Voor de fijnproever: Zeiss Loxia 2.4/85mm

Een 85mm wordt vooral aangeschaft als portretobjectief vanwege de prettige werkafstand bij het maken van portretfoto’s en de mooie achtergrondonscherpte die je krijgt door de veelal hoge lichtsterkte. De Loxia 2.4/85mm is anders. Natuurlijk kan je er portretten mee maken. Maar het ontbreken van autofocus en dus ook automatisch scherpstellen op het oog, maakt dat er voor portretten betere keuzes zijn. Ook is de lichtsterkte niet erg hoog. En op APS-C werkt de Loxia 85mm niet als een korte tele, maar als een 135mm op kleinbeeld. Als een echte middellange tele, dus. De Loxia koop je bij een APS-C camera vooral om die typische compressie van het perspectief te krijgen die hoort bij middellange telelenzen. Het is vooral een prachtig objectief voor reisreportages en landschappen. De Loxia is modern en klassiek tegelijk. Klassiek omdat hij alleen maar handmatige scherpstelling heeft en een diafragmaring. Modern omdat de vormgeving en afwerking van deze tijd is en omdat het optisch ontwerp speciaal is afgestemd op de spiegelloze Sony camera’s. Die diafragmaring is overigens meer dan een designgrapje. Via die ring kan je het diafragma instellen wanneer de camera in een filmrig is ingebouwd. Er is voor filmers ook een optie om het diafragma niet te laten inklikken. Hierdoor kan je het diafragma traploos verstellen. De Zeiss Loxia 2.4/85mm is het vierde model in de Loxia serie. De overige modellen zijn een 21mm f/2.8, een 35mm f/2 en een 50mm f/2. Ze zijn compact en hebben – heel bijzonder – allemaal dezelfde diameter. Het zijn objectieven voor de fijnproever. Voor fotografen die houden van kwaliteit. Van objectieven die zijdezacht scherpstellen en vlijmscherp tekenen. De Loxia 2.4/85mm heeft geen beeldstabilisatie. Omdat het op APS-C moet worden vergeleken met een 135 op kleinbeeld, is beeldstabilisatie wellicht geen overbodige luxe. Dat maakt vooral de A6500 tot de ideale APS-C camera voor de Loxia.

Bouw

Loxia 2.4/85mm is een prachtig gebouwd objectief. Het is slank maar vrij lang voor een 85mm. De diameter is precies gelijk aan de overige drie Loxia’s, wat handig is als je voor videowerk een rig gebruikt. Bij het wisselen van objectieven kan je de followfocus dan gewoon laten zitten. Het gewicht is hoger dan je zou verwachten. De Loxia is een combinatie van behoorlijk wat glas en veel metaal voor de behuizing, en dat voel je. De scherpstelring is groot en loopt mooi soepel en voelt aan alsof hij dat over jaren ook nog zal doen. De scherpstelling is voorzien van harde stops voor veraf en dichtbij en dat is een verademing ten opzichte van veel van de moderne ‘fly-by-wire’ scherpstelsystemen. Het is uiteraard ook prettig wanneer je het objectief gebruikt met een follow focus in een video-opstelling. De diafragmaring is niet uniek voor de Loxia objectieven. Sommige Sony GM objectieven hebben er ook een. Wat wel bijzonder is, is dat de Loxia geen stand heeft waarbij je de instelling ook via een van de wielen op de camera kan doen. Daar staat tegenover dat bij de Loxia het instellen van het diafragma ook klikloos kan. Dat doe je door een klein schroefje in de bajonet te verdraaien. Zeiss levert het benodigde sleuteltje hiervoor uiteraard mee. Een klikloos diafragma is fijn als je filmt. Dan kan je tijdens een opname traploos de belichting aanpassen. Ook kan je die diafragmaring natuurlijk van een tandriem voorzien voor gebruik in een rig. De Loxia is op die manier eigenlijk een cine-objectief en fotolens in een. De Loxia 2.4/85mm is ook goed afgedicht tegen de elementen en beschikt uiteraard over een extra pakking op de bajonet. Een paar puntjes van kritiek hebben we ook, al zijn ze maar klein. Het belangrijkste kritiekpunt is dat er tussen de immense scherpstelring en de diafragmaring maar een heel dun randje objectief overblijft dat niet draait. Dat is te dun en te glad om het objectief goed mee beet te pakken als je van lens wilt wisselen. Je wordt hierdoor gedwongen om de scherpstelring tot aan zijn harde stop te draaien om het van de camera af te krijgen. Een voorbeeld van hoe Zeiss dit had moeten oplossen is te vinden op vrijwel alle manual focus objectieven van Nikon: een geribbelde metalen ring die niet draait en waar je het objectief goed aan beet kan pakken. Een tweede puntje is dat het zwaartepunt van het objectief redelijk ver naar voren ligt en de balans op de camera niet helemaal optimaal is, zeker niet in combinatie met de lichtere APS-C camera’s. Het zijn kleine puntjes die weinig afdoen aan de fenomenale kwaliteit van deze Zeiss Loxia.

beeldkwaliteit

De beeldkwaliteit van de Zeiss Loxia 2.4/85mm is vrijwel perfect. Direct bij volle opening haalt het hele hoge waardes over het hele beeldveld en die veranderen bij diafragmeren vrijwel niet. Vertekening en chromatische aberraties zijn bijna geheel afwezig. Het enige verschil in de beeldkwaliteit dat je ziet bij diafragmeren is dat de vignettering afneemt. Die is in raw op volle opening niet hoog, maar hij neemt nog wat af tot f/5.6. In jpeg is de vignettering door correctie in de camera al bij volle opening vrij laag en wordt het na diafragmeren maar een klein beetje minder. Afgezien van de vignetteting kies je het diafragma dat je nodig hebt alleen maar om het licht te regelen en om meer of minder scherptediepte te krijgen. We hebben zelden een objectief gezien met zulke gelijkmatige scores die dan ook nog eens zo hoog zijn. De Zeiss Loxia 2.4/85mm is een bijzonder objectief.

Bokeh

Uiteraard heeft dit 85mm objectief met een openingsdiafragma van ‘maar’ f/2.4 een achterstand op bokehgebied ten opzichte van lichtsterkere broeders zoals de Sony 85mm f/1.8, de Zeiss Batis f/1.8 en de Sony 85mm f/1.4 GM. De bokehballen van de Zeiss Loxia 2.4/85mm zijn hierdoor kleiner dan bij de andere 85mm’s bij volle opening. Maar de kwaliteit van de bokeh is wel heel mooi. De randen van de bokehballen zijn over het algemeen mooi zacht en het midden is heel mooi egaal zonder uienringen er in of andere structuren die het beeld onrustig kunnen maken. Ook als je geen lichtbronnen in de achtergrond hebt, zie je dat terug in de achtergrondonscherpte. Takjes en blaadjes in de achtergrond vloeien heel mooi zacht weg.

Conclusie Test Zeiss Loxia 2.4/85mm @ APS-C

VOORDELEN

• Fantastische beeldkwaliteit
• Prachtig gebouwd
• Weersbestendig
• Klikloos diafragma als optie
• Soepele scherpstelling

  Nadelen

• Geen autofocus
• Diafragma niet op de camera instelbaar
• Geen beeldstabilisatie