Tokina 11-16mm f/2.8 AT-X 116 PRO DX SD & Nikon D3200 (N APS-C)

Het Tokina 11-16 mm objectief is al een aantal jaren verkrijgbaar. Het is een lichtsterke groothoek zoomlens, die is ontworpen voor camera’s met een APS-C / DX sensor. Goedkopere spiegelreflexcamera’s van Nikon, zoals de Nikon D3200, hebben geen ingebouwde AF motor. Daarom is er in 2012, met name voor bezitters van deze Nikon camera’s, een Tokina 11-16mm II uitgekomen die is voorzien van een ingebouwde AF motor.
Onze Tokina 11-16 II review publiceren we binnenkort. Als voorproefje bieden we eerst een Tokina 11-16 mm DX review van de versie zonder ingebouwde motor. Alle duurdere Nikon spiegelreflexcamera’s hebben een ingebouwde AF motor. Voor bezitters van een dergelijke camera is deze Tokina 11-16 mm een goedkoper alternatief voor de Tokina 11-16 mm DX II. We hebben de Tokina 11-16 lens getest op een camera met zo veel mogelijk megapixels: een 24 megapixel Nikon D3200.

Beeldhoek Tokina 11-16 mm @ 16 mm

Zoals duidelijk te zien is in bovenstaande afbeeldingen, is het 1.5 x zoombereik van dit Tokina objectief beperkt. De Tokina 11-16 mm is alleen bestemd voor camera’s met een DX / APS-C sensor. Op een camera met een DX / APS-C sensor komt de beeldhoek van de Tokina11-16 mm overeen met die van een 18-26 mm zoomlens op een camera met een volformaat sensor. Daarmee heb je nog steeds een echte groothoek zoomlens, ondanks de crop-factor van de DX sensor. Gekoppeld aan de f/2.8 lichtsterkte van de Tokina 11-16 mm DX is dit objectief uniek en zijn er weinig alternatieven voor deze lens.

Bouw en autofocus

Op de bouw van de Tokina Pro serie lenzen valt niets aan te merken. Die doet zijn Pro naam eer aan. Zowel de zoomring als de scherpstelring hebben de juiste frictie over het gehele gebied. De aandrijving van de autofocus is erg snel, maar ook duidelijk hoorbaar. Van zoeken bij weinig licht is, mede dankzij de hoge lichtsterkte van de Tokina 11-16 mm, weinig sprake. Opvallend aan Tokina AT-X lenzen is de wijze waarop je kiest tussen autofocus en handmatig scherpstellen. Dit gebeurt door middel van een ring aan het uiteinde van de lens, in plaats van een schakelaar aan de zijkant van de lens, zoals bij andere merken. Als je de ring uittrekt werkt de lens via AF. Trek je deze ring naar je toe, dan kan je handmatig scherpstellen.

De Tokina 11-16 mm heeft geen ingebouwde beeldstabilisatie. Gezien de hoge lichtsterkte en het brandpuntafstandbereik van deze lens, zullen er maar weinig situaties zijn waar de beeldstabilisatie gemist zal worden.

Lichtafval Tokina 11-16 mm

Voor een groothoek zoomlens is de hoeveelheid lichtafval opvallend laag. Alleen bij volledig open diafragma zal je de lichtafval herkennen als je een opname maakt van een zeer egaal belicht vlak, zoals een blauwe lucht. Hiernaast zie je een worst case. Met behulp van software is dit eenvoudig te corrigeren, overigens. Bij de overige diafragma’s zal je geen last hebben van lichtafval.

Vervorming Tokina 11-16 mm

Ook qua vervorming scoort de Tokina 11-16mm erg goed. Alleen bij een brandpuntafstand van 16 mm is de tonvormige vervorming duidelijk aanwezig, maar dat is niet verwonderlijk gezien de korte brandpuntafstand. RAW en jpg bestanden gaven precies hetzelfde beeld te zien voor vervorming. In onze Tokina 11-16mm II review laten we zien hoe je dit eenvoudig oplost.

Tokina 11-16mm @ 11mm

Bokeh

Groothoeklenzen kies je niet voor een mooie bokeh, maar voor een zo groot mogelijke scherptediepte. De bokeh is inderdaad minder mooi en laat duidelijk randen zien. De diafragma lamellen van de Tokina 11-16 mm zijn niet afgerond, waardoor de bokeh van een puntvormige lichtbron als je diafragmeert van rond naar de vorm van het diafragma. Dat is minder mooi dan de bokeh van een lens met afgeronde diafragma lamellen.

Overstraling

De Tokina 11-16 mm wordt geleverd inclusief een zonnekap, maar met een groothoeklens zijn overstraling en nevenbeelden lang niet altijd te vermijden omdat de beeldhoek zo groot is dat de kans toeneemt dat er een sterke lichtbron in beeld komt. In dergelijke situaties zal je groene nevenbeelden tegenkomen, zoals in de afbeelding hiernaast .

Scherpte Tokina 11-16 mm

Omdat dit objectief geen AF heeft in combinatie met de Nikon D3200, hebben we dit onderdeel getest door handmatig scherp te stellen. De scherpte van de Tokina 11-16 mm is hoog. De scherpte in het centrum is hoger dan in de hoeken. Toch is dat niet storend: met meer dan 2000 lijnen per beeldhoogte (LW/PH) is de scherpte in de hoeken hoger dan de centrumscherpte van een groot aantal objectieven die we eerder hebben getest.

Chromatische aberratie

Kleuren worden op een verschillende manier gebroken door de glas elementen waaruit een objectief is opgebouwd. Daarom kan je bij bij grote contrastovergangen in de beeldhoeken soms groene en paarse randen tegenkomen. Dit wordt chromatische aberratie genoemd.
Dankzij de in-camera correctie van chromatische aberratie door de Nikon D3200, is er geen zichtbare chromatische aberratie in de jpg bestanden. In de RAW bestanden is er wel zichtbare chromatische aberratie in de uiterste hoeken, zoals je kan zien in de onderstaande 100% beelduitsnede. In Photoshop of Lightroom is dat snel opgelost.

Conclusie test Tokina 11-16mm f/2.8 AT-X 116 PRO DX SD

 Voordelen

• Ultrawide beeldhoek op een camera met DX sensor
• Goede optische prestaties; zeer hoge centrumscherpte en hoge hoekscherpte
• Weinig lichtafval voor een ultrawide groothoek
• Zeer solide bouw

Nadelen

• Gevoelig voor nevenbeelden
• Zichtbare chromatische aberratie in de hoeken
• Zichtbare vervorming bij 11 mm brandpuntafstand
• Geen ingebouwde AF of IS

De Tokina 11-16 mm is één van de weinige zoomlenzen waarmee je op een camera met een APS-C sensor, ondanks de crop-factor van de DX sensor, echte groothoek opnames kan maken. In combinatie met de hoge f/2.8 lichtsterkte van de Tokina 11-16 mm DX is dit objectief uniek. Dit objectief is zeer solide gebouwd. De aandrijving van de autofocus is erg snel, maar ook duidelijk hoorbaar. De beeldkwaliteit van dit objectief is erg hoog. Absoluut een aanrader.