die we tot op heden hebben getest.
Zo veel pixels op een sensor is in theorie een bedreiging voor de beeldkwaliteit: Als een sensor veel signaal moet verwerken in een korte tijd (denk ook aan 4K video), dan wordt de sensor warm en verslechtert de signaal-ruisverhouding. Daarnaast worden de pixels kleiner naarmate je er meer op een sensor plaatst, dat eveneens meer ruis op kan leveren. Samsung heeft dit effectief opgelost met de allereerste APS-C sensor die gebruik maakt van de BSI techniek, die tegelijkertijd recordhouder is als het gaat om aantallen pixels per mm. Een normale CMOS sensor heeft een lens aan de bovenkant, elektronica en bedrading in het midden en de fotocel aan de onderkant. Bij dit ontwerp gaat er licht verloren; met name het licht dat niet perfect loodrecht op de sensor valt. Dat licht kaatst weer terug, van de sensor af. Denk aan een hoge emmer; niet alle regenwater raakt de bodem. Bij een bsi sensor zitten bedrading en elektronica onder de fotogevoelige laag en wordt er minder licht verloren.

 Anti-aliasing of moiré

Alle cameramerken, behalve Sigma, gebruiken tegenwoordig sensoren met een Bayer patroon, of een variant daarop (Fujifilm). Iedere pixel ziet maar 1 kleur: rood, groen òf blauw. Om er toch een hoge-resolutie kleurenfoto van te maken, “spieken” de pixels de twee andere kleuren bij de buren. Er zijn valse kleuren (“moiré”) zichtbaar, zodra je een vergroting maakt, die zo groot is, dat de afzonderlijke pixels zichtbaar beginnen te worden. Bij een sensor van minder dan 15 megapixels zou je moiré  in een A4 afdruk (of groter) kunnen zien. En als je de opname op 100% beoordeelt op het beeldscherm. Bij de eerste digitale camera’s was de resolutie zo laag, dat je als camerafabrikant het niet kon maken om een camera met een Bayer sensor niet uit te rusten met een zogenaamd laagdoorlaat, anti-aliasing of moiré-filter. Daarom hebben alle camerafabrikanten er voor gekozen om een anti-aliasing filter voor de sensor te zetten, die het beeld minder scherp maakt. Door de opname daarna weer te verscherpen, wordt getracht het scherpteverlies die je met een anti-aliasing filter introduceert (ik heb wel eens gelezen dat het 30% minder wordt) weer te compenseren.
Nikon, Olympus en Samsung maken tegenwoordig camera’s zonder anti-aliasing. Zonder verdere correcties kan als je opnames van fijne, regelmatige structuren opblaast tot 100% op je beeldscherm moiré zichtbaar worden. Bij de Samsung jpg bestanden is de moiré al verwijderd door de camera, zoals je in onderstaande extreme vergroting.

Dynamisch bereik

Onze lezers vinden dynamisch bereik de belangrijkste camera-eigenschap, zo bleek uit onze enquete van een paar maanden geleden. Als je een foto maakt met een onderwerp met een zeer hoog contrast, bijvoorbeeld door van binnen naar buiten te fotograferen, bestaat het risico dat tegelijkertijd de hooglichten uitgebleekt en de schaduwpartijen dichtgelopen zijn. Een camera met een hoog dynamisch bereik maakt dat risico kleiner. Niet alleen het dynamische bereik is belangrijk, maar ook de hoeveelheid ruis in de schaduwpartijen. Is er veel ruis aanwezig in de schaduwpartijen, dan heb je weinig aan een hoog dynamisch bereik. Zowel bij het dynamisch bereik (11.7 stops) als het bruikbare dynamische bereik (7.73 stops) scoort de Samsung NX1 erg hoog.
Beweeg je muis over deze afbeelding voor het dynamisch bereik van de Canon 7D mk2 ter vergelijking.

Kleurweergave

In vergelijking met de Canon 7D mk2 waren de kleuren bij 6400 ISO veel minder verzadigd, viel ons op bij de praktijkopnames. Bij de Imatest resultaten zagen we dat de nauwkeurigheid van de kleuren goed en constant is van 100 (links) tot en met 6400 ISO (rechts). De jpg opnames zijn voor deze test gemaakt met Pictures Style: off. De kleurweergave van de jpg opnames komt dan overeen met de RAW bestanden. Het valt ook hier op dat de kleuren van de Samsung NX1 wat minder verzadigd zijn: de referentiewaarden (vierkantjes) liggen verder verwijderd van het centrum dan de kleuren van de NX1 (de rondjes). Bij 6400 ISO zijn de rode kleuren (9, 15 en 17) minder verzadigd dan bij 100 ISO, waar de verzadiging precies goed is. Mogelijk dat je door een beeldstijl te kiezen, de kleuren meer verzadigd worden in de jpg bestanden.

Ruis

Praktijkopname gemaakt bij 1000 ISO. Ruis is nog in geen velden of wegen te bekennen. Beweeg je muis over het plaatje voor een extreem uitvergrote deelvergroting.Met name bij de lage ISO waardes (onder de 1600 ISO) scoort deze sensor erg goed wat signaal ruis verhouding betreft. Tot 6400 ISO gaat het min of meer gelijk op met andere APS-C sensoren, maar daarboven is de ruis – of de ruisonderdrukking – duidelijk aanwezig. De 51.200 ISO RAW bestanden die we in Lightroom openden, vertoonden meer kleurruis dan de RAW bestanden van, bijvoorbeeld 6400 ISO.

Beeldstijlen en filters

Hedendaagse camera’s – en dat geldt voor alle merken – hinken op twee gedachten. Enerzijds geven ze de fotograaf zo veel mogelijkheid vrijheid om alles zelf in te stellen. Aan de andere kant bieden ze gebruikers de mogelijkheid om alle instellingen door de camera te laten bepalen. In de Scenemode herkent de camera een bloemtje, waarna de optimale instellingen voor een bloemtje worden gekozen.Linksboven in de zoeker zie je de keuze die de camera heeft gemaakt. Ter illustratie heb ik hieronder de verschillende modes door de NX1 herkend worden in de Autoscene mode afgebeeld. Voor beginnende fotografen zijn deze auto-modes gebruiksvriendelijk. Ik vraag me af of professionele fotografen en prosumers, volgens mij de doelgroep voor deze camera – hier veel gebruik  van maken.

Samsung NX1: 4K Video

De video-specificaties en mogelijkheden van de Samsung NX1 zijn ronduit indrukwekkend. Het is samen met de Panasonic GH4 de enige systeemcamera, waarmee je zonder externe recorder 4K opnames kan maken. De opnames worden opgeslagen met de nieuwste compressie standaard: H.265 (HEVC), waardoor de videobestanden significant kleiner worden dan met de huidige standaard (H. 264). Er is nu nog maar weinig software die met dergelijke bestanden overweg kan. Uitspraken over de beeldkwaliteit van de video durven wij niet te doen. Daarvoor verwijzen we naar de enthousiaste bevindingen van Andrew Reed (EosHD). Hij is gespecialiseerd in video en is enthousiast over de NX1.

Auto shot mode

Fotografie draait om het juiste moment. Maar hoe goed is jouw timing? Samsung heeft “Keep exploring and push the boundaries of photographic innovation” als motto. Dat dit geen loze woorden zijn blijkt uit de Auto Shot Mode, waarmee de camera precies op het juiste moment een opname voor je maakt. Op dit moment voorziet de camera in twee scenario’s: aan auto shot opname van iemand die een bal terugslaat (“Baseball”) en een auto shot opname van iemand op het hoogste punt van een sprong (“Jump Shot”). Dit soort features lijkt in eerste instantie Spielerei. Aan de andere kant heeft het de potentie in zich om de manier waarop wij fotograferen ingrijpend te veranderen. Dat Nikon 1 camera’s een ‘best shot’ modus hebben, waar de camera 20 beelden met 30 bps maakt en een suggestie doet voor de beste opname, is denk ik een bevestiging dat meerdere fabrikanten ervan overtuigd zijn dat fotografie er in de toekomst wel eens heel anders uit zou kunnen zien dan wij nu denken. “Changing the way cameras are built, empowering users to capture signature moments with brilliance“, heet dat in de folders van Samsung.

Conclusie Samsung NX1 test

Voordelen

• Uitstekende bouwkwaliteit, LCD scherm op de camera, stof- en spatwaterdicht en gebruiksvriendelijke menu-opzet
• Scherp, helder en uitklapbaar AMOLED beeldscherm
• Hoge beeldkwaliteit: o.a. resolutie recordhouder op APS-C
• AF-punten recordhouder
• 15 beelden per seconde, met behoud van razendsnelle AF
• Topklasse video: 4K (30P) in H.265 (HEVC)

Nadelen

• Deze spiegelloze systeem camera is geen “compacte systeemcamera”
• Kleurweergave is goed, maar niet zeer goed
• H.265 codec kan nog niet door alle software verwerkt worden

Bouw- en beeldkwaliteit van de Samsung NX1 met Samsung 50-150mm f/2.8 of 16-50 mm f/2-2.8 zijn topklasse.

De soep wordt nooit zo heet gegeten als die wordt opgediend. Om te stellen dat Samsung Canon al achter zich gelaten heeft, als het gaat om de nieuwe ontwikkelingen in de fotografie, is niet het geval. Toch heeft de Samsung NX1 zo veel troefkaarten op het gebied van video en fotografie, dat iedere serieuze (semi-)professionele fotograaf in de dop bij de aanschaf van een nieuwe camera een Samsung NX1 serieus kan overwegen.
Het gebruiksgemak / de gebruiksvriendelijkheid van deze camera is erg goed. Bij de vraag “Wat voor interface en ergonomie wil een consument” bouwt Samsung verder op de successen die ze hebben gescoord met hun smartphones an andere high-end electronica. Connectiviteit met NFC en wifi werkt uitstekend. De slogan “Shoot Wow, share now” wordt met de Samsung NX1 waargemaakt. Daar kunnen vele full-frame camera’s en objectieven van andere merken nog een puntje aan zuigen.