Sony 55-300mm f/4.5-5.6 DT SAM SAL-55300 & Sony A-77 (S APS-C)

De Sony 55-300 mm lens is een degelijke en compacte zoomlens met een aantrekkelijk prijskaartje. De Sony 55-300 mm telezoomlens is qua brandpuntafstandbereik toepasbaar bij een breed scala aan toepassingen, zoals portret en natuurfotografie. En bij voldoende licht behoort ook actiefotografie tot de mogelijkheden. Maar gezien de lichtsterkte van deze lens ligt voor een echte actiefotograaf de keuze voor een lichtsterker en duurdere  f/2.8 70-200 lens meer voor de hand. De recent geïntroduceerde Sony 55-300 mm lens past op alle Sony camera’s met een A-vatting en een APS-C sensor. In deze test voelen we de Sony 55-300 mm aan de tand met een Sony A-77, een camera met een 24 megapixel APS-C sensor.

Sony 55 mm-300 mm @ 300 mm f/5.6 Beelduitsnede van een praktijkopname.

FOV Sony 55-300mm @ 300mm

Met een 5.5 x zoombereik levert de Sony 55-300 mm een beeldhoek die overeenkomt met de beeldhoek van een  83 – 450 mm zoomlens op een camera met een APS-C sensor.

Constructie en autofocus

Ik was aangenaam verrast door de hoge kwaliteit van de afwerking van de Sony 55-300 mm. Het is een degelijk gebouwd objectief dat prettig in de hand ligt. Het materiaal van de brede rubber zoomring houdt bij gebruik makkelijk wat stof vast en blijft daardoor minder mooi zwart, maar dat komt bij veel goedkope zoomlenzen voor. Het oogt minder luxe, maar het maakt voor de beeldkwaliteit van de opnames niets uit. De Sony 55-300 mm lens heeft een schakelaar waarmee de lens in de meest compacte configuratie vastgezet kan worden. Handig voor tijdens transport. Verder zit er op de lens nog een schakelaar voor de keuze tussen handmatig scherpstellen en autofocus. De Smooth Autofocus Motor (SAM)  motor biedt hoge snelheid AF tracking mogelijkheden voor foto’s en video. Sony vermeldt dat de SAM AF fluisterstil is. Dat is in mijn ogen wat te optimistisch. Het geluidsniveau van de Sony 55-300 mm is doorsnee voor moderne lenzen in deze prijsklasse en stiller dan de AF van de oudere Sony 75-300 mm.

In-camera Lenscorrectie Sony A77

Waar mogelijk passen we in onze testen zo veel mogelijk in-camera correcties toe op jpg bestanden, terwijl we RAW bestanden analyseren zonder in-camera correcties. De Sony A77 camera die in deze test is gebruikt, biedt correctiemogelijkheden voor lichtafval, chromatische aberratie en vervorming. Soms is er in de camera geen correctie profiel beschikbaar voor een lens, met name voor heel oude of heel nieuwe lenzen. Helaas kan je op de camera niet zien, zoals bij Canon wel mogelijk is, of er een correctieprofiel beschikbaar is voor de lens die je gebruikt.
Uit onze testresultaten blijkt dat de Sony A77 over een correctieprofiel voor de Sony 55-300 mm beschikte. Vervorming en chromatische aberratie zijn in de gecorrigeerde jpg bestanden lager dan in de ongecorrigeerde RAW bestanden.

Beeldstabilisatie

De Sony A-77 camera beschikt over ingebouwde beeldstabilisatie (“steady shot”), die in combinatie met de Sony 55-300 mm lens een winst oplevert van 3 stops. Dat is erg goed. Een uit de hand geschoten opname bij een brandpuntsafstand van 55 mm en een sluitertijd van 1/50 seconde is net zo scherp als een steady shot opname gemaakt bij dezelfde brandpuntafstand en een sluitertijd van 1/6 seconde. Je kan de beeldstabilisatie niet aan/uit schakelen met een schakelaar op de lens, helaas. Daarvoor moet je het menu van de Sony A77 induiken.

Lichtafval

Bij volle opening kan lichtafval soms zichtbaar zijn in opnames van egale vlakken, zoals een strakblauwe lucht. Opmerkelijk genoeg bleek de lichtafval van RAW bestanden in alle gevallen iets lager te zijn dan de lichtafval in jpg bestanden. Hiervoor hebben we niet direct een verklaring. Na 2 stops (bij de lagere brandpuntfstanden) of 1 stop (hogere brandpuntafstanden) diafragmeren is er geen enkele lichtafval meer zichtbaar. Vanaf diafragma 8 ziet het er zeer goed uit.

Vervorming

In-camera correctie van vervorming door de Sony A77 levert jpg bestanden zonder zichtbare vervorming over het hele zoombereik. Dat is een heel mooie prestatie. De niet-gecorrigeerde RAW bestanden van de Sony 55-300 mm lens bieden een kijk op het ware karakter van de Sony 55-300 mm lens en vertonen licht zichtbare tonvormige vervorming bij een brandpuntafstand van 55 mm en een meer geprononceerde (~1.5%) kussenvormige vervorming over het bereik van 90 mm tot en met 300 mm. Toch zal deze vervorming in RAW bestanden alleen storend aanwezig zijn bij specifieke onderwerpen, zoals bij een strakke horizon of architectuur opnames. In dergelijke gevallen is de vervorming in RAW bestanden eenvoudig te corrigeren met software zoals Photoshop of Lightroom.

Bokeh

De meeste f/4.5-5.6 zoomlenzen op een camera met een APS-C sensor, bieden geen aantrekkelijke bokeh. De Sony 55-300 mm is geen uitzondering op deze regel. Als je op zoek bent naar een goedkope lens met een aantrekkelijke bokeh, dan is de  Sony 50 mm macro lens een aantrekkelijker keuze dan de Sony 55-300 mm. Klik hier voor een beelduitsnede van een praktijkopname met een onrustige achtergrond. Als je deze lens wilt gebruiken als portretlens, zorg dan voor een rustige achtergrond.

Overstraling

De Sony 55-300 mm wordt standaard geleverd inclusief zonnekap, maar als je die niet gebruikt is dat waarschijnlijk geen ramp. De Sony 55-300 mm blijkt zeer goed bestand tegen overstraling. Alleen in een beperkt aantal situaties waar, onder een specifieke hoek, een zeer sterke lichtbron rechtstreeks in de lens schijnt, kunnen groene en paarse nevenbeelden ontstaan. Echt een goede prestatie van de ontwerpers van Sony.Sony 55 mm-300 mm @ 300 mm f/5.6  Een Dikdik (Madoqua) is een antilope soort van 30 cm, waarbij een 300 mm telelens goed van pas komt. Deze praktijkopname illustreert het nadeel van een lens met een beperkte lichtsterkte. Om bewegingsonscherpte te voorkomen is de Sony A77 camera voor deze opname ingesteld op 1600 ISO. Het levert een scherpe opname op, die door de ruis onderdrukking echter minder natuurlijk overkomt dan een opname gemaakt bij 200 ISO.

Resolutie Sony 55-300 mm

Niet ongebruikelijk voor een tele zoomlens laat de Sony 55-300 mm qua scherpte zijn beste prestaties zien bij de kortere brandpuntsafstanden. Bij een brandpuntafstand van 55 mm of 90 mm is de centrumscherpte hoog vanaf volle opening en is de scherpte in de hoeken vrijwel gelijk aan de centrumscherpte. Over het 55-267 mm zoombereik biedt de Sony 55-300 mm een centrumresolutie van 2000 lijnen per beeldhoogte (LW/PH) en dat is erg goed. Bij de hogere brandpuntafstanden moet je 1 of 2 stops diafragmeren om de hoekscherpte op hetzelfde niveau te krijgen als in het centrum. Bij een brandpuntafstand van 300 mm neemt de centrumscherpte af tot 1500 LW/PH. Dat is beter dan veel andere, duurdere lenzen weten waar te maken. Een goede prestatie van de Sony 55-300 mm.

Chromatische aberratie Sony 55-300 mm

De Sony 55-300 mm is voorzien van een ED (Extra-Low Dispersion) glas element, die Sony ook toepast in de premium Sony G Lens modellen, dat chromatische aberratie reduceert. Chromatische aberratie blijkt inderdaad laag in alle jpg bestanden die we doorgemeten hebben. Zelfs bij grote afdrukken van jpg bestanden is er geen chromatische aberratie zichtbaar.
Om te bepalen of deze goede prestaties zijn veroorzaakt door de in-camera correctie van chromatische aberratie door de Sony A77, of dat het een goede prestatie van de lens zelf is, hebben we de chromatische aberratie in RAW bestanden bekeken. Het blijkt een combinatie te zijn en neit louter het gevolg van het ED lens element:
Bij RAW bestanden is er wel sprake van zichtbare chromatische aberratie bij grote vergrotingen. Indien nodig zal je de chromatische aberratie in RAW bestanden achteraf moeten corrigeren in bijvoorbeeld Photoshop of Lightroom. Dat is een eenvoudig klusje, dat meestal niet eens nodig zal zijn.

Sony 55-300 mm vs Sony 75-300 mm

We hebben al eerder de Sony 75-300 mm getest op dezelfde camera als waar we nu de Sony 55-300 mm hebben getest. Dat maakt een rechtstreekse vergelijking van deze twee Sony lenzen mogelijk. Het zijn zoomlenzen met een ongeveer gelijkwaardig zoombereik en prijskaartje. De Sony 55-300 mm heeft een iets groter zoombereik en is iets degelijker gebouwd. De zoomlock om de Sony 55-300 mm lens vast te zetten tijdens transport is een prettige aanvulling. De grootste verschillen in prestaties zien we bij chromatische aberratie en vervorming in jpg bestanden. Deze verschillen zijn te verklaren door de in-camera correctie van vervorming en chromatische aberratie, die wel bij de Sony 55-300 mm plaatsvond, maar niet bij de Sony 75-300 mm. In beide testen stond de in-camera correctie ingeschakeld. Maar bij de Sony 75-300 mm zagen we geen verschil tussen ongecorrigeerde RAW bestanden en gecorrigeerde jpg bestanden. Qua resolutie zijn de verschillen tussen beide lenzen klein, maar de Sony 55-300 mm heeft een hogere scherpte bij een brandpuntsafstand van 300 mm en een hogere scherpte in de hoeken bij de lagere brandpuntsafstanden. Tel daar bij op dat de autofocus van de Sony 55-300 mm stiller is dan de autofocus van de Sony 75-300 mm en het zal duidelijk zijn dat onze voorkeur uitgaat naar de Sony 55-300 mm.

Conclusie test Sony 55-300mm f/4.5-5.6 DT SAM SAL-55300

Voordelen

• Compact ontwerp en degelijk gebouwd
• Aantrekkelijk geprijsd en zeer goede prijs prestatieverhouding
• Hoge resolutie over bijna de hele zoomrange
• Lage vervorming en chromatische aberratie in jpg bestanden

Nadelen

• Zichtbare vervorming en chromatische aberratie in RAW bestanden
• Resolutie neemt af bij 300 mm

De Sony 55-300 mm is een goed gebouwde, compacte zoomlens met een groot brandpuntsafstandenbereik en een aantrekkelijke prijs. In-camera correctie door de Sony A77 van vervorming en chromatische aberratie maakt dat voor alle brandpuntafstanden geldt dat beiden niet zichtbaar aanwezig zijn in jpg bestanden. Lichtafval is laag bij alle brandpuntafstanden, zowel in jpg als RAW bestanden. Bij volle opening kan je zichtbare lichtafval tegenkomen in strakblauwe hemels, maar verder zal het de lichtafval bij volle opening niet opvallen. Na 2 stops (lagere brandpuntafstanden) of 1 stop (hogere brandpuntafstanden) is er geen enkele lichtafval meer aanwezig. De Sony 55-300 mm heeft vrijwel geen last van overstraling of nevenbeelden. Dit objectief biedt een prijs / kwaliteit verhouding die moeilijk te verslaan is.