De Tokina AT-X 24-70mm F2.8 PRO FX is een betaalbaar werkpaard voor de professionele fotograaf of prosumer, ontworpen om zelfs aan de eisen van fotografen met een full frame 50 megapixel sensor, zoals in de Canon 5DsR testcamera, te voldoen. Deze universele zoomlens, verkrijgbaar voor Canon en Nikon camera’s, is vanwege zijn constante hoge lichtsterkte en 24-70mm zoombereik universeel (van groothoek tot medium tele) perfect voor landschap, portret, reportage, indoor, sport of theater fotografie. Je kan je flitser thuislaten en krijgt meer sfeer in je opnames.
Tokina gebruikte naar eigen zeggen de allernieuwste inzichten en technieken voor het bereiken van de allerhoogste beeldkwaliteit. Tel daar bij op dat de prijs van de Tokina 24-70mm f/2.8 PRO meer dan 50% lager is dan de originele Canon en Nikon 24-70 zooms en je wilt onmiddellijk weten: Hoe goed presteert zo’n Tokina 24-70mm f/2.8 op een moderne professionele spiegelreflex, zoals de Canon 5Ds, Nikon D810 of Canon 5DsR? Wij zochten het uit, zowel op een Canon 5DsR als oop een Nikon D810.

Tokina 24-70mm f/2.8 AT-X PRO FX SD: winkelprijs net boven de duizend euro

Maar liefst 3 gegoten asferische elementen zijn gecombineerd met 3 super low dispersion (SD) lens elementen voor een zo hoog mogelijke resolutie en contrast. Dit soort complexe lensontwerpen maakt het mogelijk om scherpe contrastrijke opnames te maken, waarbij lichtafval, chromatische aberraties en vervorming tot een minimum worden beperkt.De opvallend vlakke frontlens vermindert het risico op beschadiging en zorgt samen met de innovatieve optische constructie voor een minimum aan reflecties.

Bouw en autofocus

Vergelijk je de Tokina 24-70mm f/2.8 met de nieuwe Nikon 24-70mm f/2.8E, dan valt het op dat beide ontwerp teams voor een heel andere oplossing hebben gekozen. De Nikon 24-70mm lens is veel langer dan de Tokina. De Tokina lens is net als de Nikon gebouwd als een tank, waarbij volgens mij geen metaal aan de binnenzijde is vervangen door kunststof, zoals bijvoorbeeld in de meest recente Canon 24-70mm f/2.8L mk2. Gebruik van kunststof of niet, ik verwacht niet dat ze elkaar veel toegeven wat robuustheid betreft. De 82mm frontlens is groot, maar is – vermoed ik –  noodzakelijk om er voor te zorgen dat lichtafval beperkt blijft. Daardoor hoef je bij de Tokina 24-70mm niet softwarematig de hoeken op te helderen, wat de signaal/ruisverhouding in de hoeken van je opnames ten goede komt.

Aan het patroon van de rubber ring kan je voelen of je te maken hebt met de scherpstelring (horizontale en verticale groeven) of met de zoomring (alleen verticale groeven). De frontlens draait niet mee bij scherpstellen, dankzij het interne focus mechanisme, wat prettig is bij het gebruik van filters. De AF motor is wat minder stil en gemiddeld genomen ook iets langzamer dan de AF motoren van de modernste Canon en Nikon 24-70 mm f/2.8 objectieven. Bij het testen van de AF snelheid blonk de de Tokina 24-70/Nikon D810 combinatie uit in betrouwbaarheid: de AF snelheid is zeer reproduceerbaar en betrouwbaar. Gemiddeld genomen zijn de Nikon en canon zooms sneller, maar beiden hadden bij het testen van de AF soms veel langer de tijd nodig om scherp te stellen en hadden ook soms een echte misser. Dat overkwam de Tokina 24-70mm/D810 combinatie geen enkele keer. De overschakeling van AF naar handmatig scherpstellen verloopt eenvoudig met het van Tokina (en Olympus) bekende clutch mechanisme. Deze zoomlens is beschikbaar in Canon en Nikon vatting.

Zeer bescheiden vervorming en lichtafval

Tokina 24-70mm f/2.8 AT-X PRO FX SD @ 70mm f/2.8, 1/250 sec, 64 ISOVeel ontwerpers kiezen er voor om een lens te ontwerpen met meer dan 2 stops lichtafval bij volle opening. Dat is goedkoper en biedt de mogelijkheid om een kleinere lensdiameter toe te passen. De donkere hoeken worden dan softwarematig, in de camera bij het opslaan van de jpg bestanden of bij het openen van RAW bestanden op je computer, automatisch lichter gemaakt. Het nadeel van deze methode is dat de signaal/ruisverhouding van je opnames slechter wordt in de hoeken. Lenscorrectie kan ook juist een onregelmatige lichtverdeling opleveren als het correctieprofiel niet overeenstemt met de lichtafval van het objectief.
Tokina maakt het zichzelf moeilijk bij het ontwerp door ook het lichtafval beperkt te houden en daarvan profiteren wij als fotografen van. Bij volle opening is de lichtafval iets meer dan 1 stop, wat erg laag is voor dit type lens. Na 1 stop diafragmeren is alle zichtbare lichtafval verdwenen. Dat is gewoon erg goed.
De vervorming loopt van zichtbaar tonvormig naar zichtbaar kussenvormig op eenzelfde wijze als bij de andere high-end 24-70mm objectieven die we recent hebben getest.

Opmerkelijk weinig overstraling

De opvallend vlakke frontlens vermindert het risico op beschadiging en zorgt samen met de innovatieve optische constructie voor een minimum aan reflecties. Om overstraling te voorkomen is multi-coating toegepast op de twee front lens elementen en in de achterste lens elementen. Het werkt. Daardoor zijn daadwerkelijk flare en ghosting geminimaliseerd. Maak je opnames bij f/16 dan kan een scherpe lichtbron voor mooie 18-punt zonnesterren zorgen.

Sublieme scherpte

Tokina 24-70mm f/2.8 AT-X PRO FX SD @ 24mm f/8,64 ISO

Resolutie Tokina 24-70mm f/2.8 PRO: perfecte match voor een 50-megapixel camera.

De Tokina 24-70mm f/2.8 Pro levert vanaf volle opening hele scherpe beelden, waarbij na twee stops diafragmeren de optimale centrumscherpte wordt bereikt. Net zoals bij veel 24-70mm zooms, is de centrumscherpte het hoogst bij de kortste brandpuntsafstand. Maar zelfs bij 50mm gooit deze zoomlens nog hoge ogen als het gaat om centrumscherpte. De Tokina 24-70mm f/2.8 doet het in ons testoverzicht beter dan menige lens met een vast brandpunt. Vergelijk je de Tokina 24-70mm met de Tamron 24-70mm of Nikon 24-70mm f/2.8E, dan wint de Tokina het bij centrumscherpte. In de hoeken presteren de – veel duurdere – Canon en Nikon iets beter.

De resolutie van jpg bestanden, opgeslagen in een Canon 5DsR.

Chromatische aberratie

Over het grootste deel van het zoombereik is de chromatische aberratie goed in toom gehouden. Alleen bij 24mm zijn er in de hoeken bij scherpe contrastovergangen gekleurde randen zichtbaar. Dit is heel eenvoudig softwarematig te corrigeren. De lenscorrectieprofielen in Lightroom, Photoshop en DxOMark maken het mogelijk om dat voor al je opnames tegelijk te doen met 1 druk op de knop. Ten tijde van de test was er nog geen lenscorrectieprofiel voor de Tokina 24-70mm f/2.8 beschikbaar, maar dat zal bij de eerstvolgende software update verholpen zijn.

Bokeh Tokina 24-70mm f/2.8 AT-X PRO FX SD

Tokina 24-70mm f/2.8 AT-X PRO FX SD @ 70mm f/2.8,100 ISO

De Tokina 24-70mm f/2.8 is een lens voor bokeh lefhebbers

De 9 afgeronde diafragmabladen en de hoge lichtsterkte van deze zoomlens zorgen voor een mooie achtergrondonscherpte, zodat je je onderwerp op een plastische wijze isoleert van de achtergrond. De hoge scherpte bij volle opening versterkt dat effect.
Als er asferische lens-elementen worden toegepast in een objectief – en dat gebeurt tegenwoordig bij alle high-end zoomlenzen – dan is er kans op uienring bokeh, waarbij er ringen ontstaan in de bokeh van lichtbronnen in de achtergrondonscherpte. Dat komen we veel tegen, maar niet bij de Tokina 24-70mm f/2.8 PRO. Dat is waarschijnlijk te danken aan de gegoten asferische elementen. Uienring bokeh wordt veroorzaakt door het slijpproces van asferische lenzen. Door de lenselementen te gieten, wat technologisch gezien niet eenvoudig is, voorkomt Tokina de lelijke uienringen in de bokeh.
Een andere oorzaak die de bokeh kan ontsieren, is lichtafval. Als gevolg van lichtafval verandert de bokeh van rond in het centrum naar kattenoog vormig aan de randen en in de hoeken. Dit verschijnsel komt in extreme mate voor bij lichtsterke zoomlenzen. Ook op dit punt gooit, dankzij de opvallend lage lichtafval, de Tokina 24-70mm f/2.8 hoge ogen.

Conclusie Tokina 24-70mm f/2.8 AT-X PRO FX SD test met Canon 5DsR

Voordelen

• Hoge beeldkwaliteit
• Mooie bokeh, mede dankzij unieke asferische lenselementen
• Hoge bouwkwaliteit
• Lichtsterk
• Compacte bouw
• Aantrekkelijk geprijsd

Nadelen

• AF is hoorbaar
• Geen beeldstabilisatie

Tokina 24-70mm f/2.8 PRO = compact, maximale resolutie, minimale lichtafval / vervorming.

Tussen het moment dat we voor het eerst hoorden van een nieuwe Tokina 24-70mm f/2.8 en het daadwerkelijk verschijnen van de Tokina 24-70mm f/2.8 AT-X PRO FX SD is er heel wat tijd verstreken. Begrijpelijk, want het ontwerpen van een objectief voor camera’s met een volformaat 50 megapixel sensor is niet eenvoudig. Tokina is daar goed in geslaagd.

Dit is een door een zeer kritische doelgroep veelvuldige gebruikte lens, terwijl er al een aantal optisch zeer goede objectieven (Canon 24-70 f/2.8L mk2, Tamron 24-70mm f/2.8 en de recent verschenen Nikon 24-70mm f/2.8E) op de markt zijn. De Tokina 24-70mm f/2.8 PRO overtuigt met ongekend hoge centrumscherpte en is een welkome aanvulling op deze groep. Het ontbreken van ingebouwde beeldstabilisatie is voor sommigen een nadeel in vergelijking met de concurrentie. Maar niet alle fotografen tillen zwaar aan ingebouwde beeeldstabilisatie. De uiterst solide bouw en het handige Focus Clutch mechanisme om eenvoudig op handmatig scherpstellen over te schakelen, zijn twee belangrijke pluspunten voor de Tokina. Kijk nog eens goed naar de advies- en de winkelprijs van deze lichtsterke, professionele all-round zoom. Het moge duidelijk zijn dat erg hoge beeldkwaliteit bereikbaar is geworden voor een grote groep fotografen, die tot voor kort alleen maar konden dromen van een 36 tot 50 megapixel full frame camera met een all-round zoomlens die de hoge resolutie van deze camera’s tot zijn recht laat komen.