De Panasonic Lumix DMC-LX15 is een compacte krachtpatser onder de luxe compact camera’s. Panasonic mikt met deze camera op amateurs en startende fotografen. Je maakt er makkelijk mooie foto’s mee, onder andere dankzij een 1-inch, 20-megapixel sensor (4 keer zo groot als een smartphone sensor), een lichtsterke f/1.4-2.8 Leica Vario-Summilux zoom lens met 3x optische zoom en een breed palet aan creatieve mogelijkheden. Op de lens staat 24-72mm, wat is omgerekend naar het 35mm-equivalent (een camera met een sensor van 24x36mm, volformaat sensor) in 4:3 mode. Dat is een vreed inzetbaar zoombereik.

 Als je filmt in 4K, komt het zoombereik wat beeldhoek (“wat je op de foto krijgt”) betreft overeen met  36-108mm in 35mm-equivalent. Naast een optische zoom heeft de camera nog een 6x “Intelligent” zoom, een 5-assige beeldstabilisatie, 4K Video (met zoom) en last but not least 4K Photo, inclusief post-focus en focus stacking. Hoe compact deze krachtpatser is? 310 g (inclusief accu en geheugenkaart) en 105.5 bij 60 bij 42 mm.

CameraStuffReview richt zich op systeem camera’s: camera’s met verwisselbare lenzen. Toch is een van de meest gestelde vragen “of we een lens kunnen adviseren waarmee ik alles kan fotograferen, zonder van lens te wisselen”. Fotografen die deze vraag stellen, zijn waarschijnlijk beter af met een camera met een vaste zoomlens. Daarvan zijn twee types volgens ons interessant:

• luxe compact camera’s, die in een broekzak passen en toch veel mogelijkheden en een hoge beeldkwaliteit bieden
• bridge camera’s, die er uitzien als een spiegelreflex met een standaardzoom, maar in plaats daarvan een vaste zoomlens hebben met een kolossaal zoombereik. Een bridgecamera is ongeveer even klein en even zwaar als een spiegelreflex camera met een standaardzoom. Waarom zou je een bridgecamera kopen? Vergis je niet. Vergelijk je een bridgecamera en een spiegelreflexcamera met een set lenzen die hetzelfde zoombereik (24 tot 600mm) omvatten als een bridgecamera, dan is een bridgecamera in vergelijking met deen spiegelreflex heel erg klein en compact. Maar in de verste verte niet zo compact als de Panasonic LX15.

Er komen zo veel nieuwe camera’s en lenzen uit, dat we er niet eens in slagen om alle systeemcamera’s met bijbehorende lenzen te testen. We kunnen helaas niet alles testen. Toch gaan we een test van de LX15 (als vertegenwoordiger van de luxe compact camera’s) en de Panasonic FZ2000 (als vertegenwoordiger van de bridge camera’s), niet uit de weg.

Panasonic LX15 vs Panasonic LX10

Misschien heb je een online review gelezen van de Panasonic LX-10? En dacht je toen: Is er nu al een opvolger van de LX 10? De Panasonic LX10 is dezelfde camera als de LX-15, maar dan te koop in andere landen. Als je online accessoires bestelt, bestel gerust LX-10 accessoires. Beschermende touchscreen folie, bijvoorbeeld, is zelfs in landen waar de LX-15 wordt verkocht makkelijker te vinden voor de Panasonic LX-10 dan voor de LX-15.

Snelle start

Panasonic LX15 past in een broekzak , waar mijn paspoort met moeite in past.

Dit is een camera die je in een jaszak of zelfs een broekzak stopt, om (kwalitatief hoogwaardige) kiekjes te maken op ieder gewenst moment. Een startende fotograaf weet niet, wat ie allemaal nog niet weet. Toch is de kans dat iemand de gebruiksaanwijzing leest, voordat ie begint, heel erg klein. Dus wat doen we? We lezen de quick-start sheet. Panasonic heeft speciale onderwerpen gekozen om op de quick start sheet te beginnen “Quick Guide for 4K Photos” en “Changing the focus after shooting”. Panasonic wist wat ik zou willen, nog voordat ik het zelf door had.

4K Photo bestaat uit 3 varianten, die je selecteert met de 4K knop achter op de camera:

• 4K Burst: “Voor de beste opname van een snel bewegend onderwerp” Druk de ontspanknop half in (om scherp te stellen) en druk door als je de opname wil maken. Zo langs als je de knop ingedrukt houdt, worden er 30 keer per seconde foto’s gemaakt, die als een 4K film worden opgeslagen. Achteraf selecteer je uit de serie de mooiste opnames op je camera. ook ideaal om precies het juiste moment te vangen bij bruiloften, kinderfeestjes, noem maar op.
• 4K Burst Start/Stop: “Om onverwachte momenten te vangen” Druk de ontspanknop in en de camera neemt op, totdat je de knop nogmaals indrukt.
• 4K Pre-burst: “Om een voorspelbaar, maar moeilijk te timen, moment te vangen” De camera neemt op, zonder alles op te slaan, tot je de ontspanknop volledig indrukt. Dan worden de opnames vanaf 1 seconde eerder tot 1 seconde na het indrukken van de ontspanknop opgeslagen.

Bij al deze camera-instellingen, levert de camera je een serie 8 megapixel opnames, waarvan je de beste(n) kan gebruiken of bewaren. Na het bekijken van de gemaakte serie opnames druk je op de back button, waarna je verder kan gaan met foto’s maken. Je hebt ook de keuze om het hele filmpje dat de camera heeft gemaakt te bewaren, als aanvulling op of in plaats van de beste opnames die je had geselecteerd. Die serie kan je dan later openen in Photoshop, Lightroom, of SilkyPix (geen disk, maar downloadable) om alsnog de foto uit te keizen die je had willen maken (in 4K). Voor het vangen van precies het juiste moment waarop de hond schattig in de lens kijkt, voldeden 4K burst en 4K S/S wat mij betreft even goed. De Pre-burst mode is, denk meer geschikt voor het vangen van precies dat ene moment zoals het moment dat de hond een Frisbee vangt (een reiger die een vis in de lucht gooit of een ijsvogel uit zijn nest komt, zoals we met de Panasonic GX80 lieten zien).
Met de 4K Burst S/S mode, had ik uiteindelijk altijd meerdere geslaagde opnames waaruit ik kon kiezen.

Panasonic Lumix DMC-LX15 @ f/7.1, 640, ISO1600

Normaal gesproken, als ik geen 4K-foto burst mode gebruik, zien mijn hond-in-actie foto’s er zo uit:

Panasonic Lumix DMC-LX15 @ f/7.1, 640, ISO1600

Het andere deel van de verkorte handleiding gaat over de keuze van het scherpstelpunt achteraf met “post-focus” en het samenstellen van een serie foto’s om een grotere scherptediepte te krijgen met focus stacking. Dit zijn twee heel verschillende functies, die beiden profiteren van 4K Photo. Met deze functies zijn de camera’s van Panasonic uniek.

Bij Focus Stacking worden opnames die op een ander punt zijn scherpgesteld samengesteld tot een nieuwe foto met een grotere scherptediepte. Dat is handig als je meer scherptedipet wil bereiken dan in de praktijk mogelijk is, zoals bij macro- en dichtbij opnames of nachtopnames bij f/1.4. Weinig scherptediepte met een lichtsterke lens wordt overigens ook heel bewust gekozen, om een onderwerp er meer uit te laten springen. Er zijn meer merken die focus stacking als functie in de camera (of een bijbehorende app) hebben, maar er zijn weinig merken waar op zo’n gebruiksvriendelijke wijze al deze opnames in de camera al in elkaar gezet kunnen worden. Achteraf met software zoals Photoshop kan natuurlijk ook, als je zou willen.

Post-Focus is iets heel anders. Heb je ooit in een slapeloze nacht conversaties in je hoofd opnieuw gevoerd, maar dan met de woorden die je had moeten zeggen? Post-focus is het camera equivalent van teruggaan in de tijd en je foto op een ander punt scherp te stellen dan je had gedaan toen je de foto nam. Maar je moet er wel voorbereidingen voor treffen. Als je de camera instelt op 4K post-focus analyseert de camera eerst het beeld om te bepalen hoe dicht bij het dichtsbijzijnde onderwerp is. En hoe ver weg het verste onderwerp. Daarna maakt de LX15 een serie opnames die scherp zijn van het voorste tot het achterste onderwerp in de foto. Het is dus belangrijk dat je de camera op een tafel, paaltje of statief hebt staan, zodat de camera niet beweegt tijdens het maken van de serie opnames. Na deze eenvoudige voorbereiding kan je altijd er voor kiezen om terug te reizen in de tijd!

Bouwkwaliteit en ontwerp

Deze kleine camera is solide en stijlvol. Zoals bij steeds meer moderne compacte camera’s, is er geen lensdop om je zorgen over te maken. In plaats daarvan is er een automatische lensdop die wordt geopend wanneer de camera wordt ingeschakeld. Daarna komt het objectief naar buiten.
Het enige dat me minder beviel aan de bouw van deze camera, was het klepje waarachter de HDMI en USB uitgangen verborgen zijn. Dat voelt minder solide aan dan de rest van de camera
Er is een pop-up flitser, maar geen hotshoe en geen zoeker. Er is een groot (3 “), helder (1040k-dot), touchscreen met “AF” (anti-fingerprint?) coating, die 180 graden omhoog kan klappen (yayy, selfies), maar niet draait, waardoor het zeer geschikt voor het fotograferen van laag naar de grond, maar niet voor het fotograferen rond hoeken (of op ongewone hoeken).
Als ik deze camera zou kopen, dan zou ik ook meteen investeren in touch-compatibel scherm folie voor het touchscreen. Want deze camera stop je bij alle andere spullen in je zak. Het zou zonde zijn als er daardoor krassen op het scherm zouden komen.

In vergelijking met grotere Panasonic camera’s heb je de beschikking over minder – en kleinere – knoppen voor de bediening van de camera. Boven op de camera vind je een instelwiel voor 11 shooting modes, inclusief een panorama mode, creatieve video mode en een scene guide mode. Dit soort namen vraagt net als bij andere merken wat gewenning, want “using the automatic settings for aperture and shutter speed” is niet A voor Automatisch, maar P voor Program. De A is voor diafragma ( Aperture-priority) voorkeuze. Er is ook een functiewiel zonder tekst dat je kan gebruiken om door de verschillende menufuncties te scrollen. De knoppen op de achterkant zijn de standaard Panasonic 4-weg controller rondom de menu knop met Post-Focus, Playback, Display, en de back knoppen eromheen, en de 4K knop rechtsboven aan de achterkant van de camera. Drie van deze knoppen zijn programmeerbaar. Er zijn ook nog 5 programmeerbare “touch buttons” op het touch screen, die je kan toekennen aan de functies die jij het meest gebruikt.

De Leica DC Vario-Summilux zoom lens op deze camera, met naar keuze een mechanische of een electronische sluiter, is voor geen kleintje vervaard. Met een 24-72mm (36-108mm in 35-mm equivalent) zoombereik, maak je met deze camera close-ups, portretten en alledaagse opnames (veel) makkelijker dan een vogel op een tak in de verte. Deze camera heeft een aparte Macro Zoom stand, waarmee je scherp kan stellen van 3 cm tot oneindig. De lens bestaat uit 11 elementen in 9 groepen, inclusief 4 aspherische elementen, 2 aspherische ED lens elementen (Extra-low dispersion, om chromatische aberraties te minimaliseren), en 1 UHR element (Ultra-High Refractive Index), voor gelijkmatige scherpte over het hele beeld. Er is geen “A” stand op de camera; je kiest gewoon het diafragma met de diafragmaring. Zet je de camera op Program, dan wordt de diafragmaring overruled.
De 3x optische zoom en de 4x digitale zoom vormen samen een 6x “Intelligent zoom.” 

Beeldstabilisatie en autofocus

In de introductie werd de 5-axis image stabilization al genoemd, of: 5-axis Hybrid OIS (Optical Image Stabilizer), zoals Panasonic het noemt. Sorry voor 4K videofanaten, want de OIS doet zijn werk erg goed tijdens het maken van een Full-HD  video, maar de beeldstabilisatie werkt niet tijdens 4K of high-speed video. Misschien wel het meest verrassende aan de 5-axis OIS, is dat het wordt toegepast in een camera met een vaste lens. Panasonic, Olympus en Sony zijn de pioniers met 5-axis image stabilization, waarbij er tegelijkertijd beeldstabilisatie in de lens en met de sensor wordt toegepast. Met andere woorden, er zijn tegelijkertijd twee afzonderlijke beeldstabilisatie systemen aan het werk. Zou dat hier ook het geval zijn? Heeft Panasonic echt twee complete beeldstabilisatie systemen in deze camera weten te krijgen? Ik heb het antwoord niet kunnen vinden, maar hoe je het ook wendt of keert: deze camera zit vol met hijgh-tech toepassingen die eenvoudig zijn te bedienen.
Autofocus is gebruiksvriendelijk. Die werkt eigenlijk altijd, en heeft 2 standen: AF & AF Macro. Bij elk kan je weer op vele manieren scherp stellen: flexible, continuous, manual, quick, touch, touch shutter, MF Assist (met en zonder touch), focus peaking, one-shot, low light en starlight AF. De AF kan automatisch ogen en gezichten detecteren (en stelt er scherp op), of je kan een geselecteerd doel volgen.

LX15 of LZ 2000? Panasonic DMC-LX15 bij de langste brandpuntsafstand (26.4mm/108mm in 35mm equiv.) @ 1/1250 sec, f/2.8, ISO 125.
Mouseover voor dezelfde opname gemaakt met de Panasonic DMC-FZ2000 volledig uitgezoomd (176.0mm/480mm in 35mm equiv.) @ 1/250 sec, f/4.5, ISO 125

(ON)gemak

Opladen van de accu doe je door de camera met een USB kabel aan te sluiten op een lader of een computer. Dat is handig als je op reis bent, omdat het een extra lader scheelt. Maar als je meerdere accu’s hebt, kan je die niet opladen terwijl je fotografeert. Ik heb geen externe lader voor de LX 15 kunnen vinden bij Nederlandse internet winkels of op Panasonic’s site. Rekening houdend met het aantal opnames at je met 1 accu kan maken, Panasonic gaat uit van 260 beelden, zal je goed moeten plannen als je veel foto’s maakt, graag serieopnames of video opnames maakt. Als je een reserve accu hebt besteld, zal je die in de camera moeten opladen, waarna je de andere batterij oplaadt in de camera. Pas dan kan je met een gerust hart op stap..

Memory

Bespaar niet op de SD kaart, als je van snelheid houdt. Panasonic beveelt minimaal een UHS-I Speed Class 3 kaart voor 4K photo of video (of MP4 video). Gebruik je een SDHC kaart voor video, dan slaat de camera iedere 4GB van de video op als een apart bestand. Met een SDXC kaart worden opnames groter dan 4GB in 1 bestand opgeslagen. (SDHC kaarten zijn 4-32GB groot, SDXC kaarten zijn groter dan 32GB, en zijn het snelst voor video: UHS Speed Class 3 = 30MB/s.)
Welke kaart je ook gebruikt, de camera stopt na een half uur met opnemen in MP4, FHD, HD of High Speed video. Dat is een invoerrechten in de Europese Unie kwestie, die even zeer geldt voor alle andere camera’s in deze prijsklasse. Technisch gezien kan deze camera langere opnames dan een half uur makkelijk aan. En lezers oud genoeg om zich een 8mm camera en een filmsplitter te kunnen herinneren, weten dat er maar heel weinig situaties zijn waar de langste clip de beste keuze is.

Panasonic LX-10 vs Panasonic LX-100

In 2014 bracht Panasonic de DMC LX-100 uit, de camera rechtsachter in onderstaande foto.

De Panasonic LX-100 is een razendpopulaire camera met een micro Four Thirds sensor. De Panasonic LX-15 heeft een kleinere 1-inch sensor, met meer ruis bij de hoge ISO waarden. Wat resolutie betreft, wint de sensor van de LX 15 het met 20 megapixels van de oudere micro Four Thirds MOS sensor van de LX 100 met 12.8 megapixels. Omdat de sensor van de LX15 kleiner is en er meer – en dus kleinere pixels- op zitten, wint de LX100 het wat signaal ruis verhouding betreft. Bij lage ISO waardes (onder de 400 ISO) doet de LX15 het verrassend goed. De automatisch openende en sluitende lensdop is voor de LX-100 een accessoire; bij de LX-15 is die ingebouwd. De LX-15 is significant kleiner, terwijl het zoombereik van beide camera’s vergelijkbaar is. Bij 24mm is de zoom van de LX15 met f/1.4 iets lichtsterker dan de f/1.7 van de LX100. Als budget een belangrijke factor is, dan wint de LX-100 het met gemak. Op dit moment kan je een Panasonic LX-100 kopen voor minder dan 500 euro, zelfs nog minder als je er in zou slagen om een tweedehands exemplaar te vinden. De Panasonic LX-15 kost 700 euro. Als je weinig foto’s maakt bij weinig licht, heb je voor 200 euro extra niet alleen een lichtere en compactere camera, maar bovendien veel meer creatieve 4K-foto mogelijkheden.

 Beeldkwaliteit

Vignetting

Van lichtafval zal je weinig last hebben. Deze opname is gemaakt bij f/2.8. (Mouseover voor eenzelfde opname gemaakt met een Panasonic DMC-FZ2000. De opname met de DMC-FZ2000 is gemaakt bij f/4.0.

DMC-LX15 at 26.4mm (108mm in 35mm equiv.) @ 1/1000 sec, f/2.8, ISO 160. Mouseover for the same shot taken with the DMC-FZ2000 at 21.6mm (59mm in 35mm equiv.) @ 1/1000 sec, f/4.0, ISO 125.

 Low light

Volgfens de specificaties kan je deze camerea gebruiken tot ISO 25600, maar gezien de senor grootte is het beter om niet hoger te gaan dan1600 ISO zoals onderstaande opname, die is gemaakt met gordijnen en luxaflex dicht.

Panasonic DMC LX-15 at 72 mm (in 35mm equiv.) @ 1/25 sec, f/2.8, 1600 ISO

Merk op dat de camera in de Programma stand de sluitertijd zodanig kiest dat de ISO zo min mogelijk omhoog hoeft. Dankzij de ingebouwde beeldstabilisatie OIS verloopt fotograferen uit de hand probleemloos. Met een lichtsterkte van f/1.4 (bij de kortste brandpuntsafstand) tot f/2.8 (bij de langste brandpuntsafstand), zou het me niets verbazen als je mooie nachtopnames maaktmet deze camera, waar de and the 5-axis OIS is going to serve you well in those situations.

Conclusie Panasonic LX 15 test

 

Voordelen

• Eenvoudig te gebruiken
• 4K video en gebruiksvriendelijke 4K photo
• Hoge bouw- en beeldkwaliteit
• Compact en licht
• Opladen van de accu in de camera
• Eenvoudig te koppelen en bedienen via een smartphone
• Ingebouwde beeldstabilisatie

Nadelen

• Beeldscherm (naar boven) kantelbaar, maar niet draaibaar
• Opladen van de accu in de camera
• Geen ingebouwde zoeker

{insertgrid=341}{insertgrid=342}{insertgrid=343}

Een conclusie in een notendop? De Panasonic LX15 is een hele goede en veelzijdige camera, die ook nog in je zak past. Een camera om altijd bij je te hebben. Wil je veel spelen met alle mogelijkheden van jouw camera, alles is mogelijk bij Panasonic, dan is een grotere Panasonic met meer knoppen misschien meer iets voor jou. Want Panasonic mikt met de Lumix DMC-LX15 op de fotograaf die wil profiteren van alle automatische mogelijkheden, die je bovendien aan je eigen voorkeur kan aanpassen. In plaats van knoppen voor iedere instelmogelijkheid, is er bij het ontwerp gekozen voor automatisering, waarbij jij wel de mogelijkheid hebt om diafragma, sluitertijd, witbalans, scherpstelpunt, noem het maar op, aan te passen. Voor casual en startende fotografen, die probleemloos vakantiefoto’s willen maken, eigenlijk voor iedereen die houdt van fotograferen zonder gedoe, is dit een fantastische camera.