Klaar voor de uitdaging

Op het eerste gezicht zijn de verschillen tussen de A9 Mark II en de oorspronkelijke A9 uit 2017 niet zo groot. Wie alleen afgaat op specificaties zoals resolutie en seriesnelheid, heeft misschien zelfs de indruk dat er niets veranderd is. De A9 Mark II heeft immers net als de originele A9 een stacked CMOS-sensor van 24 megapixel. De sensor beschikt over ingebouwd DRAM-geheugen waarin de data van de sensor tijdelijk worden opgeslagen, waardoor de sensor extreem snel uitgelezen kan worden. Zo kan de A9 Mark II – net als de A9 – tot 20 beelden per seconde in volle resolutie vastleggen, zonder dat het zoekerbeeld tussen opnames donker wordt. Om te begrijpen wat er veranderd is aan de A9 Mark II, moet je het doelpubliek voor deze camera in het achterhoofd houden. Dat zijn in de eerste plaats professionele sportfotografen en fotojournalisten, die anders misschien zouden kiezen voor de Nikon D5 en de Canon EOS-1D X Mark II. Voor deze doelgroep is een hogere resolutie niet het belangrijkste: 24 megapixel is ruim voldoende voor persfotografie. En de 20 beelden per seconde die de A9 Mark II haalt, is nog steeds de hoogste snelheid in deze categorie (afgezien van de aangekondigde Canon EOS-1D X Mark III, die ook 20 beelden per seconde zou moeten halen).

Snellere workflow

Het was voor Sony dus geen prioriteit om de Mark II nog sneller te maken, laat staan om de resolutie te verhogen. Voor sport-en nieuwsfotografen is het veel belangrijker dat ze hun beelden snel bij de opdrachtgever (een persagentschap, fotoredactie of nieuwswebsite) kunnen krijgen. De tijd om na een wedstrijd door de gemaakte beelden te gaan is er al lang niet meer: websites willen in real time beelden van belangrijke wedstrijden en gebeurtenissen. Als jij ze niet meteen door kunt sturen, gebruiken ze wel de beelden van een snellere collega-fotograaf. Meer megapixels betekent voor hen alleen grotere bestanden die langer onderweg zijn.

De verbeteringen van de A9 Mark II zijn daarom in de eerste plaats bedoeld om die workflow sneller en handiger te laten verlopen. Zo kreeg de A9 Mark II snellere interfaces: 1000BASE-T Gigabit Ethernet, en een usb type-c connector met ondersteuning voor de snellere usb 3.2 Gen 1-standaard. Ook de draadloze connectie is verbeterd door de toevoeging van een 5 GHz (IEEE 802.11ac) interface, naast de al bestaande 2.4 GHz (IEEE 802.11a/b/g/n/ac) interface. Daarmee kunnen beelden sneller overgezet worden naar een mobiel apparaat, of verzonden worden via een mobiele mifi router. Fotografen die hun beelden naar een FTP-server moeten doorsturen, kunnen tot 10 instellingen voor verschillende FTP-servers op een geheugenkaart opslaan.

Spraakmemo’s

Nog een nuttige functie voor de doelgroep: de Alpha 9 II heeft nu (net als de Nikon D5 en de Canon EOS-1D X Mark II) een Voice Memo-functie waarmee gesproken informatie aan afbeeldingen kan worden toegevoegd. Zo kan een sportfotograaf bijvoorbeeld inspreken welke speler een doelpunt maakte en die info samen met de foto naar een bureauredacteur doorsturen, die de spraaknotitie dan uitwerkt tot een bijschrift.

Sony gaat nog een stapje verder: met de smartphone-app Transfer & Tagging is het mogelijk om deze spraakmemo’s automatisch om te zetten naar tekst, en die tekst in de vorm van IPTC-metagegevens aan jpeg-afbeeldingen toe te voegen. Hiervoor is wel een internetverbinding vereist, want de spraak-naar-tekst omzetting gebruikt de services van Google.

Beter ontwerp

Uiterlijk lijkt de A9 II als twee druppels water op zijn voorganger, maar er zijn toch belangrijke verschillen die de bruikbaarheid ten goede komen. De handgrip kreeg een vorm die beter in de hand ligt. De AF-ON knop werd groter en ook de multikeuze-knop (om het AF-punt te selecteren) heeft een andere vorm gekregen. Deze vaak gebruikte knoppen zijn daardoor ook met handschoenen aan te bedienen, handig voor wintersport. De draaiknop voor belichtingscompensatie heeft nu een vergrendeling zodat hij niet per ongeluk verdraaid kan worden.

Verder is de A9 Mark II beter bestand tegen vocht en stof. Op dat vlak moest de oorspronkelijke A9 het afleggen tegen de degelijke rivalen van Canon en Nikon. Met name de onderzijde van de behuizing is beter afgedicht, evenals het klepje van de accuruimte en de mediasleuven. Beide sd-kaartslots zijn nu compatibel met UHS-II; op de originele A9 was slechts een van de twee slots beschikbaar voor dit snelle kaarttype. De elektronische zoeker in de Mark II is dezelfde als in de oorspronkelijke A9. Met 3,7 miljoen beeldpunten is deze zoeker wel minder scherp dan die in de A7R Mark IV met 5,7 miljoen beeldpunten. De reden waarom Sony niet voor de scherpere zoeker koos: de refresh rate van die zoeker is niet hoog genoeg voor de snelle autofocus en reekssnelheid (20 beelden per seconde zonder viewfinder blackout) van de A9. Een begrijpelijk argument, maar toch jammer. Hopelijk krijgt de A9 Mark III over een paar jaar wel een nog scherpere EVF.

Conclusie

Omdat de A9 Mark II dezelfde sensor en beeldprocessor heeft als zijn voorganger, is de beeldkwaliteit identiek. Wat me tijdens het testen positief opviel is dat de autofocus veel beter geworden is tegenover de oorspronkelijke A9, en die was al niet slecht.

De betere AF-prestaties zijn te danken aan de slimme Real-time Eye AF en Real-Time AF Tracking algoritmes die Sony ontwikkeld heeft, en die via firmware-updates ook voor sommige oudere modellen beschikbaar zijn.
Het volgen van sporters in volle actie wordt zo kinderspel.
Wie de Sony A9 Mark II een ‘enorme teleurstelling’ noemt (de titel van een column op fotowebsite Fstoppers), omdat hij niet pakweg 30 beelden van 46 megapixels per seconde schiet, heeft niet goed opgelet. Dat stond niet op het verlanglijstje van de doelgroep voor deze camera, wél de verbeteringen aan de workflow die Sony heeft doorgevoerd. Samen met de inmiddels beproefde autofocusalgoritmen maken zij de A9 Mark II tot een camera die nieuws- en sportfotografen zeker zal kunnen bekoren. Afwachten wat de inmiddels aangekondigde D6 en EOS- 1D X Mark III daartegenover kunnen plaatsen…