De Lumix S 85mm F1.8 is een klassieke portretlens met een groot diafragma dat je toelaat je onderwerp los te laten komen van de achtergrond.

De Panasonic Lumix S 85mm F1.8 wordt het achtste Panasonic-objectief voor L-Mount systeemcamera’s met fullframe sensor. L-Mount camera’s worden geleverd door de leden van de L-Mount Alliance: Leica, Panasonic en Sigma. De brandpuntsafstand van 85mm is klassiek voor portretobjectieven. Door de hoge lichtsterkte kun je het onderwerp los laten komen van de achtergrond, en door het medium tele brandpunt loop je geen gevaar dat de compressie van het gezicht te sterk wordt.

Panasonic heeft aangekondigd dat de Lumix S 85mm F1.8 de eerste van een serie F1.8 objectieven wordt. Er volgen nog drie objectieven met een brandpuntsafstand van 24mm, 35mm en 50mm. Opmerkelijk is dat deze vier objectieven exact dezelfde dimensies zullen hebben en dat ook bedieningselementen zoals de scherpstelring op dezelfde positie zullen staan. Dat heeft vooral voordelen voor videomakers. Als de camera op een gimbal of in een rig gemonteerd is en/of als je een follow focus gebruikt, kunnen deze objectieven snel gewisseld worden zonder dat veel aanpassingen nodig zijn.

Bouw

De Panasonic S 85mm F1.8 is redelijk compact en licht, met een diameter van 73,6 mm, een lengte van 82 mm en een gewicht van slechts 355 gram. Het objectief is dus korter en slechts vijf gram zwaarder dan de S 20-60mm F3.5-5.6 zoom. En ook al draagt hij niet de Pro-benaming van sommige andere Panasonic-objectieven, hij is wel afgewerkt tegen stof en spat- en regenwater. Volgens Panasonic is het objectief ook bestand tegen temperaturen tot tien graden onder nul, zodat je er ook in de wintermaanden buiten mee kunt werken. De filterdiameter bedraagt 67 mm, net als bij de S 20-60mm F3.5-5.6, en Panasonic levert een zonnekap met antireflecterende afwerking aan de binnenzijde mee. Het objectief heeft een schakelaar om te wisselen tussen autofocus en manuele scherpstelling, en een focusring waarmee je handmatig scherp kunt stellen. Dankzij de focus peaking-functie in de Lumix S-camera’s is manueel scherpstellen redelijk eenvoudig.

Het objectief is opgebouwd uit negen lenzen in acht groepen, met twee ED (Extra-low Dispersion)-lenselementen die chromatische aberratie onderdrukken. Volgens Panasonic is bij het ontwerp extra aandacht besteed aan een vloeiend onscherpteverloop van het scherpstelpunt naar het voor- en achterliggende deel van het beeld. Een bonus voor filmmakers is een focusmechanisme dat focus breathing voorkomt, een fenomeen waarbij de beeldhoek iets verandert tijdens het aanpassen van de scherpstelling. De autofocus wordt aangestuurd door een lineaire motor die de scherpstelling met een frequentie van 240 fps bijstelt.

Het objectief is niet voorzien van beeldstabilisatie. Dat is op zich geen groot nadeel, omdat de Panasonic S-camera’s een bijzonder effectieve ingebouwde beeldstabilisatie (IBIS) hebben. Beeldstabilisatie zou het objectief ook zwaarder en duurder gemaakt hebben.

In gebruik

Voor deze test gebruikte ik de 47 megapixel Panasonic Lumix DC-S1R. Bij de volle opening is de scherpte in het beeldmidden zeer goed, en in de hoeken slechts minimaal minder – indrukwekkend voor een objectief in deze prijsklasse. De onscherpte in de achtergrond is heel fraai; afhankelijk van de afstand tot de achtergrond kun je deze laten vervagen zodat de aandacht niet afgeleid wordt van het hoofdonderwerp. Lichtpunten in de achtergrond worden in de hoeken als ‘kattenogen’ afgebeeld; ronde vormen worden ovaal weergegeven.

Op testfoto’s is geen vignettering zichtbaar; deze wordt in de camera reeds heel effectief gecorrigeerd, zowel op jpeg- als op raw-bestanden. Pas wanneer je in het cameramenu de vignetteringscorrectie uitschakelt, is op de grootste opening sterke vignettering in de uiterste hoeken zichtbaar.
Wie de correcties standaard ingeschakeld laat, zal daar nooit iets van merken. Er is geen noemenswaardige vertekening. In situaties met zeer hoog contrast treedt soms lichte chromatische aberratie op; deze is echter eenvoudig te corrigeren in de nabewerking.

De autofocus werkt snel en bijna geruisloos. Dit is uiteraard ideaal voor video, maar denk ook aan fotosituaties waar stilte belangrijk is, zoals een huwelijksplechtigheid of een sport als biljart.
Voor portretten gebruikte ik de scherpstelmodus oog- en gezichtsherkenning. Deze werkt heel effectief, maar bij brildragers gebeurde het wel eens dat de camera scherpstelde op het montuur; door de minimale scherptediepte bij de grootste openingen is het oog zelf dan al onscherp. Oogherkenning is met andere woorden handig, maar je mag er niet blindelings op vertrouwen. Bij continu AF (AF-C) bleek de scherpstelling minder consistent, maar dat ligt aan de camera en niet aan het objectief. Eind november zou er een grote firmware-upgrade voor de S1R gearriveerd moeten zijn, met een vernieuwde DFDtechnologie waardoor de autofocusprestaties zullen verbeteren. Deze was jammer genoeg nog niet beschikbaar ten tijde van deze test.

De Panasonic Lumix S 85mm F1.8 zal onvermijdelijk vergeleken worden met het Sigma 85mm F1.4 DG HSM Art objectief met L Mount. De Sigma heeft een groter maximaal diafragma, als is het verschil tussen F1.4 en F1.8 nu ook weer niet zo groot. Maar het grotere diafragma maakt de Sigma wel groter en zwaarder (1215 gram) en ook duurder. De Sigma heeft een richtprijs van € 1.279,- (je vindt hem inmiddels al wel goedkoper), terwijl de Lumix S 85mm F1.8 al voor €649 over de toonbank zal gaan. Het objectief wordt eind november beschikbaar.

Conclusie test Panasonic Lumix S 85mm F1.8