Allround telezoom: Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS

De Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS is een mooie allround telezoom voor de Sony camera’s met een E-vatting. Hij is minder lichtsterk dan de beide 70-200mm zooms van Sony, maar het bereik is wel veel groter. Aan de korte zijde scheelt het maar 30mm. Van 70mm naar 100mm is niet zo’n groot verschil, beide zijn prima bruikbaar voor bijvoorbeeld een mooi portret. Aan de lange zijde scheelt het wel veel. Van 200mm naar 400mm maakt wel een groot verschil, zeker als je sport- of natuurfotografie doet. Met 400mm kan je nog een mooie closeup van de overzijde van het veld maken of groot wild vol in beeld krijgen. Met de Sony 1.4x SEL14TC  kan je het bereik nog met 40 % vergroten en op een APS-C camera of met de APS-C crop mogelijkheid van de full-frame modellen kan je gecombineerd zelfs tot 840mm (FF equivalent) komen. Met dit objectief kan je dus vrijwel alles van portret tot serieze natuur- en vogelfotografie aan. Hij is duidelijk wat groter dan de Sony FE 70-200mm f/4 G OSS, maar het verschil met de Sony EF 70-200mm f/2.8 GM OSS is heel klein. 

Moet je de keus maken tussen de lichtsterke 70-200mm en deze Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS, dan is het kiezen tussen het iets fraaiere bokeh van de 70-200mm (bij volle opening) of het meer veelzijdige bereik van de Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS en het zou ons niet verbazen als de keus dan op de laatste zou vallen. Het gewicht is ook ongeveer vergelijkbaar met de Sony EF 70-200mm f/2.8 GM OSS. Sony beweert dat dit een van de lichtere 100-400mm’s is. Het objectief weegt desalniettemin nog bijna 1400 gram. De een vindt dat misschien wat veel om een hele dag mee rond te lopen, de ander heeft het er graag voor over omdat dit objectief zoveel te bieden heeft. Het objectief heeft beeldstabilisatie die kan samenwerken met de stabilisatie van de camera voor een goed 5-assig systeem. Hierdoor valt er -ondanks het lange bereik- toch ook prima met de Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS uit de hand te werken.

Bouw en autofocus

De Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSSis een GM-lens en voldoet dus aan de hoogste eisen. Het is stof- en spatwaterdicht en van een robuuste legering gemaakt. Het objectief heeft Sony’s Nano AR Coating op de glasopperlvakken en een extra fluorine coating op het frontelement zodat stof, vuil en vocht niet zo makkelijk blijven plakken en de lens makkelijker kan worden schoongemaakt. Het optisch ontwerp is complex met 22 lenselementen. Twee daarvan zijn van ED-glas en een is een Super-ED element. Het diafragma heeft 9 lamellen, wat zorgt voor een mooie, ronde diafragmaopening en een fraai bokeh. Het objectief heeft een vier knoppen tussen de zoomring en scherpstelring zitten die bijvoorbeeld als Focus Hold knop gebruikt kan worden. Verder naar achter zitten de schakelaars voor AF/MF, het AF-bereik, de aan/uit knop voor Optical Steady Shot beeldstabilisatie en de modeknop voor de stabilisatie. Het objectief heeft een afneembare, roteerbare statiefvoet. Het voordeel van die afneembare voet is dat het afgenomen onderdeel lekker klein is, zodat je het makkelijk in je zak kan stoppen, bijvoorbeeld. Het nadeel is dat de knop van de statiefgondel altijd wel blijft zitten. De kortste instelafstand is een prachtige 0,98m. Dat is ongeveer hetzelfde als bij de meeste 70-200mm objectieven. Maar omdat je met deze Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS veel verder in kan zoomen is de vergrotingsfactor een stuk hoger: 0,35x.  De autofocus is ook snel, dankzij de dubbele, lineaire autofocusmotoren. 

Lichtafval, overstraling en vervorming

De Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS heeft weinig last van lichtafval. De hoogste waarde haalt hij op 400mm en dat is niet verbazingwekkend. Dan is de tubus waar het licht doorheen moet het langs, terwijl de diameter gelijk blijft. Een waarde van 0,7 stops op volle opening kan zichtbaar zijn in de opname. Het vermindert wel met een stop diafragmeren, maar dan zit je al wel op f/8. 

De vertekening van de Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS valt ook erg mee. Tenminste, als je de cameracorrecties aan laat staan. Zonder de correcties krijg je bijna 1.5% kussenvormige vertekening vanaf 200mm tot 400mm. Dat is best veel voor een telelens en het is zichtbaar als je onderwerpen met rechte lijnen fotografeert. Maar vrijwel alle moderne objectieven voor spiegelloze camera’s worden ontworpen om gebruikt te worden met correcties in de camera of in de raw-software. Dus waarom zou je dat niet doen? De enige reden om het niet te doen, is als de beeldkwaliteit erg onder de correcties zou leiden. Maar dat is in ieder geval bij deze Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS vrijwel niet het geval. 

beeldkwaliteit

De Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS is scherp. Zeker in het centrum en over vrijwel het hele bereik ook in de hoeken. Zelfs op 400mm – en daar koop je een lens als deze toch voor- is het centrum bijzonder scherp en dat al bij volle opening. Veel goedkopere telezooms scoren juist op die lange afstanden een stuk slechter en dat is dus gelukkig niet het geval bij deze Sony. Het enige dat op de prestaties aan te merken zou kunnen zijn, is dat het verloop van de scherpte naar de hoeken op 400mm iets groter is dan op de rest van het zoombereik. Nu heb je op 400mm op volle opening zo weinig scherptediepte dat de hoeken meestal toch niet in de scherpte zullen liggen. Fotografeer je op 400mm hele vlakke onderwerpen, dan zal je hier wel iets van zien. Chromatische aberraties in de hoeken zijn  heel laag en het objectief heeft vrijwel geen last van chromatische aberratie waarbij de onscherpe voorgrond wat magenta wordt en de onscherpe achtergrond groenig. Kortom, prima prestaties.

Sony FE 100-400mm F4.5-5.6 GM OSS IN DE PRAKTIJK

Benieuwd naar de prestaties van de Sony EF 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS in de praktijk? Klik op de button hieronder en bezoek onze vernieuwde webgallery met praktijkopnames. De beelden kunnen in volle resolutie  worden bekeken.

Conclusie Test Sony FE 100-400mm f/4.5-5.6 GM OSS