De Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF is een robuust gebouwde ultragroothoek voor APS-C spiegelreflexcamera’s. Het is de enige groothoekzoom in zijn klasse met een hoge lichtsterkte van f/2.8. En dat maakt hem ook aantrekkelijk voor bezitters van een APS-C systeemcamera.
Klik op de lens voor specificaties, prijzen en testresultaten.
TESTRESULTATEN Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF: | |
VOORDELEN | Nadelen |
|
|
De Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF is de enige groothoekzoom in zijn klasse met een lichtsterkte van f/2.8.
De Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF is de opvolger van de Tokina ATX 11-16mm. De i-toevoeging staat volgens Tokina voor ‘interactive’. Dat wil echter niet zeggen dat de ATX niet elektronisch gekoppeld was en de atx-i wel. Beide series communiceerden namelijk al met de camera’s waar ze voor ontworpen waren. Het is gewoon een benaming om onderscheid te maken met de voorgaande generatie. Aan de buitenzijde is het objectief overigens wel duidelijk veranderd. Het ATX-model had een uiterlijk dat inmiddels toch wat verouderd aandeed. De nieuwe atx-i is duidelijk veel moderner en past qua vormgeving weer prima bij moderne camera’s.
Al het goede van de voorgaande generatie, de ATX-versie, is behouden gebleven. Dat zijn de hoge lichtsterkte, de robuuste bouw en de handmatige scherpstelling met de focus clutch. Het bereik van deze Tokina is niet heel groot. Van 11 tot 16mm komt op kleinbeeld ongeveer overeen met 17 tot 24mm. De DX-sensor van Nikon is iets groter dan de APS-C sensor van Canon en op een Nikon heb je dus iets meer groothoek dan op Canon. Door te kiezen voor een iets korter bereik, is het natuurlijk voor Tokina makkelijker om het objectief lichtsterk te maken. En die hoge lichtsterkte van f/2.8 is wel echt een unieke eigenschap van dit objectief. Een andere, bijzondere eigenschap is het ontbreken van focus breathing. En dat maakt het objectief ook heel geliefd onder filmers.
Bouw en bediening Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF
De behuizing van de Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF ziet er een stuk frisser uit dan die van de vorige generatie. Het oogt weer echt als een modern objectief. Zodra je het oppakt, merk je echter wel dat je niet zomaar iets in je handen hebt. Tokina kiest er nog steeds voor om veel metaal te gebruiken. Dat maakt het objectief, met ruim 550 gram, niet heel licht, maar het geeft wel vertrouwen in de degelijkheid. Tokina verteld niet of het objectief weersbestendig is, maar de Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF heeft wel een pakking aan de achterzijde en een extra coating op de frontlens om vocht en vuil te weren.
Met een doorsnede van 84mm en een lengte van 89mm (Nikon) of 92mm (Canon) is het objectief relatief kort en dik. De filtermaat is 77mm. Een fijn detail van de atx-i is het venster waarop je de ingestelde afstand kan aflezen.
Autofocus en focus clutch
De Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF heeft een intern focusmechanisme. Er hoeven dus maar enkele lenselementen te bewegen. Desondanks is dit niet de allersnelst scherpstellende groothoekzoom. Een Canon EF-S 10-20mm met ring –USM is bijvoorbeeld sneller. Wat de Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF wel voor heeft op veel andere groothoekzooms is de focus clutch. Dat is een koppeling tussen de autofocusmotor en de scherpstelring die je tot stand brengt door de scherpstelring naar achter te trekken. Als je dit doet, voel je de ring ook in een vertanding glijden. Hierdoor kan de scherpstelling soms een beetje verspringen. Wat de meeste focus clutch systemen hebben, en deze Tokina is geen uitzondering, is stops op oneindig en op de kortste instelafstand. Hierdoor weet je ook zonder te kijken of je aan het eind van de scherpstelslag bent en dat is fijn. De scherpstelling is met de focus clutch ook mooi lineair en dat is een pluspunt voor filmers. (Zie ook hieronder bij Focus Breathing).
Beeldkwaliteit
De beeldkwaliteit van de Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF is hoog, tenminste, zolang je vooral van de grootste groothoekstanden gebruik maakt. Op 11 mm. is de scherpte in het centrum al bij volle opening heel hoog. De hoeken en de randen blijven dan nog duidelijk wat achter. Maar die worden gestaag beter als je diafragmeer en op f/5.6 krijg je een beeld dat vrijwel van hoek tot hoek scherp is. Omdat de Tokina tenminste 2/3estop lichtsterker is dan groothoekzooms van de concurrentie, bereik je eerder de maximale kwaliteit en dat blijkt! Ook op 14mm zie je dit beeld. Alleen in het uiterste zoombereik, op 16mm, blijven de hoeken en randen wel sterk achter op volle opening en moet je eigenlijk sowies naar f/5.6 voor een goed gelijkmatig resultaat.
De lichtafval is laag op de Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF. Eigenlijk zie je er alleen iets van op volle opening in de uiterste groothoekstand. Met een stop diafragmeren of een beetje inzoomen neemt het snel af. Voor een lichtsterke supergroothoekzoom is dit een buitengewoon goed resultaat.
Vertekening is niet het sterkste punt van de Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF. Op 11mm hebben we bijna 3.5% tonvormige vertekening gemeten. Die neemt geleidelijk af als je inzoomt. Kijken we naar de praktijkopnames, dan zien we echter dat op een grotere opnameafstand dan we bij onze testkaarten hanteren, er minder te zien is van die vertekening dan je op grond van die 3,5% zou verwachten. Dit zal niet het eerste objectief zijn dat we adviseren voor architectuurfotografie, maar in de praktijk valt er dus best mee te leven.
Een van de mindere punten van de oudere ATX-versie was de chromatische aberratie. Daar is op de nieuwe Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF wel iets, maar niet heel veel van te zien. De beelden zien er behoorlijk schoon uit. De atx-i lijkt dus in ieder geval op dit punt behoorlijk verbeterd.
Bokeh en Focus Breathing
De Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF kan scherpstellen tot 0,3 meter. In combinatie met de hoge lichtsterkte zorgt dat ervoor dat je toch wel iets van bokeh kan krijgen. De kwaliteit daarvan is voor een APS-C groothoekzoom niet slecht, maar er bestaan groothoekobjectieven met een mooier bokeh. Rond lichtbronnen is iets van harde randen te zien.
Een bijzondere eigenschap van de Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF is de afwezigheid van focus breathing. Als je met dit objectief scherpstelt van dichtbij naar oneindig (of omgekeerd), dan blijft de afbeeldingsgrootte van de objecten in beeld gelijk. Dat is bij veel objectieven niet zo. Bij objectieven die wel last hebben van focus breathing lijkt het alsof het objectief zoomt terwijl je scherpstelt. Als je fotografeert, is dat niet zo erg. Maar als je filmt, is dat hinderlijk omdat je dat zoomeffect opneemt als je de scherpte tijdens een shot verlegt. De Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF heeft hier dus geen last van en dat maakt het (samen met de goede handmatige scherpstelling) heel geschikt om mee te filmen.
Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF IN DE PRAKTIJK
Benieuwd naar de prestaties van de Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF in de praktijk? Klik op de button hieronder en bezoek onze vernieuwde webgallery met praktijkopnames. De beelden kunnen in volle resolutie worden gedownload om op 100% te worden bekeken.
Conclusie test Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF @ Sony A7R IV
De Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF heeft geen focus breathing, maar wel een focus clutch en een hoge lichtsterkte. En dat zijn allemaal pluspunten
De Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF is niet perfect en het zoombereik is niet heel groot. Maar de Tokina atx-i 11-16mm F2.8 CF stelt daar twee hele sterke troeven tegenover: de hoge lichtsterkte en de afwezigheid van focus breathing. Tel daar de focus clutch bij op, en je hebt een (bijna) ideale zoom om mee te filmen. Eigenlijk ontbreekt dan alleen nog een klikloos diafragma. Als je niet filmt, zijn de makkelijke handmatige scherpstelling en de hoge lichtsterkte wellicht ook voldoende om je voor deze zoom te laten kiezen.